Tàu khu trục tên lửa dẫn đường USS Kidd (DDG 100) của Mỹ tuần tra trên Biển Đông. Ảnh: US Navy |
Phát biểu sau cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo châu Á - Thái Bình Dương ngày 22/11 tại thủ đô Kuala Lumpur, Malaysia, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Lưu Chấn Dân, nói Mỹ đã vượt ra ngoài phạm vi tự do hàng hải để thử phản ứng của Trung Quốc. Ông này vô cớ cho rằng chiến dịch tự do hàng hải của Washington là “khiêu khích chính trị”.
Ông Lưu quả quyết, tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông "chưa bao giờ là một vấn đề đáng lo ngại" đồng thời nhắc lại các tranh chấp lãnh hải cần được các nước liên quan giải quyết.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc cho rằng Bắc Kinh đã đưa ra "đề xuất đúng đắn" để xử lý các vấn đề Biển Đông. Ông Lưu còn ngang nhiên nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ tiếp tục hoạt động xây dựng trên các đảo nhân tạo.
“Việc xây dựng và duy trì các cơ sở quân sự cần thiết nhằm mục đích phòng thủ và bảo vệ các đảo và đá ngầm”, ông Lưu lý lẽ. Phát biểu của quan chức này có sự mâu thuẫn bởi một mặt thừa nhận xây dựng các cơ sở vì mục đích quân sự, mặt khác ông phủ nhận Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông.
Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc cũng lớn tiếng cho rằng Bắc Kinh đã lên kế hoạch “mở rộng và nâng cấp” các cơ sở quân sự trên đảo nhân tạo phi pháp nhằm phục vụ hoạt động của các tàu thương mại, tàu cá và cung cấp thêm nhiều dịch vụ công cộng.
Cùng ngày, phát biểu tại Hội nghị cấp cao Đông Á, Tổng thống Philippines Benigno Aquino nói “thế giới đang theo dõi” liệu Trung Quốc có hành xử như một cường quốc có trách nhiệm trong tranh chấp lãnh hải hay không.
“Chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ tôn trọng lời hứa và tuân thủ các nguyên tắc pháp luật. Thế giới đang theo dõi và kỳ vọng Bắc Kinh sẽ hành xử như một quốc gia hàng đầu có trách nhiệm”, AFP dẫn lời tổng thống Philippines.
Hội nghị thượng đỉnh Đông Á năm nay diễn ra tại Malaysia với sự tham dự của các nhà lãnh đạo 18 quốc gia, gồm Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản và các quốc gia Đông Nam Á.
Hôm 21/11, phát biểu trong một cuộc họp với các nhà lãnh đạo 10 nước Đông Nam Á, Tổng thống Mỹ Barack Obama khẳng định ngừng cải tạo, xây dựng và quân sự hóa các khu vực tranh chấp ở Biển Đông là điều kiện cần thiết để đảm bảo hòa bình trong khu vực.
Hồi đầu tháng 11, Mỹ điều máy bay ném bom B-52 đến gần quần đảo nhân tạo do Trung Quốc bồi lấp trái phép ở Biển Đông. Nhiều khả năng Mỹ sẽ tiến hành cuộc tuần tra thứ hai ở khu vực 12 hải lý xung quanh các đảo Trung Quốc bồi đắp phi pháp trên quần đảo Trường Sa của Việt Nam trong năm 2015. Sự kiện có thể diễn ra trong tháng 12.