|
|
Quân đội xuất hiện ở đường phố Soyapango, sau khi Tổng thống El Salvador Nayib Bukele tuyên bố triển khai 10.000 lực lượng an ninh tới khu vực này. Ảnh: Reuters. |
Tổng thống Nayib Bukele hôm 3/12 tuyên bố triển khai 10.000 binh sĩ tới thành phố Soyapango - ở vùng ngoại ô San Salvador, nơi được biết đến là thành trì của các băng đảng, theo Reuters.
Động thái này là bước leo thang mới nhất trong chiến dịch chống bạo lực băng đảng bắt đầu từ tháng 3. Ngoài ra, đây cũng là một phần trong điều được ông Bukele gọi là “giai đoạn 5” của cuộc trấn áp, theo AP.
“Soyapango hoàn toàn bị bao vây”, Tổng thống Bukele viết trên Twitter. Theo chia sẻ của ông, 8.500 binh sĩ và 1.500 đặc vụ đã được triển khai tới thành phố này. Khu vực này được biết đến là thành trì của các băng đảng Mara Salvatrucha và Barrio 18.
Tâm điểm thành phố Soyapango
Sáng sớm 3/12, binh lính và cảnh sát đã canh giữ các vị trí trên tất cả con đường vào thành phố, không cho phép ai ra vào mà không bị khám xét trước.
Những hình ảnh do chính phủ công bố cho thấy quân đội mang theo vũ khí hạng nặng, mũ bảo hiểm và áo chống đạn, di chuyển trên các phương tiện chiến đấu. Đô thị này có khoảng 300.000 người và từng được coi là nơi bất khả xâm phạm đối với cơ quan thực thi pháp luật.
Một nhà báo của AFP đã chứng kiến sự hiện diện dày đặc của binh lính và cảnh sát tại các khu phố ở Soyapango. Mang theo súng trường tấn công, họ muốn tìm kiếm các thành viên băng đảng, trong khi xe quân đội và xe cảnh sát đi chậm qua các đường phố.
Cảnh sát cũng triển khai máy bay không người lái để phát hiện các chuyển động đáng ngờ từ trên không.
"Thật là bất ngờ", Guadalupe Perez, 53 tuổi, cư dân khu phố, nói. "Họ lục soát và yêu cầu giấy tờ tùy thân của bạn để xác minh nơi sinh sống, nhưng điều đó không sao - tất cả là vì sự an toàn của chúng tôi”.
Cảnh sát cũng lên trên xe buýt của thành phố để kiểm tra các hành khách.
Soyapango, một trong những thành phố lớn nhất của đất nước, từ lâu đã được coi là nơi không an toàn do hoạt động của băng đảng. Vài tháng trước, các nhà chức trách đã bắt đầu dỡ bỏ những hình vẽ graffiti mà các băng đảng sử dụng để đánh dấu lãnh thổ của họ.
Mục tiêu của kế hoạch là gì?
"Những công dân bình thường không có gì phải sợ hãi và có thể tiếp tục cuộc sống một cách bình thường", ông Bukele nói. "Đây là một hoạt động chống lại tội phạm, không phải chống lại công dân lương thiện”.
Ông Bukele cho biết các sĩ quan sẽ truy tìm thành viên băng đảng vẫn còn ở thành phố này, “từng người một”. Theo ông, những chiến thuật như vậy đã phát huy tác dụng ở thành phố Comasagua vào tháng 10.
Chiến dịch này là một phần của tình trạng khẩn cấp được Tổng thống Bukele tuyên bố vào đầu mùa xuân, sau khi bạo lực băng đảng gia tăng.
Đợt triển khai mới nhất là một phần của chiến dịch truy quét tội phạm băng đảng nhằm giảm tỷ lệ giết người ở quốc gia Trung Mỹ này xuống dưới hai vụ mỗi ngày.
Những người ủng hộ ông Bukele cho rằng việc trấn áp như vậy là cần thiết sau khi hàng chục người bị sát hại chỉ trong một ngày vào tháng 3.
Bạo lực băng đảng bùng nổ
Kể từ khi bắt đầu kế hoạch chống lại các băng đảng, ông Bukele đã ra lệnh bắt giữ hơn 50.000 người bị cáo buộc là thành viên của những tổ chức này. Tổng thống El Salvador mô tả họ là tội phạm khủng bố và đã bác bỏ các quyền tố tụng cơ bản.
Theo Jorge Beltrán, một phóng viên chuyên viết về tội phạm địa phương, hơn 50 tù nhân đã chết trong tù với lý do bí ẩn.
 |
| Một binh sĩ đứng trước cửa nhà dân tại Soyapango hôm 3/12. Ảnh: AP. |
Các băng đảng của El Salvador, ước tính 70.000 thành viên, từ lâu đã kiểm soát nhiều vùng lãnh thổ, tống tiền cũng như giết người mà không bị trừng phạt.
Phản ứng của người dân trước kế hoạch trấn áp băng đảng
“Các biện pháp được thực hiện đang mang lại kết quả đáng chú ý. Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi những người bị ảnh hưởng bởi các băng nhóm - chiếm đại đa số - đồng ý với các biện pháp đang được thực hiện”, nhà tội phạm học Ricardo Sosa cho biết.
Một cuộc khảo sát của Đại học Trung Mỹ (UCA) được công bố vào tháng 10 cho thấy 75,9% người dân Salvador chấp thuận tình trạng khẩn cấp. 9/10 người dân công nhận các chính sách của ông Bukele trong việc giảm tội phạm.
Trước tình trạng khẩn cấp vào tháng 3, các nhà tù ở Salvador đã giam giữ khoảng 16.000 thành viên băng đảng, hầu hết là thành viên của băng đảng MS-13 hoặc Barrio 18.
Các biện pháp khẩn cấp đã hạn chế quyền tự do tụ tập, quyền được thông báo về lý do bắt giữ và tiếp cận với luật sư, đồng thời cho phép giam giữ tới 15 ngày mà không bị buộc tội.
Các nhóm nhân quyền và người dân nói rằng nhiều người đã bị bắt giữ tùy tiện, đôi khi dựa trên ngoại hình hoặc nơi họ sinh sống.
“Mỗi ngày là một nỗi đau đớn”, Marina Lemus de Arce, 50 tuổi, vừa khóc vừa mô tả cách con trai bà, Wilber Alexander, bị bắt vào Lễ Phục sinh ở thành phố Metapán. Anh đã bị đưa đến nhà tù Mariona, theo Guardian.
“Chúng tôi đều là con người. Không có lý do gì để đối xử với chúng tôi như thế này", bà thổn thức, bày tỏ sự thất vọng trước chiến dịch này.
“Ông ấy đã hứa rất nhiều điều - và ông ấy đã không thực hiện chúng”, bà Lemus nói, đề cập đến Tổng thống Bukele.
Các nhóm nhân quyền đã chỉ trích cuộc đàn áp là quá nặng tay, nói rằng cảnh sát được phép bắt giữ nghi phạm mà không cần lệnh, dẫn đến việc giam giữ tùy tiện.
