Tổng thống Mỹ Donald Trump tuần này lại tiếp tục chỉ trích hệ thống máy phóng điện từ (EMALS) của hải quân, sử dụng để khởi động máy bay trên các tàu sân bay.
Điều này nhấn mạnh sự hoài nghi của ông về công nghệ mà Hải quân Mỹ xem là trọng tâm đối với hạm đội tàu sân bay tương lai, Washington Post cho biết.
Einstein để vận hành hệ thống
Trong cuộc điện đàm với các chỉ huy quân đội nhân dịp Lễ Tạ ơn, Tổng thống Trump đã chất vấn hạm trưởng Pat “Fin” Hannifin của tàu sân bay USS Ronald Reagan đang triển khai hoạt động ở Thái Bình Dương, rằng ông ủng hộ hệ thống máy phóng điện từ hay thủy lực để khởi động và thu hồi máy bay một cách an toàn trên biển.
“Hệ thống phóng thủy lực rất đáng tin cậy và điện từ, ý tôi là, thật không may, ông phải là Albert Einstein để nó có thể hoạt động đúng cách, ông sẽ làm gì”, Tổng thống Trump nói với hạm trưởng Pat “Fin” Hannifin.
Đáp lại, vị hạm trưởng tàu sân bay Reagan nhấn mạnh rằng hệ thống EMALS sẽ giảm gánh nặng cho các hệ thống phóng bằng thủy lực trên các tàu sân bay và nằm trong khả năng vận hành thành công của thủy thủ.
Hạm trưởng Hannifin cũng khéo léo sử dụng lại ý của Tổng thống Trump, ông nói: “ Thưa ngài, phải là Albert Einstein để vận hành tàu sân bay hạt nhân mà chúng tôi đang có ở đây, nhưng chúng tôi đang làm rất tốt”.
 |
| Tiêm kích F/A-18 E/F Super Hornet cất cánh bằng hệ thống EMALS. Nguồn: Hải quân Mỹ. |
Tổng thống Trump dường như chấp nhận quan điểm bảo vệ EMALS của hạm trưởng Hannifin nhưng không rõ tổng thống có tiếp tục chất vấn về giá trị của nó hay không. “Tôi thực sự hạnh phúc về câu trả lời đó, bởi vì ít nhất, bạn biết đấy, họ đang làm những gì cần làm, đó thực sự là một câu trả lời rất hay”, Tổng thống Trump nói.
EMALS có thực sự đáng tin cậy?
Cuộc điện đàm giữa Tổng thống Trump và hạm trưởng Hannifin là một nhận xét đầy thách thức của tổng thống đối với quyết định mua sắm của Lầu Năm Góc. Tổng thống Trump dường như muốn thể hiện rằng ông hiểu biết nhiều hơn các chỉ huy quân sự dưới trướng. Hải quân Mỹ không phản ứng ngay lập tức với ý kiến của tổng thống.
Hải quân Mỹ đang vận hành 11 tàu sân bay, gồm 10 tàu lớp Nimitz sử dụng máy phóng thủy lực và USS Gerald R. Ford sử dụng EMALS. Tàu sân bay Ford được đưa vào hoạt động trong Hải quân Mỹ từ năm 2017, nhưng các hệ thống trên tàu vẫn đang ở giai đoạn thử nghiệm, bao gồm EMALS.
Trong quá trình thử nghiệm, EMALS gặp trục trặc khi phóng máy bay mang theo thùng nhiên liệu phụ trợ. Trước đó, báo cáo của Lầu Năm Góc cũng ghi nhận lỗi kỹ thuật khi phóng máy bay ở tốc độ cao.
General Atomics, nhà sản xuất hệ thống EMALS gần đây nói rằng các thử nghiệm trên mặt đất đã thành công. Họ hy vọng rằng EMALS cùng các hệ thống liên quan sẽ đảm bảo khả năng sẵn sàng hoạt động của tàu sân bay Ford vào năm 2019.
 |
| Tổng thống Trump nhiều lần chỉ trích hệ thống EMALS mà Hải quân Mỹ đang tin tưởng đầu tư cho hạm đội tương lai. Ảnh: US Navy. |
Tuy nhiên, một báo cáo gần đây của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ chỉ ra rằng EMALS đáp ứng yêu cầu về độ tin cậy chỉ sau khi hải quân hạ thấp mục tiêu cho hệ thống. “Mục tiêu thấp hơn sẽ ngăn tàu sân bay đáp ứng yêu cầu về khởi động và thu hồi máy bay của chương trình”, trích báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội.
Năm ngoái, Tổng thống Trump đã chỉ trích hệ thống EMALS rằng chi phí của nó quá cao và không tốt hơn. Tổng thống Trump khuyên Hải quân Mỹ nên sử dụng trở lại hệ thống máy phóng thủy lực cho tàu sân bay lớp Ford.
Gần đây, Tổng thống Trump gọi nó là công nghệ vô lý khi phàn nàn về mong muốn của Lầu Năm Góc đối với các thiết bị mới. Người ta vẫn chưa rõ vì sao tổng thống lại quan tâm đến vấn đề công nghệ quân sự có phần mơ hồ này.
EMALS là tương lai của tàu sân bay Mỹ
Bất chấp sự chỉ trích của Tổng thống Trump, Hải quân Mỹ đang có kế hoạch sử dụng EMALS trên các tàu sân bay tương lai, gồm 3 hàng không mẫu hạm lớp Ford, gần nhất là tàu sân bay USS John F. Kennedy, dự kiến bàn giao cho Hải quân Mỹ vào năm 2024.
 |
| F/A-18 E/F Super Hornet cất cánh từ tàu sân bay Ford bằng hệ thống EMALS. Ảnh: US Navy. |
Các quan chức Hải quân Mỹ nhấn mạnh rằng hệ thống EMALS vượt trội hơn so với thủy lực, chiếm ít không gian hơn trên tàu sân bay, giảm sự hao mòn cho boong tàu và máy bay, tăng số lượng máy bay có thể mang theo và giảm nhân sự. Qua nhiều năm tranh luận, Hải quân Mỹ tin rằng hệ thống EMALS sẽ giúp tiết kiệm đáng kể chi phí
Không giống hệ thống cũ sử dụng đường ống và piston lớn cần bảo trì thường xuyên để phóng máy bay lên không trung, EMALS sử dụng động cơ cảm ứng tuyến tính được đánh giá hiệu quả hơn và phù hợp để khởi động nhiều máy bay khác nhau, từ tiêm kích đến máy bay cánh cố định tải trọng lớn.
Hãng đóng tàu Huntington Ingalls Industries đã so sánh EMALS tương tự như hệ thống cung cấp năng lượng cho các tàu lượn siêu tốc hiện nay. Người ta chưa thể xác định EMALS chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng giá trị tới 13 tỷ USD của tàu sân bay Ford. Nhưng hải quân đã chi hàng trăm triệu USD cho công nghệ này.
Các nhà lập pháp và cơ quan giám sát chỉ trích Hải quân Mỹ không đưa ra ước tính chi phí thực tế cho tàu sân bay mới. Việc kết hợp quá nhiều công nghệ mới vào một thiết kế dẫn đến chậm tiến độ, phát sinh chi phí.
