Có một lý thuyết cho rằng khi đào tạo trẻ ngày càng đồng bộ và bóng đá hiện đại càng phát triển, thì trình độ cầu thủ càng trở nên tương đồng. Thành bại khi đó bắt đầu được quyết định bởi việc ai quyết tâm, tự tin, bản lĩnh và lỳ lợm hơn trong thời điểm then chốt, tóm lại là chịu ảnh hưởng lớn từ yếu tố tâm lý.
Quan điểm này còn nhiều tranh cãi. Nhưng đúng là trạng thái sức khỏe tinh thần của cầu thủ đang ngày càng được quan tâm và nghiên cứu nhiều hơn.
Sai lầm trong bóng đá thường không tới từ những cầu thủ có kỹ năng kém nhất, mà tới từ những người có tâm lý tệ nhất. Khi tính tập thể của đội bóng càng cao, thì hạn chế năng lực của từng cá nhân càng được yếu tố chiến thuật bù đắp.
Chỉ có tâm lý là thứ khó được cải thiện. Đó là lý do nhiều đội tuyển nhỏ yếu vẫn có thể vượt quá giới hạn của bản thân, làm nên những điều ấn tượng.
Cụ thể ở bảng G vòng loại World Cup, đó là tuyển Indonesia.
Người Hàn Quốc và nghệ thuật khơi dậy ngọn lửa trong mắt học trò
Nếu trên bàn cân chỉ là chuyên môn thuần túy, đội tuyển Indonesia chẳng có gì để so với Thái Lan hay 3 đối thủ còn lại ở bảng G. Vậy mà họ cầm hòa người Thái 2-2. Đó là trận đấu tuyển Indonesia chơi kiên cường và lội ngược dòng sau 2 lần bị dẫn. Đội hình của họ trẻ nhất bảng với phần lớn nhân sự tới từ SEA Games 2019, hầu hết lần đầu ra mắt tuyển quốc gia ở một giải chính thức.
Những gì Indonesia thể hiện, cả bàn thắng và bàn thua cho thấy hai bộ mặt của sức trẻ. Bàn thắng của họ rất đẹp, đậm yếu tố cá nhân thể hiện phần tự tin và ngẫu hứng. Bàn thua dễ dàng, hàng thủ hớ hênh bộc lộ phần hạn chế. 90 phút với Thái Lan có lẽ là hình ảnh đẹp nhất của tuyển Indonesia trong những năm qua, một đội bóng tận hiến và còn nhiều khiếm khuyết, nghĩa là còn tiến bộ nhiều trong tương lai.
Nếu chơi như trận gặp Thái Lan, Indonesia có thể thắng tuyển Việt Nam.
HLV Shin Tae-yong (Indonesia)
Nếu chẳng phải tinh thần, chẳng vũ khí nào có thể giúp Indonesia chơi như vậy trước người Thái. Tạo dựng một đội tuyển như thế, công đầu phải thuộc về HLV Shin Tae-yong. Ông dựng lại cả một đội tuyển tan nát sau những thảm bại năm 2019, kéo cả một lứa trẻ lên từ SEA Games. Từ một nền bóng đá sống trong tranh cãi và ích kỷ suốt nhiều năm, một đội tuyển trẻ trung, đoàn kết vẫn ra đời.
Những thành tựu đầu tiên của Shin Tae-yong ở Hàn Quốc gợi nhắc hình ảnh chính Park Hang-seo tại tuyển Việt Nam. Trước đó, ông Park cũng từng giúp U23 Việt Nam tạo nên kỳ tích Thường Châu chỉ vài tháng sau thảm bại SEA Games 2017.
