Bản Việt sách mới của Yuval Noah Harari sẽ ra cùng lúc với thế giới

Tác giả Yuval Noah Harari (trái) và bìa cuốn sách mới bản tiếng Anh.

Cuốn sách được chờ đón ở nhiều quốc gia trên thế giới, là một trong những sách phi hư cấu được mong đợi nhất năm 2024. Phía Omega+, đơn vị giữ bản quyền tiếng Việt, cho biết ban biên tập đang hoàn thiện những công đoạn cuối để giới thiệu tác phẩm đến độc giả Việt Nam cùng lúc với một số quốc gia khác.

Theo đó, bản tiếng Việt của Nexus: A Brief History of Information Networks from the Stone Age to AI (Nexus: Lược sử của những mạng lưới thông tin từ Thời đại đồ đá đến Trí tuệ nhân tạo - tên tạm dịch) của tác giả Yuval Noah Harari sẽ chính thức ra mắt vào cuối tháng 9/2024.

Lược sử mạng lưới thông tin

Thông tin từ website của tác giả cho biết cuốn sách "nhìn qua lăng kính lịch sử lâu dài của loài người để xem xét cách dòng thông tin đã định hình chúng ta và thế giới như thế nào".

Theo tác giả, ta đang sống trong cuộc cách mạng thông tin sâu sắc nhất trong lịch sử loài người. Để hiểu cuộc cách mạng này, ta cần hiểu những gì đã xảy ra trước đó. Chia sẻ từ Omega+ cho biết Yuval Noah Harari "đưa độc giả từ Thời kỳ đồ đá, qua chuỗi những mốc quan trọng trong lịch sử nhân loại cho tới hiện tại, từ đó yêu cầu chúng ta xem xét mối quan hệ phức tạp giữa thông tin và sự thật, chế độ quan liêu và thần thoại, trí tuệ và quyền lực".

Nhân loại giành được quyền lực bằng cách xây dựng các mạng lưới hợp tác rộng lớn, nhưng cách dễ dàng nhất để xây dựng và duy trì các mạng lưới này là truyền bá những điều hư cấu, ảo tưởng. Yuval Noah Harari khám phá cách các xã hội và hệ thống chính trị khác nhau trong suốt tiến trình lịch sử đã sử dụng thông tin để đạt được mục tiêu của họ, dù tốt hay xấu.

Trong thế kỷ 21, AI có thể hình thành một mạng lưới ảo tưởng mới có khả năng ngăn cản các thế hệ tương lai khỏi những nỗ lực vạch trần dối trá và hư cấu. Tuy nhiên, tác giả lập luận lịch sử không phải là tất định, và công nghệ cũng vậy: bằng cách đưa ra lựa chọn sáng suốt, ta vẫn có thể ngăn chặn kết quả tồi tệ nhất. Bởi nếu ta không thể thay đổi tương lai, thì tại sao lại lãng phí thời gian thảo luận về nó?

Nếu con người thông thái đến thế, tại sao chúng ta làm nhiều điều tự hủy?

Câu hỏi lớn được đặt ra ở đây: Ta đặt tên cho loài của mình là Homo Sapiens, loài người thông thái - nhưng nếu con người thông thái đến thế, tại sao chúng ta lại làm nhiều điều tự hủy như vậy? Nhất là, tại sao ta lại để tự đưa mình vào bờ vực tự sát bằng sinh thái và công nghệ? Từ đó, ông giải quyết những lựa chọn cấp bách mà chúng ta phải đối mặt khi trí tuệ nhân tạo đe dọa đến sự tồn tại của chính chúng ta.

CEO Alpha Books Nguyên Cảnh Bình nhận định rằng chủ đề chính trong Nexus hẹp hơn so với Sapiens. Sapiens khám phá toàn bộ lịch sử của loài người từ thời tiền sử đến thời hiện đại, tập trung vào cách Homo sapiens trở thành loài thống trị trên Trái đất, xem xét các yếu tố quan trọng như sự phát triển của nông nghiệp, sự hình thành các xã hội phức tạp, sự ra đời của các tôn giáo và hệ thống tín ngưỡng, và sự phát triển của khoa học và công nghệ. Từ đó, tác giả giải thích làm thế nào con người phát triển từ những bộ lạc săn bắt hái lượm thành các xã hội phức tạp ngày nay.

Trong khi đó, Nexus tập trung vào khía cạnh cụ thể là sự phát triển của các mạng thông tin và cách chúng đã ảnh hưởng đến sự phát triển của loài người, khám phá các giai đoạn quan trọng của sự trao đổi và quản lý thông tin, từ thời kỳ đồ đá, sự ra đời của chữ viết và in ấn, đến các mạng lưới truyền thông hiện đại và trí tuệ nhân tạo.

Tuy nhiên, cả hai cuốn sách có điểm chung là sử dụng cách tiếp cận liên ngành, kết hợp lịch sử, triết học, và khoa học để giải thích các hiện tượng xã hội và sự phát triển của loài người. Đây cũng là đặc trưng trong phong cách viết của tác giả.

Yuval Noah Harari sinh năm 1976 Là nhà nghiên cứu lịch sử người Israel. Ông nhận bằng tiến sĩ ở Đại học Oxford vào năm 2002, hiện là giảng viên Khoa Lịch sử, Đại học Hebrew ở Jerusalem. Ông chuyên nghiên cứu về lịch sử thế giới, lịch sử thời Trung cổ và lịch sử quân sự.

Hiện nay, các nghiên cứu của ông hướng tới trả lời những câu hỏi lớn mang tính khái quát về quan hệ giữa lịch sử và sinh học. Các cuốn sách đã xuất bản của ông, Sapiens Lược sử loài người, Homo Deus Lược sử tương lai, 21 bài học cho thế kỷ 21, được đón nhận nồng nhiệt ở nhiều nước trên thế giới, tạo nhiều hứng thú cũng như tranh cãi.