Cả tuần nay, mặt tường của 3 dãy nhà trong khu chung cư 1A - 1B Nguyễn Đình Chiểu (phường Đa Kao, quận 1) dần thay đổi diện mạo. Các bức tranh tường khổng lồ đầy màu sắc lần lượt hiện ra qua tay của nhóm họa sĩ dự án Saigon Urban Arts 2021.

“Tôi có thể mở cửa sổ ra được không, cửa đóng cả ngày bí quá”, bà Thêm - người sống ở chung cư này 30 năm - từ lầu 4 chạy xuống đường hỏi nhóm họa sĩ đang vẽ tranh. Những ngày này, có đến 15 hộ dân phải thường xuyên đóng cửa sổ để tránh bụi, mùi sơn và phục vụ không gian vẽ cho các họa sĩ.

Song, người phụ nữ này không có ý phàn nàn, bà chỉ muốn “xin” mở cửa một chút cho thoáng. Bà Thêm là một trong nhiều cư dân đang chờ những bức tranh có thể thay đổi bộ mặt của khu chung cư cũ này.

Thiện chí đón nhận

Khoảng nửa tháng trước, cư dân ở chung cư 1A - 1B Nguyễn Đình Chiểu đã được thông báo về việc thực hiện dự án tranh tường.

Tranh tường xuất hiện trở thành điểm nhấn giữa khu chung cư cũ. Ảnh: Ý Linh.

Trong đó, mặt tường lớn của 3 dãy nhà (gồm 15 căn hộ) được cạo lớp sơn cũ, phủ lớp sơn lót mới trước khi các họa sĩ vẽ tranh. 2 xe cẩu được đưa vào khu dân cư phục vụ vị trí vẽ trên cao, gây tiếng ồn và chiếm diện tích lòng đường ở đây.

“Người dân mong muốn sơn lại tường từ nhiều năm nay. Khi có thông báo về dự án tô vẽ lại khu này, tôi và nhiều người mừng, chưa thấy ai phàn nàn điều gì”, chị Hồng Thủy, chủ hộ kinh doanh ở dưới chân lô B1 khu này, cho biết.

Trong quá trình vẽ, ngoại trừ cửa sổ chính của các hộ dân, ban tổ chức mong muốn đóng các ô cửa thông gió nhỏ lại để bức tranh được vẽ đè lên, tránh xuất hiện những khoảng trống “thừa” trên tác phẩm. Sau khi nhận được phản ánh của cư dân muốn mở cửa, nhóm họa sĩ cho biết mọi người hoàn toàn có thể mở cửa nếu có nhu cầu.

“Cô đó muốn mở cửa thông gió, xuống hỏi các bạn nghệ sĩ xem nếu mở có bị ảnh hưởng đến việc vẽ của các bạn hay làm xấu bức tranh không, bày tỏ sự thiện chí chứ không hề khó chịu”, hàng xóm của bà Thêm thuật lại.

Các hộ dân cũng đồng ý đóng cửa sổ từ 9h đến 17h trong ngày dự án chính thức ra mắt công chúng vào 11/12, để mọi người đến tham quan, chụp ảnh. Sau đó sinh hoạt của mọi người diễn ra bình thường.

Theo ghi nhận của phóng viên, nhiều cư dân đồng tình với dự án trang trí chung cư và khen các tác phẩm dù chúng chưa hoàn thành. “Mấy hôm nay tôi hay đi dạo dưới đường để ngắm tranh, nhìn các bạn trẻ vẽ. Thấy khu mình có thêm màu sắc mới, tôi thấy lòng tươi hơn”, ông Nam, cư dân sống hơn 10 năm ở đây chia sẻ.

Chung cư 1A - 1B Nguyễn Đình Chiểu được xây dựng từ những năm 1990, với mục đích làm nơi tái định cư cho hàng nghìn hộ dân di dời trong dự án kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (giai đoạn 1993-2012). Hiện chung cư này đã cũ, nhiều mảng tường bong tróc, bám rêu phong và vết bẩn khiến tổng thể không còn mỹ quan.