Thành công của HLV Park ở Việt Nam, Shin ở Indonesia hay trước đó là Lee Tae-hoon ở Campuchia và Kim Shin-hwan tại Timor-Leste cho thấy các HLV Hàn Quốc dường như có sở trường đặc biệt trong việc khơi dậy ý chí chiến đấu cho cầu thủ, giúp các đội tuyển nhỏ bé vượt qua cực hạn. Nhiều cầu thủ và chuyên gia Việt Nam cũng thừa nhận sự khác biệt giữa nhóm ngôi sao Thường Châu với đồng nghiệp ở V.League không chỉ nằm ở khía cạnh chuyên môn. Bởi giải quốc nội vẫn còn nhiều cầu thủ giỏi, đẳng cấp như Nguyễn Văn Quyết, Tô Văn Vũ, Nguyễn Hải Huy... Khác biệt nằm ở khía cạnh tinh thần, niềm tin mãnh liệt vào bản thân, thứ đẳng cấp vô hình được tạo nên sau các trải nghiệm chiến thắng dưới thời HLV Park Hang-seo. Đó là thứ mà những đàn anh già cỗi ở V.League không có được.
Càng hiểu được sức mạnh tinh thần ấy, tuyển Việt Nam phải đặc biệt thận trọng với Indonesia.
Indonesia hòa Thái Lan nhưng rõ ràng, cách biệt giữa đôi bên vẫn rất lớn. Ảnh: Quang Thịnh. |
Quyết định bởi chuyên môn
Tuyển Việt Nam có lẽ đã may mắn khi không phải đội đầu tiên gặp Indonesia. Nếu đổi chỗ cho Thái Lan, chúng ta đã có thể gặp rất nhiều khó khăn trước đối thủ xứ vạn đảo. Nhưng giờ thì yếu tố bất ngờ đã mất. Tinh thần, vũ khí quan trọng nhất của người Indonesia, đã lộ rõ.
Thứ khát vọng đậm chất Hàn Quốc ấy, bóng đá Việt Nam không lạ và cũng chẳng thiếu. Khi sự bất ngờ qua đi, chuyên môn tiếp tục là giá trị quyết định.
Trước Thái Lan, thua kém về chuyên môn của người Indonesia đã bộc lộ rõ ràng. Tuyển Indonesia cầm bóng chỉ 35%, bằng phân nửa Thái Lan. Tuyển Thái sút nhiều hơn 3 lần (22 so với 7), chuyền nhiều gấp đôi (427 so với 239 đường chuyền), phạt góc 10 lần trong khi đối thủ chỉ 1 lần, chuyền bóng đạt tỷ lệ chính xác 84% trong khi Indonesia chỉ là 66%. Thứ duy nhất Indonesia nhiều hơn Thái Lan là số lần phạm lỗi. Công bằng mà nói, Thái Lan vừa không hay khi dứt điểm thiếu hiệu quả, vừa không may khi nhiều cơ hội bị bỏ lỡ.
Những phút cuối trận, cầu thủ Indonesia liên tiếp gục xuống vì mệt mỏi, chuột rút. HLV Shin Tae-yong dốc trọn 5 quyền thay người mới bảo vệ được tỷ số. Indonesia có được 1 điểm, nhưng thế trận thì không hề cân bằng như con số hiển thị trên bảng điện tử.
Lực lượng non kém ấy chắc chắn không thể so sánh với tuyển Việt Nam. Đoàn quân của HLV Park Hang-seo còn mạnh hơn Thái Lan đang thiếu nhiều trụ cột. Ở SEA Games 2019, U22 Việt Nam chỉ bổ sung Đỗ Hùng Dũng và Nguyễn Trọng Hoàng vẫn dễ dàng quật ngã Indonesia với đội hình gần như lúc này.
Chỉ cần giữ được sự tập trung, thầy trò ông Park đủ sức có thêm một chiến thắng.
Tuyển Việt Nam phải tích lũy điểm số nhiều nhất có thể sau khi chứng kiến sức mạnh đáng sợ của chủ nhà UAE. Ảnh: Duy Anh. |
Bảo vệ thế cửa trên
3 điểm trước Indonesia không chỉ cần thiết để tuyển Việt Nam duy trì ngôi đầu bảng G. Nó còn giúp thầy trò ông Park tiếp tục hơn các đối thủ 2 điểm, qua đó giữ thế cửa trên trong những cuộc chạm trán tiếp theo cùng Malaysia và UAE. Điểm số quyết định cả cuộc chiến, nhưng quyền được chơi bóng theo ý mình mới quyết định từng trận đấu.
