Những niềm hy vọng Đông Nam Á đã liên tiếp biến mất sau loạt trận vừa qua. Tại bảng A, Philippines từng gây ấn tượng với trận hòa Trung Quốc ở giai đoạn lượt đi. Nhưng thất bại trước chính đối thủ này hôm 7/6 đã khép lại hy vọng của họ.
Singapore còn ấn tượng hơn khi từng giành 4 điểm sau 2 trận tại bảng D (bảng tử thần). Nhưng hai thất bại gần nhất với tổng tỷ số 0-9 trước Palestine và Uzbekistan đã kéo đội tuyển này trở về mặt đất.
Khu vực ASEAN lẽ ra sẽ có nhiều hy vọng hơn nếu ba đại diện mạnh Việt Nam, Thái Lan và Malaysia không rơi vào cùng một bảng đấu. Nhưng ngay cả tại bảng G, ưu thế về số lượng chẳng giúp gì được cho Đông Nam Á khi UAE đang tỏ rõ vị thế anh hào tại đây.
Khoảng cách đẳng cấp giữa Đông Nam Á và châu Á
Có một điểm chung trong các thất bại của những đại diện Đông Nam Á. Chúng đều tới sau thời gian bóng đá “đóng băng” vì Covid-19. Những nền bóng đá nhỏ có thể gây bất ngờ trong vài thời điểm. Nhưng khi thời gian cho phép, khi các ông lớn có điều kiện tổ chức lại lực lượng, chênh lệch đẳng cấp đều bộc lộ rõ.
Ngoài Việt Nam, chẳng đội tuyển Đông Nam Á nào còn cơ hội thực tế cạnh tranh ngôi đầu. Nhưng vấn đề là họ cũng chẳng tranh nổi vị trí thứ hai.
Thái Lan, Singapore, Philippines không chỉ thua, mà còn thua đậm và sớm, đồng thời hết hy vọng khi vòng loại vẫn còn 2, 3 trận phía trước. Đó không phải là khoảng cách một bậc mà kém rất nhiều bậc. Thái Lan, đội từng vào tới vòng loại thứ ba World Cup 2018, cũng không nằm ngoài số phận đó.
Nghĩa là chính người Thái năm đó, hay Việt Nam của năm nay, đều chỉ là những hiện tượng đặc biệt của bóng đá Đông Nam Á. Khu vực này hiện không có một đội tuyển nào đủ mạnh, đủ ổn định để chen chân vào nhóm 12.
Vẫn tồn tại hố sâu đẳng cấp giữa đôi bên, thứ khác biệt mà vài thắng lợi ở cấp độ U19, U23 là không đủ để san lấp. Khác với tuyển quốc gia, tại cấp U19 hay U23, cầu thủ chưa chịu tác động nhiều từ giải quốc nội mà chủ yếu bước ra từ lò đào tạo trẻ. Đó là lý do Thái Lan hay Việt Nam trong quá khứ đều từng tiến rất xa tại U19, U23 châu Á hay Asian Games nhưng khó làm được điều tương tự ở các giải đấu cấp đội tuyển.
Tuyển Việt Nam là đội tuyển duy nhất tại Đông Nam Á còn cơ hội thực tế tại vòng loại World Cup 2022.
Ở sân chơi lớn hơn, 90 phút không chỉ là cuộc chiến của hai đội tuyển. Đó còn là cuộc chơi của hai nền bóng đá, phản ánh sự khác biệt về chất lượng giữa hai giải quốc nội.
Khác với châu Âu hay Nam Mỹ, cầu thủ châu Á chủ yếu vẫn chơi bóng ở quê nhà. Một cầu thủ Nhật, Hàn hàng tuần ra sân ở J1.League, K.League sẽ được cọ xát liên tục, có nhiều điều kiện tiến bộ hơn những đồng nghiệp Việt Nam, Malaysia chơi ở V.League hay Super League. Cả đội tuyển Nhật, Hàn được chơi ở một mặt bằng khác biệt, nên đội tuyển của họ mạnh hơn là đương nhiên.
Điều đó cũng góp phần giải thích chuyện Malaysia nhập tịch nửa đội hình vẫn thua tan nát UAE. Bởi những cầu thủ nhập tịch của Malaysia vẫn đến từ giải quốc nội, vẫn chơi bóng ở một tầng thấp hơn.
Nên dù trội hơn đồng nghiệp bản địa, họ chưa chắc hơn cầu thủ bình thường ở một sân chơi khác. Các đội tuyển Đông Nam Á có thể cố gắng, tự cải thiện mình, nhưng khó lòng vượt qua giới hạn vốn có của giải quốc nội, của khu vực họ góp mặt.
