Sự khác biệt về tư tưởng chính trị được thể hiện rõ ràng ở Tòa Tối cao khi các thẩm phán nghe tranh luận của chính quyền nhằm lật lại phán quyết của tòa cấp thấp hơn.
Năm 2017, Tổng thống Trump muốn chấm dứt chương trình mang tên DACA, tức chính sách dưới thời ông Barack Obama nhằm bảo vệ khoảng 660.000 người nhập cư - đa phần là thanh niên gốc Mỹ Latin - khỏi bị trục xuất. Nhưng tòa cấp thấp hơn đã chặn ông Trump.
DACA là chương trình do Tổng thống Obama lập ra năm 2012, và sẽ cho những người nhập cư, hay thường được gọi là “những kẻ mộng mơ”, giấy tờ làm việc, nhưng không cho họ con đường để trở thành công dân Mỹ.
Các lãnh đạo đảng Dân chủ thể hiện sự ủng hộ đối với những người nhập cư thuộc diện DACA tại Điện Capitol ngày 12/11. Ảnh: Reuters. |
Nhưng lần này, 5 trên 9 thẩm phán theo chiều hướng bảo thủ, bao gồm hai thẩm phán do ông Trump đề bạt: Neil Gorsuch và Brett Kavanaugh, đều đã ngỏ ý ủng hộ tổng thống.
Các thẩm phán theo khuynh hướng tự do, cấp tiến còn lại lập luận rằng các doanh nghiệp dựa vào nguồn lao động từ “những kẻ mộng mơ” nói trên, và chính quyền chưa tính đến điều đó, chưa cung cấp đủ lý do để thay đổi chính sách.
Ông Obama từng lập luận rằng những người đang được bảo vệ theo diện DACA đã lớn lên từ nhỏ ở Mỹ, được cha mẹ đưa đến Mỹ khi còn rất nhỏ, và không biết gì về quê hương của cha mẹ.
Chính quyền Trump đã lập luận rằng ông Obama đã vượt quá quyền hạn theo hiến pháp, lập chương trình DACA mà không thông qua Quốc hội.
Các thẩm phán bảo thủ cũng đặt dấu hỏi liệu các tòa án cấp thấp có thẩm quyền kiểm tra các sắc lệnh của Tổng thống Trump hay không. Họ cũng bất đồng với nhận định của tòa cấp thấp hơn cho rằng ông Trump đã không cung cấp đủ lý do xác đáng để chấm dứt DACA.
Ngày 12/11, ông Trump lên Twitter công kích nhiều người thuộc diện DACA là “tội phạm” mà không có bằng chứng, và bỏ ngỏ khả năng sẽ đàm phán với phe Dân chủ muốn bảo vệ những người trong diện này.
Ông Trump đã ưu tiên những chính sách nhập cư cứng rắn - xây tường biên giới và trấn áp nhập cư cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp - trong nhiệm kỳ tổng thống cũng như trong chiến dịch tranh cử sắp tới.