Giám đốc điều hành của Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), Simon Stevens, cho biết: “Việc phát hiện sớm - đặc biệt là với các bệnh khó chữa như ung thư buồng trứng, tuyến tụy - có khả năng cứu sống nhiều người”. Theo vị này, hơn 1.000 ca được chẩn đoán mắc mới ung thư mỗi ngày tại Anh.
Xét nghiệm máu Galleri, do Công ty Chăm sóc sức khỏe Grail của California, Mỹ, phát triển, sẽ được thí điểm sử dụng với 165.000 người. NHS miêu tả đây là “thỏa thuận đầu tiên trên thế giới”. Grail là công ty trong lĩnh vực phát hiện sớm bệnh ung thư. Doanh nghiệp này được nhiều tỷ phú công nghệ như Bill Gates, Jeff Bezos hỗ trợ.
Theo CNN, chương trình thử nghiệm dự kiến bắt đầu vào giữa năm 2021. Trong nhóm tình nguyện viên, 140.000 người từ 50 đến 79 tuổi không có triệu chứng nhưng sẽ được xét nghiệm máu thường niên trong vòng 3 năm.
25.000 người còn lại trong nhóm 165.000 tình nguyện viên sẽ là trường hợp có khả năng mắc các triệu chứng ung thư. Họ sẽ được xét nghiệm máu để đẩy nhanh quá trình chẩn đoán so với cách thông thường. NHS cho hay kết quả sẽ có vào năm 2023. Quỹ cũng hy vọng một triệu người có thể nhận kết quả vào năm 2025 và mở rộng chương trình này cho nhiều trường hợp hơn.
 |
| Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh kỳ vọng kết quả của chương trình thí điểm sẽ có vào năm 2023 và nhân rộng phương pháp này từ năm 2025. Ảnh: Sky News. |
Trong thông cáo báo chí, đại diện Grail cho biết theo dữ liệu đã ghi nhận, xét nghiệm này “mang khả năng giảm gần 50% số ca ung thư được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, từ đó có thể giảm 1% trên tổng số trường hợp tử vong do ung thư ở Anh”.
Theo tổ chức Cancer Research UK, khả năng sống sót sau 5 năm của bệnh ung thư ở Anh thấp hơn mức trung bình của châu Âu. Giáo sư ung thư phân tử Lawrence Young, Đại học Warwick, Anh, cho biết Galleri là một trong số những xét nghiệm máu mới đang được xây dựng để phát hiện ung thư ở giai đoạn rất sớm, tăng cơ hội chữa khỏi.
“Vài thử nghiệm đánh giá cách tiếp cận này cùng một công bố từ Hiệp hội Bản đồ gene không tế bào tuần hoàn (CCGA) cho thấy 6.689 người tham gia có kết quả khả quan, phát hiện hơn 50 bệnh ung thư khác nhau trong nhiều giai đoạn”, ông Lawrence chia sẻ với Science Media Centre.
Tuy nhiên, không phải toàn bộ chuyên gia về ung thư đều đồng ý NHS nên thử nghiệm xét nghiệm máu Galleri.
Giáo sư dịch tễ học, Paul Pharoah, Đại học Cambridge, Anh, bày tỏ sự nghi ngờ về các cơ sở khoa học của thử nghiệm trên vì những công bố của nghiên cứu còn rất hạn chế. “Xét nghiệm máu Galleri là phương pháp có thể phát hiện ung thư trong máu ở giai đoạn đầu nhưng bằng chứng cho thấy hiệu quả của nó còn rất yếu. NHS không nên đầu tư vào thử nghiệm như vậy trước khi có đánh giá đầy đủ dựa trên các thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn”, vị chuyên gia này nói.
Giám đốc điều hành của Cancer Research UK, Michelle Mitchell, cho biết xét nghiệm máu tìm ung thư của Grail có “tiềm năng biến đổi lớn” nếu chúng chứng minh được hiệu quả như đã nói.
Tiến sĩ Jodie Moffat, Trưởng bộ phận chẩn đoán sớm tại Cancer Research UK, cho biết kết quả thử nghiệm trước đó rất hứa hẹn. Tuy nhiên, bà cũng cảnh báo: “Quy mô mẫu thử nghiệm, đặc biệt với một số loại ung thư, rất nhỏ. Vì vậy, chúng ta cần thử nghiệm với số lượng mẫu nhiều hơn, thời gian lâu hơn với những bệnh nhân không có kết quả dương tính khi xét nghiệm máu. Dựa trên bằng chứng mà chúng tôi đã thấy, xét nghiệm hiện không ổn trong việc tìm ung thư giai đoạn I, thời điểm các tế bào còn rất nhỏ, chưa xâm lấn các bộ phận khác”.
