Lịch sử Mỹ cho thấy đa số bang có truyền thống bỏ phiếu cho một đảng nhất định. Các bang miền Nam Alabama, Mississippi ủng hộ đảng Cộng hòa trong khi California và Massachusetts thường theo đảng Dân chủ.
Những bang còn lại được gọi là bang tranh chấp nơi không ứng cử viên nào chiếm ưu thế rõ rệt cho đến ngày bầu cử. Đây là nơi mà ứng cử viên hai đảng luôn dồn toàn lực nhằm giành được lá phiếu từ những cử tri còn phân vân, do dự. Bởi vậy bang tranh chấp còn được gọi là bang "chiến địa" hay "chiến trường", nơi các chiến dịch tranh cử diễn ra khốc liệt nhất.
Năm nay, cuộc đua tổng thống giữa ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton và đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump diễn ra hết sức gắt gao ở 11 bang tranh chấp gồm Colorado, Florida, Iowa, Michigan, Nevada, New Hampshire, Bắc Carolina, Ohio, Pennsylvania, Virginia và Wisconsin.
 |
| Các bang dao động trong mùa bầu cử năm nay được thể hiện bằng khu vực màu xám trên bản đồ. Ảnh: Irish Times |
Bà Clinton vẫn giữ thế áp đảo
Theo kết quả thăm dò mới nhất của ABC News/Washington Post, ông Trump lần đầu tiên dẫn trước bà Clinton kể từ tháng 5 với tỷ lệ sít sao 46% - 45%.
Thông tin này gây lo ngại cho những người ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ bởi nó được đưa ra khi ngày bỏ phiếu 8/11 đang đến rất gần, đặc biệt sau khi FBI thông báo điều tra tình tiết mới nghi liên quan đến vụ bê bối email cá nhân của cựu ngoại trưởng.
Tuy nhiên, số liệu thăm dò ý kiến cử tri trên phạm vi toàn quốc không phản ánh cục diện thực sự của cuộc đua vào Nhà Trắng. Yếu tố phân định thắng thua là lá phiếu của đại cử tri ở các bang, trong đó 58 phiếu quan trọng nhất nằm ở 11 bang "chiến trường".
Cựu Đệ nhất phu nhân Clinton hiện vẫn chiếm ưu thế ở "mặt trận" này. Theo số liệu tổng hợp từ 5 cuộc thăm dò mới nhất của Politico, bà Clinton đang dẫn trước ông Trump ở 9/11 bang tranh chấp bao gồm New Hamsphire, Virginia, Michigan, Colorado, Bắc Carolina, Pennsylvania, Wisconsin, Nevada và Florida với tổng số 34 phiếu đại cử tri.
Trump chỉ giữ được ưu thế tại 2 bang còn lại là Ohio và Iowa với 24 phiếu đại cử tri. Nếu xét trên phạm vi cả nước thì số lượng đại cử tri ủng hộ bà Clinton là 259, vượt xa Trump với 164 phiếu.
 |
| Cục diện các bang tranh chấp trong cuộc đua tổng thống Mỹ (cập nhật ngày 2/11). Bà Clinton đang chiếm ưu thế ở những bang màu xanh trong khi đối thủ Trump dẫn trước ở các bang màu đỏ. |
Trong số 11 bang chiến trường hiện nay, Florida và Ohio là hai bang lớn nhất với số phiếu đại cử tri lần lượt là 29 và 18, chiếm gần một nửa số phiếu của các bang còn lại. Trump đã để mất ưu thế vốn có ở các bang này bởi một loạt bê bối liên quan tới lạm dụng tình dục và những màn thể hiện lép vế trong 3 cuộc tranh luận trực tiếp.
Tại Florida, bà Clinton đang dẫn trước nhà tỷ phú 0,2%, trong khi ở Ohio, tỷ lệ ủng hộ hai ứng viên rất sít sao với chênh lệch 1,2% nghiêng về Trump.
Nhà tỷ phú đã để mất lượng lớn cử tri thuộc nhóm trí thức da trắng về tay đối thủ đảng Dân chủ, điều chưa từng xảy ra với các ứng viên của đảng Cộng hòa kể từ năm 1956. Do vậy, ưu thế ở 3 bang Bắc Carolina, Virgina và Colorado, nơi cử tri da trắng có trình độ học vấn cao chiếm tỷ lệ đáng kể, đang thuộc về Clinton.
Những tuyên bố cực đoan gây chia rẽ hay phát ngôn "gây sốc" của Trump còn biến những bang miền Nam vốn có truyền thống ủng hộ đảng Cộng hòa trong 20 năm qua như Arizona và Georgia trở thành các bang tranh chấp mới. Ứng viên đảng dân chủ Clinton chỉ thua Trump 1,5% số phiếu ủng hộ ở Arizona và 4% ở Georgia.
Mặc dù vậy, bà Clinton có thể hoàn toàn không cần đến Ohio, Georgia và Arizona mà vẫn giành được đa số phiếu đại cử tri, nhờ sự áp đảo ở các bang dao động khác như Virginia, Pennsylvania và Colorado.
Cơ hội nào cho Trump?
Các chuyên gia đánh giá, để giành chiến thắng, Trump buộc phải có được Florida, Ohio, Bắc Carolina, Iowa, Nevada, Arizona và thắng thêm một bang mà ưu thế của bà Clinton chưa quá rõ rệt - như New Hampshire với dân số hầu hết là người da trắng. Tuy nhiên, đây là các bang mà nữ ứng viên đảng Dân chủ vẫn đang nắm tương đối chắc phần thắng (trừ Arizona và Ohio).
Cục diện này cho thấy cánh cửa vào Nhà Trắng của ông Trump đã gần như khép lại. Hy vọng của vị tỷ phú New York giờ đây là có thêm những lá phiếu từ nhóm phụ nữ, người Mỹ gốc Phi, gốc Tây Ban Nha và các chủng tộc khác.
Điều này có vẻ như phi thực tế, trong bối cảnh ứng cử viên đảng Cộng hòa liên tiếp làm mếch lòng những nhóm cử tri trên bằng hàng loạt phát ngôn "vạ miệng", cực đoan nhằm công kích họ.
Trump còn một cơ may nữa là trông chờ lượng cử tri đi bỏ phiếu thấp ở cả hai đảng. Kịch bản tốt nhất cho nhà tỷ phú là số lượng cử tri đảng Cộng hòa đi bầu tăng mạnh trong khi cử tri của đảng Dân chủ giảm.
