Bài toán đất đẹp, giá hời trên sàn thương mại

Ảnh minh họa. Nguồn: IRead.

Thương mại điện tử là một sân chơi với nhiều phương thức khác nhau để kích thích nhu cầu tiêu dùng, từ đòn bẩy tâm lý bằng các voucher cho tới tiếp thị sách mới. Điều này dẫn đến vấn đề cạnh tranh về giá và vị trí hiển thị trở nên nan giải hơn. Nhiều đơn vị phân phối vẫn đang loay hoay tìm kiếm lời giải.

Đòn bẩy tâm lý trong thương mại điện tử

Nguyễn Ngọc Bảo Trâm (25 tuổi) là một người thường xuyên mua sách online. Đối với bạn trẻ này, các sự kiện, ngày hội mua sắm thường có những voucher giảm giá sâu. Cùng những mặt hàng như quần áo, mỹ phẩm, sách là một ưu tiên khác của Trâm. Chi phí cho sách của Trâm mỗi tháng thường dao động 10-20% tổng mức chi tiêu online. Không chỉ mua cho bản thân, Trâm còn mua cho cả thành viên khác trong gia đình.

“Sách thiếu nhi dành cho trẻ 6-12 tuổi khá rẻ trong những ngày giảm giá. Với 200.000 đồng mình có thể mua được tới 3-4 cuốn hoặc một bộ sách. Cộng thêm những món đồ khác thì giá trị đơn hàng của mình đã lên tới khoảng 1,5 triệu đồng. Mình sẽ nhận được các mã giảm giá lên tới 120.000 đồng và miễn phí ship. Nhìn chung, nhờ voucher mình thấy mua sắm online không quá đắt”, Bảo Trâm chia sẻ.

Độc giả đọc review trước khi mua hàng.

Trâm cũng thừa nhận rằng đôi khi bản thân sẽ khá phân vân trong việc chi tiêu, nên tiết kiệm hơn hay lấy thêm hàng để đủ 1,5 triệu đồng và sử dụng voucher giá trị hơn. Cuối cùng, bạn trẻ này vẫn lựa chọn lấy thêm một số cuốn sách đang giảm giá sâu.

Tâm lý của Trâm cũng như nhiều bạn trẻ khác khi mua hàng online, cùng chức năng giảm giá chớp nhoáng (flash sale), deal hời, các sàn thường mại và nhà phân phối đã tạo nên cảm giác FOMO cho người tiêu dùng.

Hoàng Bảo Ngọc (24 tuổi, Hưng Yên) là một người săn các bộ truyện tranh cũng thường xuyên cảm nhận tâm lý này mỗi khi mua truyện tranh online.

Để tiết kiệm, Ngọc sẽ đợi những ngày có mã freeship để mua hàng. Ngọc cho biết: “Phí vận chuyển từ Hà Nội hay từ TP.HCM về chỗ mình khá đắt vì vậy chỉ khi nào được giảm giá mình mới mua. Chi phí vận chuyển đôi khi chiếm tới hơn 10% giá trị của cuốn sách”.

Trường hợp của hai bạn trẻ trên đều cho thấy các mã giảm giá là một trong những động lực thúc đẩy sự tiêu thụ trên sàn thương mại điện tử. Hiểu được điều đó, các đơn vị xuất bản đều rất tích cực tận dụng hình thức marketing này.

“Để kích thích mua hàng, voucher và giảm giá là những công cụ không thể thiếu. Việc đặt voucher với giá trị cao hơn giá trị đơn hàng trung bình hoặc mức mong muốn giúp doanh nghiệp kích thích khách hàng chi tiêu nhiều hơn để được hưởng ưu đãi. Đây là một chiến lược thông minh giúp tăng giá trị đơn hàng trung bình của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, giảm giá thông qua các chương trình flash sale cũng tạo ra hiệu ứng FOMO (Fear of Missing Out), khiến khách hàng lo sợ bỏ lỡ cơ hội mua hàng với giá hời, từ đó thúc đẩy họ nhanh chóng đưa ra quyết định mua”, đại diện phòng kinh doanh của Tân Việt Books cho biết.