Khi vẫn còn hơn điểm Malaysia cùng UAE, tuyển Việt Nam sẽ được đá chậm rãi, chơi rình rập, giấu nanh vuốt trong khi đối thủ phải giở hết chiêu trò. Thứ bóng đá dựa trên nền tảng phòng ngự ấy chính là thế trận yêu thích của tuyển Việt Nam và HLV Park Hang-seo. 5 trận đã qua ở vòng loại World Cup, tuyển Việt Nam chưa từng bị dẫn bàn trước. Đó cũng là 5 trận tuyển Việt Nam được chơi theo ý mình, buộc đối thủ phải dâng lên trước khi kết liễu họ.
Quế Ngọc Hải và đồng đội từng hạ UAE theo đúng kịch bản ấy tại Mỹ Đình. Cách chơi ấy càng cần phải duy trì sau những gì UAE đã thể hiện trước Malaysia.
Đội bóng Tây Á quá mạnh, sở hữu đẳng cấp bóng đá khác hẳn 4 tên tuổi còn lại trong bảng. Chúng ta đã thấy Malaysia sụp đổ thế nào khi buộc phải dồn lên tấn công UAE vào cuối trận.
Diễn biến đó cho thấy tuyển Việt Nam không thể đôi công với đối thủ này. Ông Park hiểu lợi thế và điểm mạnh của tuyển Việt Nam. Nên phòng ngự phản công vẫn sẽ là cách chơi chủ đạo của đội tuyển ở 3 trận cuối.
Ngược lại với sự nhận thức bản thân rõ ràng của tuyển Việt Nam, Indonesia có thể bước vào trận đấu tiếp theo với không ít bối rối. Những học trò của HLV Shin Tae-yong xứng đáng được ngợi ca sau màn trình diễn trước người Thái.
Nhưng kỳ vọng quá sớm cũng có thể trở thành con dao hai lưỡi. Tuyển Indonesia trẻ trung có đủ tỉnh táo trước quá nhiều kỳ vọng? Họ còn chấp nhận nép mình trước Việt Nam hay sẽ vùng lên chứng tỏ bản thân?
Có thể nói, Indonesia đang ở một trạng thái vừa thăng hoa và nguy hiểm. Chỉ cần một chút thiếu tỉnh táo, những cầu thủ vừa đôi mươi của đội tuyển này sẽ phải trá giá bởi đối thủ lọc lõi hơn. Ông Shin tỉnh táo và kinh nghiệm, nhưng các học trò của ông có làm được như người thầy?
Tuyển Indonesia đã thể hiện vũ khí mạnh nhất của họ. Nhưng vì đó gần như là vũ khí duy nhất, đấy cũng sẽ là điểm yếu lớn nhất của họ. Giống như người đi trên dây, họ phải luôn duy trì trạng thái tinh thần ở vạch cân bằng tuyệt đối. Chút lỡ nhịp về phía tự tin hay sợ sệt đều hứa hẹn một thất bại, nhất là trước một đối thủ già rơ, vượt trội về nhiều mặt như tuyển Việt Nam.
Họ đã nói gì trước trận?
- HLV Park Hang-seo (Việt Nam): “Dưới sự huấn luyện của ông Shin, Indonesia rất trẻ, nhiệt huyết và năng động. Trong trận ngày mai, tuyển Việt Nam cần giành chiến thắng”.
- HLV Shin Tae-yong (Indonesia): “Tôi đã làm cho cầu thủ tự tin vì trận hòa với Thái Lan. Chúng tôi muốn đánh bại tuyển Việt Nam”.
Trận đấu giữa tuyển Việt Nam và Indonesia tại bảng G vòng loại thứ hai World Cup 2022 khu vực châu Á sẽ diễn ra lúc 23h45 ngày 7/6 trên sân Al Maktoum tại Dubai (UAE).