"Một cách thẳng thắn, sự gia tăng nhanh chóng và không rõ ràng trong chi tiêu quân sự của Trung Quốc cùng nỗ lực đơn phương làm thay đổi hiện trạng ở biển Hoa Đông và Biển Đông nhằm xây dựng một đất nước hùng mạnh, không chỉ khiến người dân Nhật Bản mà cả các quốc gia khu vực châu Á - Thái Bình Dương và cộng đồng quốc tế rất lo ngại", ông Kishida phát biểu ngày 25/4.
Theo Reuters, bình luận trên được đưa ra ngay trước chuyến thăm Trung Quốc của ngoại trưởng Nhật Bản.
"Thông qua đối thoại thẳng thắn với phía Trung Quốc, tôi mong muốn một sự thay đổi để tạo dựng mối quan hệ Trung - Nhật phù hợp với thời đại mới", ông Kishida nhấn mạnh.
Trên biển Hoa Đông, quần đảo Nhật Bản gọi là Senkaku, Trung Quốc gọi là Điếu Ngư là tâm điểm tranh chấp giữa Trung Quốc, đảo Đài Loan và Nhật Bản. Senkaku/Điếu Ngư là một nhóm đảo không có người ở do Nhật Bản quản lý. Tuy nhiên, chủ quyền đối với quần đảo không người ở này quyết định nhiều về quyền lợi, trong đó có khai thác dầu khí, khoáng sản cũng như quyền khai thác thủy sản ở xung quanh.
Từ năm 2012 đến nay, tàu của Trung Quốc thường đến gần khu vực tranh chấp sau khi chính phủ Nhật Bản quốc hữu hóa quần đảo. Những hành động gần đây của Trung Quốc khiến Nhật Bản lo ngại Bắc Kinh có thể đang leo thang các hành động của họ tại biển Hoa Đông.
 |
|
Vị trí quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Đồ họa: Dailymail |
Trong khi đó, Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với hơn 80% diện tích Biển Đông, tuyến hàng hải huyết mạch bậc nhất thế giới. Các đảo phi pháp mà Trung Quốc dựng lên trên 7 đá và rạn san hô thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam giúp Bắc Kinh tăng cường khả năng hiện thực hóa yêu sách chủ quyền.
Phía Trung Quốc nhiều lần tuyên bố giải quyết hòa bình các tranh chấp trên Biển Đông nhưng trên thực tế lại liên tiếp có những hành động gây hấn, làm căng thẳng tình hình.
Tranh chấp về lãnh hải là vấn đề gây tranh cãi nhất của ASEAN. Trong một tuyên bố, ASEAN cho biết các hoạt động bồi lấp, xây dựng và quân sự hóa của Trung Quốc gây căng thẳng và có thể phá hoại hoà bình, an ninh và ổn định trong khu vực.
