Đoàn đàm phán của hai bên đã dành năm tháng thương lượng để đi đến bản dự thảo trước khi độ dài của nó bị cắt 1/3.
Một trong những nguyên nhân được cho là do các tiếng nói ngày càng mạnh mẽ trong đảng Cộng sản Trung Quốc, coi “một thỏa thuận bất công, luật hóa việc can thiệp vào nội bộ đất nước là không thể chấp nhận”.
Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc nghe Tổng thống Donald Trump phát biểu hơn một tháng trước, khi thỏa thuận thương mại dài 150 trang dường như sắp được ký kết. Ảnh: Reuters. |
Quan điểm này không chỉ đến từ trường phái bảo thủ ở Trung Quốc, mà còn từ giới công nhân và quản lý doanh nghiệp nhà nước, từ các ngành công nghiệp phụ thuộc vào trợ giá của chính phủ và các bộ ngành đại diện cho các giới nói trên.
"Thỏa thuận thương mại đe dọa lợi ích của họ", một bài viết trên Nikkei Asian Review nói.
Bài báo cho hay việc Trung Quốc coi các thay đổi pháp lý mà Washington yêu cầu là can thiệp nội bộ cũng là điều dễ hiểu.
Thỏa thuận giữa hai bên, nếu được ký kết, sẽ cấm cưỡng ép chuyển giao công nghệ, đánh cắp tài sản trí tuệ và công nghệ nước ngoài, trợ cấp cho doanh nghiệp nhà nước và xuất khẩu, những điều được coi là “cốt lõi trong chính sách” của Trung Quốc.
Thỏa thuận thương mại được soạn thảo rất cẩn thận, với bản tiếng Anh và tiếng Trung được so sánh một cách tỉ mỉ. Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer, người đàm phán thành công với Nhật Bản những năm 1980, làm việc theo cách của một luật sư quốc tế, khiến người Trung Quốc mệt mỏi khi đắn đo thêm bớt từng chữ một, Nikkei Asian Review dẫn lời các nguồn tin biết về cuộc đàm phán.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (quau lưng). Ảnh: Reuters. |
Song khi bản thảo được gửi trả lại, từ góc độ của Mỹ, nó chỉ còn là 105 trang dày đặc chữ, không còn các biện pháp bảo đảm tuân thủ về mặt pháp lý.
Sau bảy năm chèo lái nền kinh tế Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình đang gặp sức ép lớn. Giành được uy tín với chiến dịch chống tham nhũng sâu rộng, ông Tập vẫn chưa thể chứng tỏ mình với các thành tựu kinh tế. Công lao đưa kinh tế Trung Quốc tăng trưởng vũ bão những thập kỷ qua trên thực tế thuộc về những người tiền nhiệm của ông, Nikkei Asian Review bình luận.
Nền kinh tế do ông điều hành sẽ còn gặp sóng gió khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đang khởi động quá trình đánh thuế "tất cả hàng hóa còn lại của Trung Quốc" trị giá tới 300 tỷ USD.
Việc tăng thuế sẽ có hiệu lực sau thời gian lấy ý kiến công chúng Mỹ dự kiến kéo dài đến cuối tháng 6.