Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston nói việc Washington đóng cửa cơ sở ngoại giao của nước này Washington là động thái sẽ "gây tổn hại" đến mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, vốn đang ở mức thấp nhất nhiều năm.
Ông Thái Vĩ, người đứng đầu Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston, cho biết đã bất ngờ khi được Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington thông báo rằng ông và cán bộ lãnh sự quán phải rời đi trong vòng 72 giờ hôm 21/7.
 |
| Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Houston Thái Vĩ. Ảnh: Dallas Morning News. |
Về nước sau một năm tại nhiệm
"Tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ bị đối xử như thế này", ông Thái nói với kênh truyền hình ABC13 từ tòa nhà chính của lãnh sự quán. "Chúng tôi đến vì tình bạn và sự hiểu biết lẫn nhau giữa Trung Quốc và Mỹ".
Ông Thái, người bắt đầu nhiệm kỳ tại Houston năm ngoái, giờ đây sẽ ra đi khi quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới tiếp tục xấu đi giữa cuộc cạnh tranh ảnh hưởng và quyền lực toàn cầu. Washington đã coi Trung Quốc là mối đe dọa đối với trật tự thế giới, trong khi Bắc Kinh nói Mỹ đang cố gắng ngăn chặn sự phát triển của mình.
Hôm 22/7, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết việc đóng cửa Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston là để "bảo vệ tài sản trí tuệ của Mỹ và thông tin cá nhân của người Mỹ". Trong một tuyên bố khác, Mỹ nói Trung Quốc "đã tiến hành các hoạt động gián điệp và ảnh hưởng lớn, phi pháp trong nhiều năm" và "các hoạt động đó đã gia tăng đáng kể về quy mô và phạm vi trong vài năm qua".
Các cơ quan tình báo Mỹ nói Trung Quốc hiện là mối đe dọa gián điệp lớn nhất mà Mỹ phải đối mặt. Cuối năm ngoái, hai nhà ngoại giao Trung Quốc đã bị trục xuất bí mật vì cáo buộc gián điệp, báo New York Times đưa tin vào tháng 12.
Liên quan đến cáo buộc hoạt động gián điệp, ông Thái không thẳng thừng bác bỏ nhưng nói Mỹ cần cung cấp bằng chứng cho những cáo buộc như vậy.
"Khi bạn là nhà ngoại giao hàng đầu, hoặc nhà ngoại giao cấp cao, bài học đầu tiên là bạn phải nói sự thật, bạn phải nói dựa trên thực tế", ông nói. "Tôi biết [người Mỹ] gọi đó là thượng tôn pháp luật và bạn không có tội cho đến khi bạn bị chứng minh [có tội]... Bằng chứng ở đâu?".
Cáo buộc ngụy tạo giấy tờ
ABC13 cũng hỏi về báo cáo trên việc New York Times từng cáo buộc ông Thái ngụy tạo giấy tờ hoặc có hành vi không đúng trong thời gian gần đây khi qua trạm kiểm soát an ninh tại sân bay George Bush.
Tổng lãnh sự Trung Quốc nói ông và nhân viên của mình chỉ đơn giản là hộ tống một số sinh viên Trung Quốc lên một chuyến bay thuê bao. Ông nói đã đưa cho các sinh viên một số vật dụng bảo vệ cá nhân, bao gồm khẩu trang, và hướng dẫn quy trình cách ly khi họ đến Trung Quốc.
Ông bác bỏ cáo buộc về việc làm giả giấy tờ. "Tôi nghĩ rằng có quá nhiều thứ bạn sẽ phải kiểm tra để biết sự thật", ông Thái nói. "Thế này nhé, việc bạn nói những lời dối trá hoặc những điều không đúng sự thật 100 lần không có nghĩa những chuyện đó là đúng".
 |
| Xe cứu hỏa bên ngoài Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Houston tối 21/7. Ảnh: ABC13. |
Ông không bình luận về những chính sách đã dẫn đến việc đóng cửa lãnh sự quán, song nói "sự việc gây tổn hại rất lớn", "chưa từng xảy ra từ năm 1979", khi hai nước bình thường hóa quan hệ.
Cảnh sát và cứu hỏa Houston đã đến trụ sở lãnh sự quán vào tối 21/7 sau khi người dân địa phương trình báo về việc khói bốc lên từ nơi này. Theo truyền thông địa phương, lực lượng chức năng cho biết tài liệu đang bị đốt cháy trong sân.
Ông Thái không bác bỏ sự việc, nói đây là quy trình "tiêu chuẩn" trong hoạt động ngoại giao: Cơ sở ngoại giao nhiều nước sẽ đốt tài liệu nội bộ trước khi rời một địa điểm ở nước ngoài.