Nếu một đội tuyển Đông Á thắng Việt Nam, đó là điều bình thường. Nhưng nếu chuyện ngược lại diễn ra, ấy là kỳ tích. Việt Nam thắng Nhật, Hàn hay cụ thể là UAE nghĩa là chúng ta không chỉ thắng đối thủ ấy. Thắng họ nghĩa là các cầu thủ đã làm được nhiều hơn những gì mà nền bóng đá trang bị cho họ, đã vượt qua cái trần mà lẽ ra họ phải bị giới hạn.
Phải dài dòng thế để thấy, vị trí hiện tại của đội tuyển Việt Nam, một vị trí cao hơn UAE là đáng tự hào đến thế nào. Thái Lan, Malaysia đều đã bại trước đối thủ này. Không một đội Đông Nam Á nào còn hy vọng thực tế. Hy vọng của khu vực đang đặt lên vai tuyển Việt Nam.
Tuyển Việt Nam và Malaysia đều có lý do để chơi hết mình ở trận này. Ảnh: Minh Chiến. |
Phải thắng Malaysia
Chúng ta chắc chắn sẽ nói lại về đối thủ UAE một lần nữa. Nhưng trước hết, tuyển Việt Nam phải vượt qua Malaysia.
Về lý thuyết, thầy trò HLV Tan Cheng Hoe vẫn còn cơ hội giành vé tới vòng loại thứ ba World Cup 2022. Nhưng trên thực tế, mục tiêu hàng đầu của họ chỉ là cạnh tranh cùng Thái Lan cho vị trí thứ ba, đồng nghĩa với vé vào thẳng vòng loại thứ ba Asian Cup 2023.
Malaysia đang bằng điểm Thái Lan và đấu ít hơn một trận. Nếu không thua Việt Nam, họ sẽ có đầy lợi thế khi gặp Thái Lan vào ngày 15/6. Khác với Indonesia, Malaysia còn đầy đủ động lực để chơi một trận sòng phẳng cùng Việt Nam.
Trong 5 cái tên ở bảng G, Malaysia là đội tuyển thay đổi nhiều nhất. Trong chưa đầy 2 năm, họ đã bổ sung thêm hàng loạt cầu thủ nhập tịch, thậm chí có thể ra sân với phân nửa đội hình hoàn toàn mới.
Điều thú vị là người Malaysia lẽ ra chẳng cần phải làm vậy. Tuyển Malaysia không hề yếu, vẫn đứng nhì bảng trước khi nhập tịch thêm cầu thủ. Nội lực của bóng đá Malaysia không thể xem thường khi từng vào tứ kết U23 châu Á hay quật ngã Olympic Hàn Quốc của Son Heung-min.
Một nền bóng đá như vậy lẽ ra không cần vội vã tìm tới nguồn lực bên ngoài. Nhưng kết quả khả quan của nửa đầu vòng loại, khát vọng chiến thắng quá mãnh liệt đã khiến người Malaysia từ bỏ bản ngã.
Đau cho Malaysa. Họ đã hy sinh cơ hội của lứa trẻ tiềm năng để nhường chỗ cho những ngôi sao nhập tịch. Tất cả đổi lại thất bại 0-4 trước UAE.
Chia sẻ với Sinar Harian, cựu danh thủ Malaysia Mohd Azraai thất vọng: “Trước khi đến UAE, chúng tôi dường như được tiếp thêm sức mạnh phi thường với sự hiện diện của một số cầu thủ nhập tịch và lai. Tôi phấn khích vì nghĩ Malaysia dường như có lợi thế hơn đối thủ. Tuy nhiên, ở trận đấu với UAE, không phải tôi, mà ai cũng thất vọng với màn trình diễn của đội, cộng với đó là thái độ và lối chơi tệ hại của các cầu thủ nhập tịch”.
Tôi cũng xấu hổ vì đội tuyển gồm nhiều cầu thủ nhập tịch và lai, nhưng kết quả thi đấu không như mong đợi.
HLV Tan Cheng Hoe
“Tôi cũng xấu hổ vì đội tuyển gồm nhiều cầu thủ nhập tịch và lai (gốc Malaysia - PV), nhưng kết quả thi đấu không như mong đợi. Harimau Malaya phải làm điều gì đó vì phẩm giá của chúng ta. Nếu thua tuyển Việt Nam, Malaysia sẽ không biết cúi mặt vào đâu”, ông nói.
Ai đó nghĩ rằng Malaysia sẽ sụp đổ sau thảm bại trước UAE, người đó đã nhầm.
