“(Lần tới hả?) vì sao tôi phải bắt mình trải qua chuyện này lần nữa?”, Thức Phan nói khi được hỏi về dự định xem buổi tranh luận thứ hai.
Cuộc tranh luận đầu tiên giữa Tổng thống Trump và ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden ngày 29/9 chuyển thành cuộc cãi vã. Ông Trump ngắt lời, nói xen vào gần như toàn bộ các lượt ông Biden nói, khiến cựu phó tổng thống phải yêu cầu tổng thống hãy “im đi” và gọi ông là “anh hề”.
Trong 90 phút, ứng viên của hai đảng cho nhau sự thiếu tôn trọng ở mức chưa từng thấy trong lịch sử tranh cử tổng thống Mỹ hiện đại, New York Times bình luận.
 |
| Nhà lãnh đạo đương nhiệm của nước Mỹ liên tục ngắt lời đối thủ lẫn người điều phối Chris Wallace. Ảnh: New York Times. |
Thất vọng chỉ sau 30 phút đầu
Ông Trump, 74 tuổi, vi phạm quy tắc nhiều tới mức người điều phối, nhà báo Chris Wallace của Fox News, thường xuyên phải yêu cầu tổng thống dừng lại để cho đối thủ nói.
“Nói thẳng, chính ông là người ngắt lời nhiều hơn”, nhà báo Wallace nói với ông Trump, sau khi ông Trump biện minh mình cũng bị ngắt lời.
“Sau nửa tiếng, 40 phút, xem rất chán và ức chế... Ông Biden có vẻ không biết cách ứng phó ông Trump”, Ngô Duy Anh, 37 tuổi, định cư ở vùng Houston, bang Texas, nói với Zing sau khi xem tranh luận. “Ông Trump luôn như vậy. Dù có 10 người điều phối hay 100 người điều phối đi chăng nữa”.
Anh Duy Anh, người không ủng hộ Tổng thống Trump, thấy ấn tượng với cách ông Biden nhìn thẳng vào camera, như thể ông đang nói trực tiếp với người Mỹ, bỏ qua đối thủ trên sân khấu. Dù cho rằng cả hai ứng viên đều không thuyết phục, nhưng anh coi đó là điểm cộng của buổi tối cho vị ứng viên 78 tuổi của đảng Dân chủ.
“Cuộc tranh luận này làm tôi rất ức chế. Mỗi khi ông Trump ngắt lời, tôi muốn nhảy khỏi ghế”, Thức Phan, 42 tuổi, một bác sĩ tâm lý trẻ em ở Houston, bang Texas, nói với Zing sau buổi tranh luận. Texas là bang từ lâu thiên về Cộng hòa nhưng đảng Dân chủ đang nỗ lực “chuyển thành bang xanh”.
 |
| Thức Phan, bác sĩ tâm lý trẻ em ở Houston, Texas. Ảnh: NVCC. |
Theo thăm dò nhanh trên toàn quốc của CBS/YouGov, 83% số người được hỏi cho rằng không khí, giọng điệu của buổi tranh luận là “tiêu cực”. Trong số người được hỏi, 69% cảm thấy “ức chế”, 31% cảm thấy có tính giải trí, 19% cảm thấy bi quan, và chỉ 17% cảm thấy có thêm thông tin.
Khi được hỏi ai “thắng” cuộc tranh luận, 48% chọn ông Biden, 41% chọn ông Trump, 10% coi hai ứng viên hòa nhau - không khác nhiều so với thăm dò toàn quốc trong những tuần qua.
Dù đây là thăm dò nhanh ban đầu, con số trên cho thấy cục diện bầu cử có thể không xê dịch nhiều sau buổi tối tranh luận.
“Khá nghèo nàn về nội dung”
Ông Trump né tránh nhiều câu hỏi và vấn đề quan trọng của buổi tối. Chẳng hạn, khi được hỏi về chính sách y tế cho bốn năm sắp tới, vốn đang là khoảng trống, ông Trump không trả lời, mà chuyển sang đả kích ông Biden.
 |
Nhà báo Chris Wallace của Fox News thường xuyên phải yêu cầu tổng thống dừng lại để cho đối thủ nói. Ảnh: New York Times. |
“Nội dung của buổi tranh luận khá nghèo nàn... ông Trump thường tránh trả lời và đi vào tấn công cá nhân, sao cho người ủng hộ mình vừa lòng”, Đinh Công Bằng, một cử tri chưa quyết định của Florida, bang chiến trường quan trọng, nói với Zing ngay sau cuộc tranh luận.
