Tòa án buộc Elon Musk và DOGE từ bỏ việc hoạt động bí mật

Thẩm phán yêu cầu Elon Musk và Bộ hiệu quả Chính phủ phải xuất trình hồ sơ về các hoạt động cắt giảm chi phí. Ảnh: Reuters.

Phán quyết này đến từ thẩm phán Tanya Chutkan trong khuôn khổ vụ kiện do 14 tổng chưởng lý bang thuộc đảng Dân chủ đệ trình, cáo buộc Musk vi phạm Hiến pháp Mỹ khi thực hiện quyền hạn mà lẽ ra chỉ dành cho các quan chức được Thượng viện phê chuẩn, theo The Guardian.

Trong phán quyết dài 14 trang, Chutkan nhấn mạnh rằng việc thu thập tài liệu từ Musk là cần thiết để xác định phạm vi quyền lực của ông, qua đó xem xét liệu DOGE có đang hoạt động một cách vi hiến và cần bị đình chỉ hay không.

Thẩm phán cũng đề cập đến việc công khai danh tính các nhân sự của DOGE để làm rõ cơ cấu tổ chức của nhóm này. Tuy nhiên, lệnh của bà không áp dụng cho Tổng thống Donald Trump.

Trong nhiều tuần qua, Elon Musk đã cố gắng che giấu cách DOGE vận hành, bao gồm cả vai trò của chính ông trong dự án này. Nhà Trắng xác nhận rằng Musk là một “nhân viên chính phủ đặc biệt” - một danh vị giúp ông không phải công khai hồ sơ tài chính.

Sau đó, trong các tài liệu gửi lên tòa án, Nhà Trắng gọi Musk là cố vấn cấp cao của Tổng thống, đồng thời tuyên bố ông không có quyền quyết định chính thức. Tuy nhiên, điều này mâu thuẫn với những gì Tổng thống Trump từng công khai phát biểu về Musk.

Vấn đề cốt lõi của vụ kiện liên quan đến một điều khoản trong Hiến pháp Mỹ, quy định rằng bất kỳ quan chức chính phủ nào thực hiện quyền lực như một người đứng đầu cơ quan đều phải được Tổng thống bổ nhiệm và Thượng viện phê chuẩn.

Dù không được Thượng viện thông qua, Musk vẫn trực tiếp chỉ đạo việc cắt giảm ngân sách của nhiều cơ quan liên bang, làm dấy lên tranh cãi pháp lý về tính hợp hiến của vai trò này.

Nhà Trắng đã viện dẫn quyền hành pháp để từ chối cung cấp thông tin chi tiết về các hoạt động của Musk. Tuy nhiên, thẩm phán Chutkan cho rằng yêu cầu cung cấp tài liệu không quá rộng đến mức gây ảnh hưởng đến nhánh hành pháp.

Lệnh của thẩm phán Chutkan đánh dấu thất bại pháp lý thứ hai liên tiếp đối với DOGE chỉ trong vòng 48 giờ. Trước đó, một thẩm phán liên bang khác tại Washington D.C. cũng ra phán quyết rằng DOGE có quá nhiều quyền lực và cần phải công khai hàng nghìn trang tài liệu theo yêu cầu từ một tổ chức giám sát tự do.

Dẫn chứng từ báo cáo của tờ Guardian, thẩm phán Christopher Cooper nhấn mạnh rằng DOGE hoạt động với "mức độ quyền lực chưa từng có" và hoạt động quá mức bí mật khi thực hiện các kế hoạch tái cơ cấu chính phủ. Điều này khiến nhóm của Musk phải đối mặt với áp lực công khai hồ sơ để đảm bảo tính minh bạch.