Vào đầu tháng 1, chương trình truyền hình thực tế "Bùng cháy - thiên tài lập trình" lên sóng tại Trung Quốc. Đây là chương trình quy tụ nhiều thí sinh từ các trường đại học hàng đầu Trung Quốc, cũng như những chuyên gia làm việc trong ngành công nghệ. Tại đây, những người chơi sẽ được chia làm 4 đội để chống lại những vụ tấn công mạng, nhận dạng AI.
Đội chơi của Hà Lập Nhân, chuyên gia an ninh mạng từ tỉnh An Huy đã giành phần thắng với số điểm vượt trội đối thủ. Tuy nhiên, chính xuất thân của Hà Lập Nhân mới là điểm nhấn của chương trình này. Câu chuyện của anh đã thu hút tới 210 triệu lượt đọc trên báo của tỉnh Thành Đô, Trung Quốc.
Biến cố khiến cuộc đời gắn với tiệm Internet
Khoảng 10 năm trước, biến cố xảy đến với Hà Lập Nhân khi anh đang thi vào cấp 3. Trong phòng thi, anh ngủ quên và để nước bọt dính đầy vào bài thi, do đó bị đánh thi trượt. Để thoát khỏi sự kiểm soát của gia đình, Hà Lập Nhân chọn học tại trường trung học dạy nghề ở thành phố Hợp Phì, tỉnh An Huy.
 |
| Chuyên gia bảo mật Hà Lập Nhân. Ảnh: Sina. |
Tuy nhiên, Hà Lập Nhân nhanh chóng biến quán Internet ở cổng trường thành "nhà" của mình. Thời đó, một tháng anh có 300 tệ để sinh hoạt, nhưng phí ngồi tiệm đã là 5 tệ/đêm. Mỗi khi đói, anh phải ăn bánh bao chay và uống nước cầm hơi.
"Vào thời điểm đó, tôi bị coi là một kẻ kỳ quặc, và những chiếc chăn tôi đắp xong đều bị vứt đi", Hà Lập Nhân kể lại với Sina.
Sau một thời gian nghiện game, Hà Lập Nhân bắt đầu thấy chán và tìm một thú vui khác. Khi còn nhỏ, anh từng quan sát cử chỉ nhập mật khẩu của nhân viên để biết khóa mở máy tính. Dù là một kỹ thuật rất cơ bản, trải nghiệm này cũng đem lại cho Hà Lập Nhân sự hứng thú với bảo mật.
Về sau, khi cần diệt một virus đã nhiễm vào máy tính, anh chàng xác định cần phải tìm hiểu cách hoạt động, nguồn gốc virus chứ không chỉ đơn giản là diệt nó đi. Khoảng thời gian tìm hiểu này, anh đọc rất nhiều sách về bảo mật, và bắt đầu có ý thức trở thành hacker mũ trắng.
Hà Lập Nhân bắt đầu học các kỹ thuật tấn công và phòng thủ mạng khi ngồi trong các quán cà phê Internet. Anh cũng tham gia nhiều diễn đàn về hack khác nhau, vừa bổ sung kiến thức, vừa hòa nhập vào giới hacker và quen với các chuyên gia. Dần dần, Hà Lập Nhân cũng được công nhận trong giới hacker.
Đến lúc đó, một biến cố khác xảy ra khi hiệu trưởng trường nghề mà anh đang theo học bỏ trốn, và Hà Lập Nhân buộc phải dừng học. Tuy nhiên, anh vẫn may mắn khi tìm được việc làm về an toàn thông tin tại một công ty ở Thượng Hải.
"Tôi không phải là tấm gương tốt"
Năm 2017, Hà Lập Nhân cùng 9 cộng sự thành lập công ty bảo mật có tên No Sugar Tech. Một trong những cộng sự đáng chú ý nhất là Đồng Vĩnh Ngao. Dù đang là tiến sĩ sinh học tại Đại học Tứ Xuyên, Đồng Vĩnh Ngao vẫn tự học về bảo mật tại những tiệm Internet như Hà Lập Nhân.
No Sugar Tech xác định đi theo con đường hacker mũ trắng. Thay vì sử dụng các kỹ thuật hack để tấn công các lỗ hổng, nhóm hacker mũ trắng chủ yếu duy trì sự an toàn của mạng và các trang web.
 |
| Hà Lập Nhân và Đồng Vĩnh Ngao, những thành viên chủ chốt của No Sugar Tech. Ảnh: Sina. |
No Sugar Tech cung cấp cả dịch vụ cho doanh nghiệp lẫn cơ quan công an. Khi cảnh sát chiến đấu với tội phạm mạng, Hà Lập Nhân và đồng nghiệp của mình âm thầm hỗ trợ kỹ thuật ở hậu trường và sử dụng công nghệ để đối phó với tội phạm. Nhóm này chống lại cả những kẻ lừa đảo qua mạng viễn thông, lừa đảo đơn hàng, cho vay...
"Ví dụ bạn nhận được một thông tin lừa đảo, chúng tôi phải phá vỡ lớp ngụy trang do bọn tội phạm đặt ra và tìm nguồn gốc dựa trên thông tin đó. Chúng tôi cũng phát triển hệ thống cảnh báo sớm thông tin lừa đảo. Khi bạn nhận được thông tin đó, Cảnh sát có thể gửi tin nhắn cảnh báo sớm hoặc gọi điện trực tiếp để nhắc nhở bạn, sau đó chúng tôi sẽ hỗ trợ kỹ thuật và dữ liệu lớn", Hà Lập Nhân mô tả lại quy trình của mình.
Trong vòng 4 năm, đội ngũ của công ty này đã phát triển từ 9 lên hơn 150 người, chuyển vào một văn phòng khang trang và sáng sủa hơn, đồng thời nhận nhiều bằng khen của những cơ quan trong việc chống tội phạm mạng. Ở đợt dịch Covid-19, No Sugar Tech cũng tạo ra một nền tảng cung cấp, tìm kiếm thông tin nhanh chóng về bệnh.
Khi được hỏi lý do tự học trong quán Internet, Hà Lập Nhân cho rằng đó là chuyện bình thường.
"Họ có thể chơi game trong quán cà phê Internet, thì tại sao tôi không thể học ở đó? Tôi nghĩ đó là điều bình thường", Hà Lập Nhân chia sẻ.
Tuy nhiên, anh cũng thừa nhận rằng mình "không phải là một tấm gương tốt".
"Tôi nghĩ tôi không phải ví dụ tốt để trẻ em nghe theo", Hà Lập Nhân chia sẻ khi được hỏi về kinh nghiệm bỏ học phổ thông của mình.