Anh chỉ ra ông Trump né tránh các câu hỏi về thuế, về chấp nhận kết quả bầu cử, về liệu ông có tin vào khoa học trong vấn đề biến đổi khí hậu hay dịch Covid-19 hay không.
“Ông Biden rõ ràng muốn trả lời câu hỏi trực diện hơn. Khi Chris Wallace hỏi nếu kết quả bầu cử không thuận cho ông thì sẽ ra sao, ông Biden nói rõ ràng (là sẽ chấp nhận) còn ông Trump thì nói lòng vòng”, anh Bằng nói thêm.
 |
| Đinh Công Bằng, làm về chính phủ điện tử cho chính quyền bang Florida, sống tại thủ phủ bang ở Tallahassee. Ảnh: NVCC. |
Thăm dò của CNN cho thấy 65% người được hỏi nói ông Biden trả lời đúng sự thật hơn, so với chỉ 29% chọn ông Trump.
Khi ông Biden chỉ đích danh nhóm cực hữu Proud Boys, ông Trump không lên án, thậm chí dường như kêu gọi nhóm này hãy sẵn sàng.
“Proud Boys? Hãy lùi lại, chờ đó”, tổng thống nói, trước khi chuyển sang “chúng ta phải làm gì đó đối với antifa và phía cánh tả”.
Anh Thức ở Texas, người sẽ bầu cho ông Biden, cho biết đã đoán trước ông Trump sẽ nói sai sự thật và ngắt lời đối thủ. Anh cho rằng ông Biden nên đưa ra lập luận dựa trên bằng chứng hơn, chẳng hạn nếu luật thuế mới không đem lại lợi ích kinh tế như ông Trump nói, thì “con số ở đâu”.
 |
Ông Trump đang tụt lại trong các thăm dò nhưng dường như đã bỏ lỡ cơ hội tốt nhất để “hồi sinh” chiến dịch của mình. Ảnh: New York Times. |
Tranh luận không ảnh hưởng bầu cử
Những người gốc Việt theo dõi tranh luận cho rằng chiến thuật ngắt lời, bôi nhọ hoặc xúc phạm của ông Trump sẽ không làm ông mất người ủng hộ, vì ông cũng làm tương tự với bà Hillary Clinton năm 2016, để rồi đắc cử.
Dù vậy, họ chú ý tới cách ông Biden phản ứng. Trong cuộc tranh luận, ông Biden cố gắng gạt đi đối thủ bằng cách nhìn thẳng vào camera, nhưng cũng có lúc xúc phạm lại đối thủ.
“Ông ơi, ông im đi được không?”, ông Biden nói khi bị ngắt lời. “Thế này chẳng giống tổng thống”.
“Ông là tổng thống tệ nhất mà nước Mỹ từng có”, ông nói sau đó. Suốt buổi tối, ông Biden chuyển qua lại từ cười mỉm sang lắc đầu khi mỗi khi bị nói đè lên.
 |
Ông Biden cố gắng gạt đi đối thủ bằng cách nhìn thẳng vào camera, nói trực diện với cử tri. Ảnh: New York Times. |
Anh Bằng cho rằng ông Biden nên tạo hình ảnh khác biệt, không nên nói giống ông Trump, nếu muốn giành cử tri của ông Trump ở các bang dao động.
Anh Thức ở Texas cho rằng cuộc tranh luận sắp tới giữa hai ứng viên phó tổng thống (tối 8/10 - sáng 9/10 giờ Việt Nam) có thể sẽ hay và có nội dung hơn.
“Tôi đã có quyết định của mình”, anh nói khi được hỏi có xem cuộc tranh luận tiếp theo không.
Thăm dò cho thấy tỷ lệ cử tri do dự vào thời điểm này thấp hơn so với ở những kỳ bầu cử trước, tức rất nhiều cử tri đã có quyết định của mình. Đêm đầu tiên tranh luận hỗn loạn, không đi vào nội dung được cho là khó thay đổi quan điểm của người xem.
“Tôi không xem để được ông Trump thuyết phục, và ông Biden cũng không cần phải thuyết phục tôi”, anh Thức nói.
