Các cố vấn và đồng minh của tổng thống đã gọi mùa hè 2019 là một mùa hè bị đánh mất, với những cơ hội bị bỏ lỡ và những tranh cãi không đáng có do tổng thống tự mình tạo ra, theo Washington Post.
Trong những tuần qua, ông đã xúc phạm, phân biệt chủng tộc đối với bốn nữ nghị sĩ da màu. Ông đã gọi thành phố Baltimore nơi người da đen chiếm đa số là nơi “đầy rẫy chuột”. Giọng điệu bài ngoại của ông được những kẻ xả súng noi theo, đăng tải trước khi gây án. Sau các vụ xả súng ở Dayton, Ohio và El Paso, Texas, sự có mặt của ông gây chia rẽ nhiều hơn là hàn gắn.
Nền kinh tế có dấu hiệu bất ổn. Cổ phiếu lúc lên lúc xuống do những phát ngôn và lệnh đánh thuế khó lường của ông. Chiến tranh thương mại với Trung Quốc càng “nảy lửa”. Hội nghị G7 ở Pháp vẫn bất an về sự lãnh đạo của Mỹ trong các vấn đề thế giới, để rồi tổng thống Mỹ khi về nước tiếp tục bực tức vì hình ảnh tiêu cực của ông trên báo chí.
Hai tháng giữa Quốc khánh Mỹ (4/7) và ngày nghỉ lễ Lao động (thứ hai đầu tiên của tháng 9 ở Mỹ - năm nay rơi vào 2/9) đã khắc họa chân dung mới về Tổng thống Trump. Trong con mắt của những người phê phán ông, đó là hình ảnh một lãnh đạo thiếu năng lực, thiếu quyết đoán, thiếu hiệu quả và đầy bảo thủ.
 |
| Tổng thống Trump bước đến chiếc trực thăng Marine One để khởi hành từ Nhà Trắng ngày 9/8. Ảnh: Washington Post. |
Ông Trump ‘ở đáy rồi, sao xuống thấp hơn được?’
Nhà Trắng thì luôn nói mùa hè 2019 đầy rẫy thành công, thậm chí cả những thành tích “lịch sử”, nhưng khi trao đổi riêng, nhiều cố vấn và đồng minh của tổng thống lắc đầu về những tháng ngày lãng phí, “tự dẫm vào chân mình”.
Trong quãng thời gian yên ắng duy nhất trước khi chiến dịch tranh cử 2020 nóng lên mùa thu tới đây, ông Trump có thể mở rộng mạng lưới người ủng hộ một cách chiến lược, cũng như quảng bá các thành tựu của mình. Nhưng thay vào đó, ông vẫn là một tổng thống gây chia rẽ và tranh cãi.
“Ông ấy đã ở đáy rồi, thì sao mà rơi xuống thấp hơn được”, chiến lược gia đảng Cộng hòa Alex Castellanos, nói với Washington Post. “Trump thế nào - mọi người đều biết. Trước khi đắc cử, chúng ta đều biết Trump khoe về việc sờ soạng phụ nữ. Ông ta là ‘quả lựu đạn’ chính trị. Nếu ghét Trump thì luôn ghét Trump. Nếu thích Trump thì luôn thích Trump”.
Nhưng ông Castellanos cho rằng chiến tranh thương mại, thậm chí một cuộc chiến tranh lạnh với Trung Quốc sẽ gây ảnh hưởng lâu dài, và tạo sự khó lường có thể tác hại tới nền kinh tế ngay trong năm bầu cử 2020.
Ông Trump cũng có một số thắng lợi. Báo cáo của công tố viên đặc biệt Robert Mueller không có tiếng vang như đảng Dân chủ mong đợi, không đưa ra bằng chứng kết tội nào với ông chủ Nhà Trắng.
Ngày 29/8, thanh tra Bộ Tư pháp Mỹ kết luận cựu giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) James Comey - người thường bị ông Trump đả kích - đã vi phạm chính sách của FBI liên quan đến các ghi chép cuộc nói chuyện giữa ông và tổng thống.
 |
| Tổng thống Trump tới dự hội nghị G7 ngày 25/8. Ảnh: AP. |
“Hãy đánh thức tôi khi mọi chuyện qua đi”
Phát ngôn viên Nhà Trắng dường như luôn kết thúc mọi phát biểu với những câu như tổng thống đang xây dựng “một nước Mỹ an toàn hơn, mạnh hơn và vững chắc hơn”, nhưng một số cố vấn trong Nhà Trắng lại nhìn thực tế xám xịt hơn. Họ nói về một tổng thống đã đi chệch hướng quá xa và liên tục đâm vào những hàng rào bảo vệ.
