Trào lưu khoe giàu thổi bùng phẫn nộ ở Hàn Quốc

Một trào lưu mới trên mạng xã hội Hàn Quốc, trong đó người dùng ghép những lời than thở phóng đại về sự nghèo khó với hình ảnh cuộc sống xa hoa, đang vấp phải làn sóng phản đối ngày càng mạnh.

Nhiều ý kiến cho rằng thứ gọi là “meme nghèo đói” đã tầm thường hóa những khó khăn kinh tế thực sự trong bối cảnh bất bình đẳng xã hội ngày càng gia tăng, theo Korea Biz Wire.

Trào lưu này phổ biến trên nền tảng Threads, thường sử dụng các dòng chú thích than vãn “nghèo đến kiệt quệ” kèm theo hình ảnh xe sang, kỳ nghỉ xa xỉ hoặc những xấp tiền mặt đặt trên mì gói.

"Meme nghèo đói" lan truyền làm nổi bật sự phân chia giàu nghèo ngày càng tăng của Hàn Quốc.

Một bài đăng được chia sẻ rộng rãi, chụp mì ramen và kimbap bên cạnh chìa khóa Ferrari, thu hút hơn 1.300 lượt thích và hàng trăm bình luận, kéo theo làn sóng bài đăng tương tự mô tả lối sống giàu có nhưng được bao phủ bằng sự tự than thân mỉa mai.

Những người ủng hộ cho rằng đây chỉ là trò châm biếm vô hại, thường đùa cợt bằng các cụm từ như “nghèo đẳng cấp tinh hoa” hay “nghèo top 10%”. Tuy nhiên, làn sóng chỉ trích ngày càng gia tăng khi nhiều người cho rằng trào lưu này đã vượt quá giới hạn, biến sự thiếu thốn thành trò cười.

“Trào lưu này đi quá xa rồi”, một sinh viên đại học 24 tuổi, họ Kim, nói. “Nếu muốn khoe của thì cứ khoe. Đừng lấy nghèo đói làm đạo cụ”.

Làn sóng phản đối bùng lên mạnh mẽ sau khi một người dùng đăng lời kêu gọi vào ngày 20/12, đề nghị chấm dứt trào lưu này. Bài viết thu hút hơn 2.600 lượt thích. Nhiều bình luận cho rằng nghèo đói không phải là đề tài để đùa cợt, đặc biệt trong bối cảnh người trẻ đang phải đối mặt với chi phí nhà ở cao, việc làm bấp bênh và chi phí sinh hoạt leo thang.

Một số nhân vật công chúng cũng lên tiếng. Kim Dong-wan, ca sĩ kiêm diễn viên, cho rằng không thể biện minh cho trào lưu này bằng cái gọi là hài hước tự giễu. “Có những từ ngữ không nên dùng để mua vui”, anh nói, đồng thời cho rằng các bài đăng đã biến sự thiếu thốn của người khác thành vật trang trí.

Một số cư dân mạng so sánh trào lưu này với truyện ngắn “Nghèo đói bị đánh cắp” (1975) của cố nhà văn Park Wan-seo, trong đó một người đàn ông giàu giả làm người nghèo để “trải nghiệm khổ cực”, qua đó phơi bày sự tàn nhẫn của kiểu đồng cảm mang tính trình diễn. Tác phẩm này được cho là lời phê phán đầy ám ảnh đối với hiện tượng mà nhiều người gọi là “cosplay nghèo đói” đang lan rộng trên mạng xã hội.

Nhiều người trẻ xứ kim chi tranh cãi về trào lưu "than nghèo nhưng thực chất là khoe giàu" là hài hước hay gây hại.

Các nhà xã hội học cho rằng trào lưu phản ánh những căng thẳng sâu sắc hơn trong xã hội Hàn Quốc.

Ông Heo Jun-soo, giáo sư ngành phúc lợi xã hội tại Đại học Soongsil, nhận định quá trình phát triển kinh tế nhanh đã làm gia tăng cạnh tranh về địa vị và sự nhạy cảm trước các màn phô trương của cải. Trong một xã hội mà cơ chế phân phối lại còn hạn chế, ông cho rằng việc mô tả nghèo đói một cách mỉa mai có thể che khuất thực tế sống khó khăn của những người yếu thế.

“Sự phổ biến của những meme này cho thấy mức độ xa rời của một bộ phận người với những gian nan mà nhóm thu nhập thấp đang phải đối mặt”, giáo sư Heo nói. “Điều đó phản ánh sự thiếu thấu hiểu - và cho thấy nhu cầu cần quan tâm xã hội nhiều hơn đến các cộng đồng dễ bị tổn thương”.

Cuộc tranh cãi này gợi lại những tranh luận trước đây, như làn sóng chỉ trích các bài đăng về “phòng trọ nghèo” trên mạng vào năm 2023, khi ranh giới giữa sự đồng cảm và chế giễu trở nên mờ nhạt. Tuy nhiên, lần này, phản ứng dữ dội của dư luận cho thấy sự khó chịu ngày càng lớn đối với kiểu hài hước mà nhiều người cho rằng đang làm trầm trọng thêm bất bình đẳng thay vì xoa dịu nó.