Thực trạng trên dẫn đến cuộc cạnh tranh về giá cả và vị trí hiển thị trên sàn thương mại điện tử giữa các đơn vị phát hành, kinh doanh.

Cuộc cạnh tranh thương mại 4.0

Trong bối cảnh thị trường thương mại điện tử ngày càng phát triển, cạnh tranh về giá trở thành một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nhiều ngành hàng, bao gồm cả ngành xuất bản. Cạnh tranh về giá trên sàn thương mại điện tử không chỉ thay đổi cách các nhà xuất bản bán sách, kinh doanh, mà còn tác động sâu rộng đến hành vi tiêu dùng của khách hàng.

Do đó, không chỉ dừng lại ở việc áp dụng voucher và giảm giá, nhà phân phối, công ty sách, nhà xuất bản còn đa dạng hóa các loại voucher và trợ giá vận chuyển để thu hút khách hàng. Các chính sách phí sàn, phí vận chuyển ưu đãi hơn so với các ngành hàng kinh doanh khác cũng là một yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp tạo ra lợi thế cạnh tranh. Ví dụ, việc trợ giá ship giúp giảm bớt gánh nặng chi phí cho khách hàng, từ đó khuyến khích họ mua sắm nhiều hơn.

Các gian hàng đặc biệt dành riêng cho một mặt hàng.

Tuy nhiên, cũng có những phản ánh rằng việc cạnh tranh giá cần phải lành mạnh hơn. Theo chia sẻ từ một đơn vị phát hành sách, có những nhà phân phối dìm giá sách xuống rất sâu, giảm tới 45-50%. Điều này khiến những người khác khó cạnh tranh được trong khi tiền phí bản quyền cao, giá thành in ấn, giá giấy cũng có chiều hướng tăng. Dẫu vậy, ở trên các sàn thương mại hiện nay không có quy định cụ thể cho việc cạnh tranh này.

“Tình trạng phá giá cạnh tranh diễn ra rất nhiều bởi chính các công cty sách chạy theo việc giảm giá, hạ giá để thu hút khách hàng. Nhưng cuốn sách chất lượng thấp cả về nội dung lẫn in ấn được bán với giá rẻ đôi khi hấp dẫn, thu hút hơn những cuốn sách thực sự giá trị về mặt nội dung. Do khi mua online khó để đánh giá đợc chất lượng thực tế của cuốn sách”, đại diện Alphaboooks cho biết.

Bên cạnh giá cả, vị trí hiển thị hay còn gọi là slot đẹp cũng là điều khiến các đơn vị kinh doanh sách cảm thấy khó khăn khi bước vào sân chơi thương mại điện tử. Việc tiếp cận khách hàng dễ dàng hơn là một trong những lợi ích lớn nhất mà các doanh nghiệp nhận được từ thương mại điện tử.

Các nền tảng trực tuyến cho phép doanh nghiệp tiếp cận với lượng khách hàng rộng lớn mà không cần phải đầu tư quá nhiều vào cơ sở hạ tầng vật lý. Điều này không chỉ rút ngắn hành trình mua của khách hàng mà còn giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và thời gian.

“Không phải sản phẩm nào cũng có thể dễ dàng tiếp cận được với khách hàng. Một số mặt hàng có đặc thù riêng, yêu cầu khách hàng phải trực tiếp trải nghiệm mới có thể đưa ra quyết định mua. Hơn nữa, hiển thị hạn chế trên các nền tảng thương mại điện tử cũng là một khó khăn lớn khi sản phẩm của doanh nghiệp không được tiếp cận với đủ lượng khách hàng mục tiêu", đại diện Tân Việt Books nhận định.

Cạnh tranh về giá và vị trí hiển thị trên sàn thương mại điện tử có vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp ngành xuất bản. Việc áp dụng chiến lược giá hợp lý và hiệu quả sẽ giúp các đơn vị duy trì được sự cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường ngày càng khốc liệt.