Khu chung cư 1A - 1B Nguyễn Đình Chiểu có gần 10 dãy nhà. Dự án vẽ tranh diễn ra ở mặt tường của 3 dãy, mỗi mặt có chiều cao gần 20 m, do đó các nghệ sĩ phải dùng xe cẩu để thực hiện tác phẩm. Ảnh: BTC Saigon Urban Arts 2021.

Mong có thêm nhiều tranh tường

Theo lời chị Hồng Thủy kinh doanh ở chung cư, các cư dân đều muốn toàn bộ dãy nhà ở đây được sơn sửa lại bề mặt bên ngoài, chưa nói đến bên trong. “Người dân mong muốn sơn lại tường từ nhiều năm nay, nhưng kinh phí của chính quyền hỗ trợ lẫn quyên góp từ cư dân vẫn không đủ”, chị Thủy nói.

Thấy ban tổ chức tranh tường cải tạo và trang trí 3 dãy nhà, chị Thủy và các cư dân mang hy vọng chờ đợi cả khu họ sống cũng được tân trang.

“Chỉ cần tác phẩm phù hợp thuần phong mỹ tục và bắt mắt người dân chúng tôi thì đã đẹp rồi, không cần phải tranh vẽ cao siêu đầu tư quá nhiều. Mỗi tòa mà có một tranh khổng lồ như vậy sẽ rất đẹp”, một cư dân cho hay.

Những tác phẩm do các nghệ sĩ thực hiện ở chung cư sẽ theo dạng mural art. Đây là hình thức tranh tường có mục đích truyền đạt một thông điệp, câu chuyện, giá trị hoặc suy nghĩ của người nghệ sĩ, chúng có ý nghĩa mang tính chất xã hội.

“Ban quản lý chung cư nói rằng những bức tranh tường được lựa chọn vẽ theo chủ đề mà ban tổ chức đưa ra, được chính quyền địa phương duyệt trước. Do đó, chúng tôi không lo tình trạng vẽ bậy”, nhóm cư dân đang ngắm tranh bày tỏ.

Các nghệ sĩ lần này đã chọn một trong các mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc để phát triển ý tưởng và thực hiện các tác phẩm của mình, như chủ đề xóa đói giảm nghèo, chất lượng giáo dục, bảo vệ môi trường, bình đẳng giới, năng lượng sạch...

Các tác phẩm ở chung cư Nguyễn Đình Chiểu nằm trong giai đoạn 1 của sự kiện Vẽ tranh tường tại các không gian công cộng ở trung tâm quận 1 của Saigon Urban Arts 2021.

Cùng sự kiện, tranh tường còn xuất hiện tại villa số 48 Nguyễn Đình Chiểu (mặt đường Mai Thị Lựu). Trong ảnh là diện mạo trước và sau của bức tường. Ảnh: Saigon Urban Arts, Ý Linh.

Đây là dự án nghệ thuật quốc tế được tổ chức bởi Viện Pháp tại Việt Nam, Viện Goethe tại TP.HCM trong khuôn khổ Quỹ văn hóa Pháp - Đức, phối hợp cùng Hội đồng nghệ thuật Thụy Sĩ Pro Helvetia.

Từ ngày 4-18/12, 5 nghệ sĩ thực hiện các bức tranh tường khổ lớn cao 20 m, rộng 10 m tại hai địa điểm gần nhau là chung cư 1A - 1B Nguyễn Đình Chiểu và Villa 48 Nguyễn Đình Chiểu.

Thông qua dự án này, Saigon Urban Arts 2021 mong muốn khán giả cũng như người dân có dịp hiểu rõ hơn về giá trị và cách thức mà loại hình nghệ thuật này có thể mang lại trong việc làm đẹp cảnh quan đô thị.