Tối 30/12, Cơ quan CSĐT Công an TP Hà Nội bắt tạm giam Nguyễn Thị Thu Hà, Giám đốc công ty tổ chức chương trình Về đây bốn cánh chim trời, về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Vụ việc đêm nhạc bị hủy đột ngột vào phút chót khiến khán giả bức xúc những ngày qua. Nhiều nghệ sĩ sau đó cũng lên tiếng.
Các nghệ sĩ lần lượt rút khỏi đêm nhạc
Theo thông báo ban đầu, đêm nhạc diễn ra tối 28/12 tại Hà Nội với sự tham gia của Hồng Nhung, Hà Trần, Bằng Kiều, Tấn Minh, Đoan Trang, Phạm Thu Hà, Lê Hiếu, Lâm Bảo Ngọc, Thanh Thụy, saxophone Trần Mạnh Tuấn, violist Trịnh Minh Hiền và nhạc sĩ Trần Tiến. Nhạc sĩ Hoài Sa, Cao Trung Hiếu đảm nhận vai trò tổng đạo diễn và giám đốc âm nhạc.
Đêm nhạc được giới thiệu là một cuộc hội ngộ nghệ thuật đặc biệt, nơi những ca khúc nổi tiếng của 4 tác giả Văn Cao - Phạm Duy - Trịnh Công Sơn - Trần Tiến hội tụ trên một sân khấu đẳng cấp. Sự kiện có 12 hạng vé khác nhau với giá dao động từ 600.000 đồng tới 6,5 triệu đồng.
Theo đơn vị tổ chức, trong đêm nhạc, mỗi tiết mục sẽ là một lát cắt ký ức, một màu sắc, một lời tri ân đến thế hệ nghệ sĩ gạo cội, với phần thể hiện của những ca sĩ thực lực hàng đầu. Đáng tiếc, khán giả dù đã đến Cung thể thao Điền kinh Mỹ Đình lại chẳng được tận hưởng những tiết mục âm nhạc ấn tượng như đã hứa hẹn mà đổi lại là lời thông báo hủy gây sốc.
Thực tế, từ nhiều ngày trước khi diễn ra, chương trình đã lộ nhiều dấu hiệu bất ổn. Đêm nhạc Về đây bốn cánh chim trời rơi vào tình trạng hỗn loạn trước giờ G, khi hàng loạt nghệ sĩ và ê-kíp lần lượt rút lui, dẫn tới việc chương trình phải hủy bỏ trong sự ngỡ ngàng và bức xúc của khán giả.
Trước đó, ca sĩ Bằng Kiều, nhạc sĩ Hoài Sa và ông Cao Trung Hiếu thông báo không tiếp tục tham gia với lý do bận công việc cá nhân. Sau khi Cao Trung Hiếu rút lui, ông Vũ Quang Trung được mời đảm nhận vai trò giám đốc âm nhạc.
Sát thời điểm biểu diễn, một số nghệ sĩ cho biết họ chưa nhận được các khoản thanh toán theo thỏa thuận ban đầu. Cùng thời điểm, gia đình cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn phát đi thông báo yêu cầu ban tổ chức không sử dụng các tác phẩm của ông. Lý do là đơn vị tổ chức chưa hoàn tất nghĩa vụ bản quyền với Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC).
Chỉ khoảng một tiếng trước show, giám đốc âm nhạc Vũ Quang Trung đại diện cho nhóm nhạc sĩ bất ngờ thông báo rút khỏi chương trình. Ngay sau đó, ca sĩ Lê Hiếu và Lâm Bảo Ngọc cũng xác nhận hủy biểu diễn thông qua trang cá nhân.
Diễn biến tiếp tục gây khó hiểu khi lúc 19h (ngày 28/12), ban tổ chức thông báo hoãn chương trình, nhưng chỉ ít phút sau lại khẳng định đêm nhạc vẫn diễn ra vào 20h30.
Đến khoảng 21h32, thông qua fanpage chính thức của chương trình, BTC đăng thông báo hủy hoàn toàn với lý do bất khả kháng, đồng thời cho biết sẽ cập nhật lịch tổ chức mới trong vòng 10 ngày và liên hệ khán giả để giải quyết các vấn đề liên quan đến vé. Dưới bài đăng, nhiều khán giả bày tỏ sự bức xúc trước cách xử lý thiếu nhất quán.
 |
| Hồng Nhung và các nghệ sĩ tập luyện nhưng đêm nhạc không diễn ra như đã thông báo. Ảnh: FBNV. |
BTC bị tố không làm đúng điều khoản hợp đồng
Sau sự cố, không ít nghệ sĩ lên tiếng cho biết họ chịu thiệt hại cả về tinh thần lẫn chi phí. Nhiều người đã tự bỏ tiền túi cho việc đi lại, ăn ở và tập luyện, nhưng các điều khoản trong hợp đồng, đặc biệt là vấn đề thanh toán, không được phía tổ chức thực hiện đúng cam kết.