Chức chánh văn phòng Nhà Trắng vẫn đang tạm thời do quyền chánh văn phòng nắm giữ, và số cố vấn giảm đi, khiến tổng thống và đội ngũ của ông khó truyền tải thông điệp nhất quán và giành thế thắng trên các vấn đề “trong tầm với” như kinh tế hay chính sách nhập cư.
Một cố vấn của đảng Cộng hòa thường xuyên liên lạc với Nhà Trắng miêu tả tinh thần ở đây bao trùm sự mệt mỏi. “Kiệt sức, mệt mỏi, theo kiểu ‘tôi đi ngủ đây, hãy đánh thức tôi khi mọi chuyện qua đi’”, người này nói với Washington Post với điều kiện ẩn danh. “Chỉ thấy họ mệt mỏi”.
Mùa hè, khi Quốc hội Mỹ không họp suốt tháng 8, từ lâu đã là một tháng dễ dàng đối với các tổng thống muốn tận dụng khoảng lặng để chiếm sóng truyền thông và hướng dư luận theo cách có lợi cho họ. Nhưng nhiều ý kiến nói Tổng thống Trump đã bỏ lỡ khoảng thời gian yên bình này để tạo ra xuất phát điểm tốt đẹp cho năm bầu cử 2020.
“Ông Trump bỏ lỡ cả một mùa hè đầy cơ hội để củng cố chiến dịch tranh cử của mình”, Dan Eberhart, nhà tài trợ cho đảng Cộng hòa và giám đốc công ty dịch vụ đào đất Canary, viết cho Washington Post.
“Trong khi đảng Dân chủ còn đang đấu đá và phải chú tâm vào bầu cử sơ bộ, ông Trump lẽ ra có thể giải quyết chiến tranh thương mại, đưa ra gói đầu tư cơ sở hạ tầng thực sự, hay đạt một chiến thắng về ngoại giao. Thay vào đó, ông lại đổ dầu vào đám cháy mang tên chiến tranh thương mại, đả kích từ Baltimore, các nữ nghị sĩ da màu đến Cục Dự trữ Liên bang (Fed)”.
 |
| Một người biểu tình giơ biển “Giọng điệu của ông, lỗi của ông!” phản đối tổng thống Trump ở El Paso ngày 7/8. Ảnh: AP. |
Chuyến thăm nạn nhân xả súng “kỳ quặc”
Nhưng vẫn có ý kiến tin rằng với phong cách “không giống ai”, ông Trump sẽ lại có thể “chiếm sóng” bất cứ lúc nào ông muốn, dù Quốc hội có nghỉ hay không.
“Thường thì tỷ lệ ủng hộ tổng thống sẽ tăng lên vào tháng 8, vì chính trường vắng bóng, chỉ có mình họ, và không có sự chống đối liên tục từ các nghị sĩ”, Scott Reed, chiến lược gia của Phòng Thương mại Mỹ, nói với Washington Post. “Nhưng ông Trump thì luôn theo kiểu của riêng ông”.
Không rõ những tranh cãi mùa hè sẽ ảnh hưởng tới ông Trump thế nào. Tổng hợp trung bình 7 cuộc thăm dò toàn quốc tháng 8 cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Trump đã giảm nhẹ từ 43% vào tháng 6 xuống 41%, theo Washington Post.
Ông Trump không phải người đầu tiên như vậy. Cựu tổng thống Obama cũng vật lộn mùa hè 2011 do cuộc đấu về trần nợ với đảng Cộng hòa trong Quốc hội. Cựu tổng thống George W. Bush cũng bị giảm tỷ lệ ủng hộ mùa hè 2003 do cuộc chiến Iraq. Nhưng ông Bush và ông Obama đều tái đắc cử năm 2004 và 2012.
Chuyến thăm của Tổng thống Trump tới nơi xảy ra các vụ xả súng đầu tháng 8 bị coi là thiếu tôn trọng. Ông tới thăm Dayton, Ohio, rồi lại đả kích thị trưởng thành phố Nan Whaley, cũng như một nghị sĩ đảng Dân chủ của bang này.
Ở El Paso, Texas, ông lại khoe khoang về số người trong đám đông ủng hộ ông rồi so sánh với Beto O’Rourke, ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ từng đại diện cho El Paso trong Quốc hội. Chụp ảnh với nạn nhân, ông Trump còn giơ ngón tay trỏ một cách lạc quan.
Đến ngày 31/8 khi một vụ xả súng khác ở Texas làm chết 7 người, ông Trump nói sự kiện này “không thay đổi gì cả” trong việc kiểm soát súng.
Thị trưởng Dayton, Ohio Nan Whaley nói chuyến thăm của ông Trump là “kỳ quặc”.
“Ông ấy nghĩ rằng mọi thứ là về ông ấy, chứ không phải người đã thiệt mạng hay các nạn nhân”, Whaley nói.
