Một kháng thể mạnh, có khả năng vô hiệu hóa virus corona, đã được các nhà khoa học Anh phát hiện trong mẫu máu của một bệnh nhân từng mắc Hội chứng Hô hấp Cấp tính Nặng (SARS) và đã hồi phục. Phát hiện này có thể mở ra hy vọng điều chế thuốc điều trị Covid-19, loại bệnh gây ra bởi chủng virus corona mới (SARS-CoV-2).
Nghiên cứu được các nhà khoa học tại Khuôn viên Khoa học và Sáng tạo Harwell, vùng Oxfordshire, tiến hành bằng Diamond Light Source, máy chụp x-quang siêu mạnh của Anh. Nhóm đã nghiên cứu mẫu máu của nhiều bệnh nhân hồi phục sau khi mắc bệnh SARS, tìm cách lý giải cơ thể họ đã vượt qua virus bằng cách nào.
Dịch SARS diễn ra từ năm 2002-2004. Bệnh được gây nên bởi một chủng trong họ virus corona, tương tự virus đang gây ra đại dịch Covid-19 đang lây lan ở 160 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Ảnh chụp virus corona chủng mới (SARS-CoV-2) dưới kính hiển vi do Viện Y tế Quốc gia Mỹ công bố. Ảnh: Getty. |
Trong mẫu máu lấy từ một bệnh nhân SARS đã hồi phục, các nhà khoa học tìm thấy một kháng thể mạnh. Đây là các phân tử có khả năng gắn vào các mầm bệnh ngoại lai, giúp hệ miễn dịch nhận diện và tiêu diệt. Nhiều thí nghiệm sau đó của nhóm khoa học cho thấy kháng thể này còn liên kết với virus corona chủng mới tốt hơn cả virus gây nên dịch SARS, theo Telegraph.
"Kháng thể được lấy từ một bệnh nhân SARS năm 2004. Hai chủng virus cùng một họ nên chúng có liên hệ rất gần nhau và đều có thụ thể với cấu tạo giống nhau trên màng tế bào", giáo sư Gwyndaf Evans, phó giám đốc khoa học sự sống tại Diamond Light Source, cho biết.
"Tế bào virus corona có dạng cầu với gai bao phủ ngoài bề mặt. Nó được đặt tên chính vì hình dạng này, khiến nó nhìn như vương miện", ông cho biết.
"Nhóm đã phân lập gai protein của virus, nghiên cứu trường hợp bệnh nhân SARS khỏi bệnh để đánh giá liệu có bất kỳ kháng thể nào liên kết đúng nơi và có tiềm năng hữu dụng", ông Evans thông báo.
"Chúng tôi đã tìm thấy một kháng thể có vẻ gắn kết còn tốt hơn với virus corona (so với virus gây ra bệnh SARS). Chúng tôi hy vọng phát hiện này sẽ trở thành một liệu pháp điều trị", Evans chia sẻ.
"Các liệu pháp kháng thể không phổ biến. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa chúng ta không gặp phải những bất cập như điều chế thuốc thông thường, vì kháng thể vốn dĩ được tạo ra trong cơ thể người và tương hợp sinh học", ông nhấn mạnh.
Máy chụp x-quang siêu lớn Diamond Light Source tại Harwell, Oxfordshire. Ảnh: John Lawrence. |
Diamond Light Source hoạt động như một kính hiển vi siêu lớn. Các nhà khoa học tại Harwell cũng đang sử dụng công nghệ này để tìm liệu pháp ức chế protease, một protein quan trọng với vòng đời của của virus corona.
Nhiều loại thuốc đang được nghiên cứu nhắm đến protein này. Các nhà khoa học Harwell đang tiến hành nhiều thí nghiệm về khả năng phân tử kích thước nhỏ liên kết được với protease, qua đó ngăn protein này nhân bản thêm. Đến nay đã có 55 phân tử được nhận diện là ứng viên có thể ngăn virus sản sinh trong cơ thể người.
"Đối với mọi loại bệnh, dù đó là virus hay vi khuẩn, nếu bạn muốn phát triển thuốc điều trị thì phải hiểu được chi tiết cấp độ nguyên tử, chúng nhìn ra sao và có cấu trúc thế nào, vì yếu tố này liên quan trực tiếp đến cách chúng vận hành. Một khi chúng ta hiểu được cách chúng vận hành, chúng ta có thể bắt tay vào nghiên cứu cách ngăn điều đó xảy ra", Evans chia sẻ.