Ca sĩ Hồng Nhung chia sẻ việc hoãn show là điều không xa lạ trong nghề, nhưng cách hủy chương trình lần này là điều hiếm thấy.
“Với nhiều năm biểu diễn, việc hoãn show bởi các lý do khác nhau không phải điều mới mẻ đối với tôi, nhưng hoãn show kiểu này chắc trên đời mới có một. Tôi cũng không biết phải kết luận thế nào về sự việc này vì bản thân vẫn chưa tin vào sự thật, khi ở nơi đáng ra là văn hóa nhất, ứng xử của những người mang tiếng là tổ chức sự kiện văn hóa lại làm nên một câu chuyện không biết phải gọi là gì”, Hồng Nhung viết.
Cô tiếp tục: “Về phía các nghệ sĩ, tôi được biết không chỉ nhạc sĩ Trần Mạnh Tuấn, ca sĩ Hà Trần, Tấn Minh, mà nhiều người khác cũng ở cùng hoàn cảnh như tôi: dù có hợp đồng và những hứa hẹn ‘chắc nịch’ qua các cuộc điện thoại, nhắn tin, đến giờ phút này vẫn chưa nhận được đồng tiền nào. Kể cả chi phí cho việc di chuyển và ăn ở khách sạn cũng đều do chúng tôi tự lo. Để rồi sau khi đổ tâm huyết tập luyện, chúng tôi đành lại tự lo trở về”.
Chiều 30/12, ông Vũ Quang Trung chính thức lên tiếng, làm rõ những nguyên nhân khiến đêm nhạc không thể diễn ra. Theo ông, có 3 vấn đề then chốt: tác quyền, vi phạm hợp đồng từ phía nhà sản xuất và quỹ thời gian chuẩn bị không đủ để đảm bảo chất lượng nghệ thuật.
Về tác quyền, các ca khúc của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và Văn Cao không được cấp phép biểu diễn. Đơn vị quản lý bản quyền đã gửi email yêu cầu ca sĩ không sử dụng các tác phẩm này, khiến chương trình không đáp ứng được yêu cầu pháp lý.
Bên cạnh đó, phía nhà sản xuất không thực hiện đúng các cam kết trong hợp đồng, đặc biệt là tiến độ thanh toán. Sau nhiều lần trao đổi nhưng không tìm được tiếng nói chung, nhóm nhạc sĩ và ban nhạc quyết định không tiếp tục đồng hành.
Ông Vũ Quang Trung cũng cho biết Về đây bốn cánh chim trời là chương trình có quy mô lớn, quy tụ hơn 30 tác phẩm của 4 nhạc sĩ tên tuổi... Với cấu trúc như vậy, chương trình cần tối thiểu 3 tháng chuẩn bị nghiêm túc, trong khi đến tháng 11, ông mới bắt đầu làm việc với BTC.
Dù chưa ký hợp đồng chính thức và chưa nhận bất kỳ khoản đặt cọc nào, ông và các cộng sự vẫn nỗ lực làm việc với tinh thần trách nhiệm. Tuy nhiên, việc nhà sản xuất không thực hiện nghĩa vụ tài chính đúng hạn khiến nhiều nghệ sĩ như phải tự chi trả toàn bộ chi phí cá nhân để phục vụ tập luyện.
Trong khi đó, một số nghệ sĩ như Phạm Thu Hà, Vũ Thắng Lợi… cho biết trước show đã nhận 50% cát-xê theo hợp đồng.
Vụ việc BTC hủy show để lại nhiều câu hỏi về năng lực tổ chức, trách nhiệm pháp lý và cách ứng xử với nghệ sĩ cũng như khán giả trong các sự kiện văn hóa. Theo Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, việc Công ty TNHH Ngọc Việt Education hoãn tổ chức chương trình ngay trước giờ biểu diễn nhưng không có thông báo chính thức tới cơ quan chức năng là không bảo đảm thực hiện đúng quy định tại Nghị định số 144/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Chính phủ quy định về hoạt động nghệ thuật biểu diễn.
Sự lôi cuốn của thanh âm
Cuốn sách Lược sử âm nhạc của nhà nghiên cứu âm nhạc bậc thầy thế giới Robert Philip, dẫn dắt độc giả trên hành trình khám phá cực kỳ lôi cuốn mọi hình thái âm nhạc. 40 chương sách đưa người đọc đi từ dạng thức sơ khai của âm nhạc đến khi con người sử dụng âm nhạc, qua giai đoạn sự lên ngôi của các nhạc cụ, dàn nhạc, đến khi âm nhạc tạo ra những cơn bão trong tâm trí con người thời cách mạng, cuối cùng là âm nhạc trong nhịp sống hiện đại và âm nhạc hướng về tương lai.
Cuốn sách làm nổi bật rằng, âm nhạc không chỉ là một hình thức nghệ thuật mà còn là một hiện tượng xã hội phức tạp. Nó phản ánh cấu trúc xã hội, các mối quan hệ quyền lực và những thay đổi trong xã hội. Âm nhạc phát triển theo nhiều chiều hướng khác nhau trong các nền văn hóa.
