|
|
Dữ liệu cho thấy Tây Ban Nha chuyền nhiều gấp gần 4 lần Morocco nhưng vẫn thất bại. Ảnh: Reuters. |
Lối chơi kiểm soát, thiên về ban bật trở thành đặc trưng của Tây Ban Nha nhiều năm qua, đặc biệt là ở World Cup 2022. Số lượng đường chuyền của đội bóng này luôn rất lớn và giữ quyền kiểm soát trận đấu.
Theo thống kê của Opta, trong 4 trận đấu tại World Cup 2022, Tây Ban Nha có 3 lần chuyền tới hơn 1.000 lần, vượt trội hoàn toàn so với các đối thủ. Dù vậy, việc kiểm soát bóng không phải lúc nào cũng mang lại thành công. Trước Morocco, Tây Ban Nha chỉ có 1 cú sút trúng đích và không ghi được bàn nào.
Thông tin từ các công ty phân tích dữ liệu thể thao cho thấy cái nhìn trực quan về lối chơi của đội tuyển này qua các chỉ số. Có nhiều công nghệ hiện đại được áp dụng trong phân tích, trình bày dữ liệu bóng đá. Tuy nhiên, hơn 1.000 đường chuyền của Tây Ban Nha trước Morocco vẫn được ghi nhận thủ công.
Đếm thủ công hàng nghìn hoạt động trên sân
Opta Sports là công ty đi đầu trong ngành phân tích dữ liệu thể thao. Sản phẩm của doanh nghiệp này được sử dụng cho những đài truyền hình, hãng tin, trang cá cược khắp thế giới. Họ được thành lập từ 1996 và được mua lại bởi Perform Group từ 2013. Trong chừng đó thời gian, cách ghi nhận dữ liệu các trận đấu chưa có nhiều thay đổi.
 |
| Kỹ thuật viên của Opta theo dõi trận đấu và nhập dữ liệu trực tiếp. Ảnh: Opta. |
Thực tế, máy ảnh và công nghệ trí tuệ nhân tạo hiện đại chưa cung cấp đủ giải pháp để tính toán các hoạt động trên sân. Opta đã phát triển một hệ thống thiết bị quét tại bộ môn bóng rổ để tính toán dữ liệu. Tuy nhiên, nó chưa thể áp dụng nhiều cho bóng đá.
Do đó, công ty vẫn sử dụng con người để xem trận đấu và ghi lại toàn bộ sự kiện trên sân. Những người thực hiện công việc này chủ yếu là những nam thanh niên thích bóng đá, xem đây như công việc ngoài giờ, khi rảnh rỗi.
Bằng một phần mềm chuyên dụng và màn hình để theo dõi trực tiếp trận đấu, những kỹ thuật viên này dùng các phím tắt để ghi nhận tình huống trực tiếp trên sân. Đó là các pha chuyền, sút, áp sát, tắc bóng, ném biên, phạt góc, thẻ vàng, thẻ đỏ…
Phần mềm sẽ có hệ thống tọa độ tự động để mỗi khi một hành động được ghi nhận, vị trí của nó trên sân và thời gian diễn ra cũng được lưu lại cùng để có thể truy xuất, tổng hợp sau này.
"Điều quan trọng nhất là toàn bộ dữ liệu mà chúng tôi thu thập đều được làm ngay trong trận đấu, và phải có ngay lập tức", Duncan Alexander, Giám đốc biên tập dữ liệu của Opta giải thích trong video của World Soccer Talk.
 |
| Màn hình cho thấy các hành động trên sân được nhân viên thu thập dữ liệu của Opta ghi lại. Ảnh: World Soccer Talk. |
Trung bình, mỗi trận đấu nhân viên của Opta xử lý 1.600-2.000 phần dữ liệu thô. Với những trận cầu nhiều đường chuyền và sự kiện như cuộc đối đầu của Tây Ban Nha và Morocco, số thông tin cần xử lý còn nhiều hơn.
Ngoài ra, lượng thông tin cần xử lý ngày càng phình to khi mỗi hoạt động nhỏ được phân loại cụ thể hơn. Ví dụ, có 9 loại đường chuyền khác nhau được Opta tính toán, gồm chuyền ngắn, chuyền dài, chọc khe… Kỹ thuật viên còn phải vẽ lại vị trí tình huống, hướng đường chuyền, cú sút để đa dạng hóa dữ liệu kết quả. Do đó, mỗi trận đấu bóng đá cần nhiều nhân viên phụ trách xử lý.
Áp dụng các công nghệ mới
Prozone, đối thủ của Opta có trụ sở ở Mỹ áp dụng thêm công nghệ nhận diện. Công ty này sử dụng hệ thống theo dõi qua hình ảnh bằng máy tính, có thể tạo ra hàng triệu điểm dữ liệu. Tuy nhiên, vẫn cần đến sự tham gia của con người trong hoạt động này. Các tình huống lộn xộn hay quan trọng của trận đấu có thể bị phần mềm bỏ lỡ.
Hiện tại, Opta cung cấp thêm giải pháp SportVU 2.0. Công nghệ này dùng nhiều máy quay 4K của riêng họ thay vì hình ảnh từ truyền hình. Hệ thống máy học tham gia vào phân tích chuyển động và ghi nhận toàn bộ các tình huống trên sân.
 |
| Người nhập dữ liệu phải vẽ lại cả các cú sút, đường chuyền. Ảnh: Opta. |
Giải pháp này hiện được bán cho một số giải đấu, câu lạc bộ đối tác của Opta. Những cái tên được cung cấp gồm Bundesliga, Juventus, PSG, Ajax Amsterdam.
Công ty xếp các dữ liệu này vào dạng chuyên sâu, sẽ được kết hợp thêm phần thông tin sự kiện, vốn được cập nhật thủ công để đưa ra cái nhìn toàn diện về trận đấu. Bên cạnh đó, Perform Group cung cấp thêm các giải pháp trọn gói. Ví dụ, họ bán các thiết bị theo dõi tình trạng cầu thủ, gắn trên áo lót bên trong lúc tập luyện và thi đấu.
Dữ liệu sức khỏe, vận động kết hợp cùng các thông tin ghi nhận thủ công, máy học giúp đưa ra kế hoạch tập luyện phù hợp. Dữ liệu hỗ trợ giảm thiểu chấn thương, cải thiện hiệu suất, điểm rơi phong độ.
 |
| Opta mới áp dụng công nghệ AI để theo dõi tự động ở bóng đá gần đây. Ảnh: Opta. |
Các dữ liệu này còn được tổng hợp để giúp các đội tuyển tìm kiếm tài năng hoặc đưa ra mục tiêu chuyển nhượng phù hợp. Xuất phát từ bóng đá Đức, hiện tại các câu lạc bộ lớn ở châu Âu đều có bộ phận phân tích dữ liệu riêng.
Những nhà khoa học tiên phong
"Những nhà khoa học tiên phong" là một cuốn sách thú vị về lịch sử của những phát minh nổi tiếng. Để có được những đóng góp vĩ đại cho nhân loại, các nhà khoa học nổi tiếng đã làm việc với lòng say mê và tinh thần học hỏi không ngừng.