Đội tuyển này còn mục tiêu để tranh đấu, còn danh dự để bảo vệ. Một đội tuyển đã từ bỏ bản ngã để chiến thắng, đội bóng ấy sẽ không dễ buông xuôi. Malaysia có lý do để chiến đấu. Nhưng tuyển Việt Nam cũng vậy.
Thua Turkmenistan khiến đội nhì bảng H Lebanon chỉ có thể giành tối đa 10 điểm (trừ thành tích trước đội cuối bảng). Phần lớn đội nhì bảng mới có 9 điểm.
Khả năng có đủ 5 đội nhì bảng giành 11 điểm là rất thấp. Bối cảnh ấy mang tới cơ hội lớn cho tuyển Việt Nam.
Bởi chỉ cần thắng Malaysia, thầy trò ông Park sẽ có đủ 11 điểm (đã trừ 6 điểm trước Indonesia). Khi đó, Công Phượng và đồng đội chẳng cần quan tâm nhiều tới trận gặp UAE.
Tuyển Việt Nam lẽ ra phải “tử chiến” 2 trận với Malaysia và UAE, nhưng giờ có lẽ chỉ cần một chiến thắng nữa. Malaysia cũng vậy, họ chỉ cần không thua Việt Nam là sẽ có lợi thế cực lớn trước Thái Lan. Phần thưởng tăng lên, giá trị của trận đấu cũng tăng lên theo.
Đội hình dự kiến tuyển Việt Nam đấu Malaysia. Đồ họa: Minh Phúc. |
Khó khăn của tuyển Việt Nam
Tiếc cho tuyển Việt Nam, bởi chúng ta sẽ bước vào trận đấu quan trọng nhất với lực lượng không phải mạnh nhất. Nguyễn Quang Hải vắng mặt vì thẻ phạt còn Nguyễn Tuấn Anh, Nguyễn Văn Toàn không đạt 100% thể trạng.
Trong đó, sự thiếu vắng Quang Hải là tổn thất đặc biệt. Quả bóng vàng Việt Nam 2018 vẫn là cầu thủ Việt Nam tốt nhất, người có thể đem tới sự khác biệt. Anh cũng là chủ nhân bàn duy nhất của tuyển Việt Nam vào lưới Malaysia ở lượt đi.
Sự thừa nhận dành cho Hải không chỉ tới từ phía Việt Nam, mà còn đến từ đối thủ. HLV Tan Cheng Hoe chia sẻ: “Chúng tôi cần tận dụng hết những lợi ích từ việc tuyển Việt Nam không có Quang Hải. Cậu ấy là cầu thủ duy nhất được mọi người nhận xét là cầu thủ quan trọng nhất và đóng góp rất nhiều cho tuyển Việt Nam”.
Vắng Hải, và có thể mất cả Tuấn Anh, hàng tiền vệ vốn là niềm tự hào của tuyển Việt Nam giờ đang thiếu hụt trầm trọng. Ở trận gặp Indonesia, Xuân Trường đã chơi tốt. Nhưng liệu anh có làm được điều đó trước một đối thủ giàu thể lực, trực diện hơn?
HLV Park Hang-seo cũng cần tìm một người đá cặp phù hợp cho Trường. Hoàng Đức hay Đức Huy, những cầu thủ thiên về phòng ngự, là các giải pháp đang được nhắc tới.
Để bù lại cho tổn thất ở tuyến giữa, tuyển Việt Nam chào đón sự trở lại của Trọng Hoàng, Đình Trọng ở hàng thủ. Hàng công cũng gây ấn tượng với 4 bàn thắng ghi được vào lưới Indonesia. Đó là 90 phút hay nhất của hàng công tuyển Việt Nam ở vòng loại.
Đây là cuộc đối đầu thứ tư của tuyển Việt Nam và Malaysia dưới thời Park Hang-seo. Ba lần trước, tuyển Việt Nam bất bại, giành 2 chiến thắng.
90 phút tới chắc chắn không hề dễ dàng. Nhưng trước cơ hội lịch sử, ưu thế vẫn đang thuộc về phía Việt Nam.
Họ đã nói gì trước trận?
- HLV Park Hang-seo (Việt Nam): “Chúng tôi không muốn tạo áp lực, mong cầu thủ sẽ thi đấu một cách lạnh lùng và tin họ sẽ đạt kết quả tốt”.
- HLV Tan Cheng Hoe (Malaysia): “Chúng tôi biết Quang Hải không thi đấu. Đó là tin tốt với chúng tôi”.
Trận đấu giữa tuyển Việt Nam và Malaysia sẽ diễn ra lúc 23h45 ngày 11/6 trên sân Al Maktoum.