Chị Hoàng Thị Thu (29 tuổi, Khâm Thiên - Hà Nội) bị đau dạ dày nên thường xuyên phải uống mật ong và nghệ, đó là bài thuốc dân gian được dùng từ lâu để trị căn bệnh này. Tuy nhiên khi hỏi mua mật ong về dùng, chị khá hoang mang vì có quá nhiều nơi bán, mà mỗi nơi có một mức giá khác nhau, không biết đâu là hàng thật. "Các mức giá chênh lệch nhau khá lớn, phổ biến từ 200.000 đồng/lít đến 490.000 đồng/lít, có loại lên đến 1 triệu đồng/lít. Mặc dù có giá chênh lệch như vậy nhưng người nào bán cũng cho rằng là hàng mới, mật ong rừng nguyên chất 100%", chị Thu chia sẻ.
Được bạn bè giới thiệu, chị tìm mua của một người chuyên bán mật ong, với giá 260.000 đồng/lít. Song theo chị, mặc dù mua được giá khá rẻ nhưng lại cảm thấy không yên tâm về chất lượng, bởi mật ong được đóng vào các chai thủy tinh không có nhãn mác, nguồn gốc, mọi thông tin đều chỉ nghe người bán hàng, người mua không được kiểm chứng sản phẩm. "Mua mật ong chủ yếu là qua người quen rồi về dùng thử, nếu tốt thì lần sau quay lại, chứ trên thị trường có quá nhiều hãng và cũng nhiều người bán, mỗi người lại mỗi giá nên rất khó để có thể chọn mua được hàng chất lượng", chị Thu nói thêm.
Theo chị Nguyệt, một nhân viên văn phòng ở Hà Đông – Hà Nội, mật ong được hầu hết các gia đình Việt sử dụng như một bài thuốc trong gia đình, nên rất đắt hàng. Có người họ hàng trên Sơn La nuôi ong lấy mật nên chị lấy hàng bán online, trung bình mỗi tháng chị cũng bán được khoảng 50 chai loại 1 lít, với giá là 260.000 đồng/lít. Chị khẳng định chất lượng mật đảm bảo, và là mật ong nuôi, ong tự hút phấn hoa trên rừng.
 |
|
Mật ong hiện có nhiều mức giá khác nhau từ 200.000 đến 1 triệu đồng/lít, nhưng người mua rất khó kiểm chứng chất lượng. |
Lý giải việc mật ong có nhiều giá chênh lệch khác nhau trên thị trường, chị Nguyệt cho rằng, giá khác nhau giữa các cửa hàng là do nguồn gốc xuất xứ và chất lượng của sản phẩm. Ong được nuôi bởi nhiều hình thức, đồng nghĩa chất lượng mật và giá mỗi loại mật cũng sẽ khác nhau.
Hiện nay, trên thị trường đa phần là ong nuôi, nhưng ong được nuôi ở rừng tự hút phấn hoa sẽ có giá 300.000 – 400.000 đồng/lít. Mật cũng có vị ngọt và độ đặc, loãng khác nhau. Và cũng vẫn là ong nuôi nhưng không phải nuôi ở rừng mà nuôi ăn đường thì chất lượng mật sẽ giảm, mật ong cũng không thơm nên giá sẽ rẻ hơn. Còn một loại nữa là mật ong được pha với đường và mạch nha, nếu để lâu ngày thì sẽ bị ngả sang màu đen, sử dụng không tốt cho sức khỏe người tiêu dùng.
Chị Thủy, chuyên bán đồ đặc sản ở Bắc Hà thì cho hay, hiện nay mật ong rừng tự nhiên rất hiếm, chỉ có trường hợp ong làm tổ trên núi đá, được bà con dân tộc săn tìm thì mới có, loại này giá rất cao, phải từ 500.000 đồng đến 1 triệu đồng/ lít. Mật ong rừng tự nhiên 100% thì sáp của ong sẽ có lẫn cả rễ cây rừng, mật có màu cánh dán, vị ngọt đặc trưng.
Hơn nữa do địa hình và khí hậu từng vùng, ở đâu có điều kiện thuận lợi thì chất lượng mật sẽ ngon. Còn nếu nơi nào khí hậu khắc nghiệt, ong khó có điều kiện phát triển thì chất lượng mật sẽ không được thơm ngon. Ngoài ra, chất lượng mật còn phụ thuộc vào thời điểm ra hoa của các loại cây rừng.
Theo chị Hương, một người nuôi ong lấy mật ở Điện Biên, có rất nhiều cách để phân biệt mật ong nguyên chất. Thông dụng nhất là khi mua mật về sẽ cho vào tủ lạnh. Nếu thấy mật ong không đọng đường và không đông lại tức là mật ong xịn, còn nếu mật bị đông đặc cả chai là loại bị pha đường, hoặc ong nuôi với lượng đường lớn. "Hiện nay, mật ong nuôi có giá thành rẻ hơn nhiều so với mật ong rừng nên mặt hàng này rất hay bị làm giả. Trên thị trường có rất nhiều hàng kém chất lượng, cho nên người dùng phải tìm đúng địa chỉ uy tín để mua", chị Hương khẳng định.
Nhưng cũng theo chị này, không phải cứ mật rẻ là hàng kém chất lượng và ngược lại giá cao là mật ong tốt. Mà do qua nhiều khâu trung gian, mật bị các thương lái bị đẩy giá lên cao.
