|
|
Bà Liz Truss đã từ chức thủ tướng chỉ sau 45 ngày tại nhiệm. Ảnh: Simon Dawson. |
Sau khi đối thủ bỏ cuộc, ông Rishi Sunak hôm 24/10 chính thức giành chiến thắng trong cuộc đua cho vị trí người đứng đầu đảng Bảo thủ và sẽ trở thành thủ tướng mới của Anh.
Bà Liz Truss - thủ tướng sắp mãn nhiệm - đã gửi lời chúc mừng đến ông Rishi Sunak, chưa đầy hai tháng sau khi bà đánh bại ông trong cuộc đua giành chức thủ tướng.
Trong khi người phát ngôn chính thức của cựu Thủ tướng Anh Liz Truss hôm 24/10 khẳng định bà vẫn “làm việc tại phố Downing” trước khi người kế nhiệm được chính thức bổ nhiệm, trên thực tế, bà chỉ còn một nhiệm vụ nữa sau 50 ngày làm thủ tướng. Đó là rời khỏi vị trí này.
Phút cuối nhiệm kỳ
Theo trình tự thời gian quen thuộc với những người theo dõi chính trị Vương quốc Anh, sau khi chủ trì cuộc họp chia tay nội các vào sáng 25/10, bà Truss sẽ đứng trước bục phát biểu để đưa ra tuyên bố cuối cùng, ngắn gọn, vào khoảng 10h15 (theo giờ địa phương).
Sau đó, bà sẽ di chuyển đến Cung điện Buckingham theo nghi thức tiếp kiến Vua Charles III, nơi bà chính thức từ chức thủ tướng Anh. Vị trí của bà ngay sau đó sẽ được giao lại cho ông Rishi Sunak, người đã nhận được phiếu ủng hộ từ hơn 50% nghị sĩ đảng Bảo thủ, theo Guardian.
 |
| Thủ tướng Anh Liz Truss tuyên bố từ chức bên ngoài số 10 phố Downing, London. Ảnh: Reuters. |
Ông sẽ trở thành thủ tướng Anh đầu tiên theo đạo Hindu và cũng là chính trị gia đầu tiên giữ vị trí này không phải người da trắng.
Sau đó, ông Sunak sẽ quay trở lại phố Downing và dự kiến có bài phát biểu bên ngoài vào khoảng 11h35, theo giờ địa phương.
Khi ông trở lại bên trong văn phòng, bỏ lại đằng sau ánh đèn flash và tiếng máy ảnh nháy liên tục, thủ tướng mới sẽ bắt đầu một loạt hoạt động. Thông qua "onboarding” (quy trình hội nhập), các nhân viên chính phủ sẽ phụ trách giới thiệu, hướng dẫn nhóm chính trị viên mới về mọi thứ, từ cách đăng nhập máy tính cho đến cách sử dụng thẻ bảo mật.
Điều gì sẽ xảy ra với cựu thủ tướng Anh?
Vậy còn bà Truss? Sau khi rời cung điện, bà sẽ trở thành một nghị sĩ ngồi ở hàng ghế sau, và không nắm bất cứ vị trí nào trong chính phủ. Đây là lần đầu tiên bà ngồi ở hàng ghế này trong một thập kỷ.
Trong lúc đó, một cuộc họp ở Hạ viện Anh đang diễn ra và bà Truss sẽ có rất nhiều vấn đề cần giải quyết. Vì vậy khả năng cao là tài xế sẽ đưa bà đi thẳng từ cung điện đến Nghị viện.
Bà Liz Truss vẫn sẽ có phương tiện đi lại. Trong khi các bộ trưởng bị sa thải sẽ ngay lập tức mất tài xế riêng cùng công việc, các cựu thủ tướng Anh vẫn được quyền sử dụng xe của chính phủ vĩnh viễn, cùng với hệ thống an ninh.
Một trong những khó khăn khi từ chức là các thủ tướng Anh sẽ không chỉ mất công việc trước đây mà còn cả hai căn nhà - một trong những căn hộ ở trên phố Downing và một tại Chequers.
Đối với một số cựu thủ tướng, điều này có thể phức tạp. Báo cáo tài chính gần đây nhất của ông Boris Johnson cho thấy ông đã nhận chỗ ở miễn phí trị giá hơn 3.900 USD/tháng từ tỷ phú Anthony Carole Bamford, nhà tài trợ hàng đầu của đảng Bảo thủ.
Dù vậy, đối với bà Truss, đây không phải vấn đề lớn. Ngôi nhà của bà ở Greenwich, phía đông nam London - gần nhà ông Kwasi Kwarteng, bộ trưởng Tài chính mà bà đã sa thải - là tài sản thực tế của gia đình.
 |
| Sau khi từ chức thủ tướng Anh, bà Truss sẽ trở thành một nghị sĩ ngồi ở hàng ghế sau. Ảnh: AFP. |
Bên cạnh đó, dù từ chức thủ tướng Anh chỉ sau một tháng rưỡi cầm quyền, bà Truss có thể yêu cầu khoản trợ cấp lên tới 115.000 bảng Anh (khoảng 129.000 USD) mỗi năm đến cuối đời.
Đây là một phần của chương trình Trợ cấp Chi phí Nhiệm vụ Công (PDCA), vốn được chính phủ Anh đưa ra từ năm 1990 để “giúp đỡ các cựu thủ tướng vẫn công tác trong đời sống cộng đồng”, CNN cho biết.
Khoản tiền này sẽ bồi hoàn cho các cựu thủ tướng, để họ trả chi phí hành chính cho các hoạt động vì nhiệm vụ cộng đồng.
“Số tiền chỉ được chi trả dựa trên chi phí thực tế của việc tiếp tục hoàn thành nhiệm vụ cộng đồng”, một trang web của chính phủ Anh cho biết. “Mọi cựu thủ tướng đều đủ điều kiện tham gia PDCA”.
Dù vậy, nhiều người Anh đã lên tiếng kêu gọi bà Truss không nhận khoản trợ cấp này. “Bà ấy nên từ chối”, lãnh đạo Công đảng đối lập Keir Starmer nói với ITV. “Bà ấy không thực sự có quyền nhận khoản tiền này, bà ấy nên từ chối và không nhận tiền”.
“Rõ ràng một vị thủ tướng chỉ tại vị 45 ngày không xứng đáng được chi trả 115.000 bảng/năm suốt đời”, ông Hugo Tagholm, Phó chủ tịch tổ chức phi chính phủ Oceana tại Anh, nói với Evening Standard.
Các trợ lý của bà Truss từ chối cho biết bà ấy làm gì tiếp theo và có khả năng chính cựu thủ tướng Anh cũng không biết.
Mới 47 tuổi và từng là kế toán, bà chắc chắn có thể kiếm tiền từ các công việc khác ngoài chính trường, ngay cả khi không bằng ông Johnson hay thậm chí bà Theresa May - những người vừa là nghị sĩ ngồi hàng ghế sau, vừa kiếm được thêm khoảng 113.000 USD nhờ diễn thuyết cho các tập đoàn Mỹ.
Dù vậy, có vẻ như rất có thể bà Truss vẫn sẽ tiếp tục ở lại Nghị viện. Nhưng tại đó, bà sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ đầy khó khăn. Đó là thoát khỏi hình ảnh là một trong những thủ tướng Anh có thời gian tại nhiệm ngắn nhất, được đánh dấu bởi tình trạng hỗn loạn và thảm họa.
Đó là một thách thức chưa từng có đối với một người từng nắm giữ quyền thủ tướng.
