|
|
Tổng thống Mỹ Barack Obama đón tiếp Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN ở Sunnylands, bang California ngày 16/2. Ảnh: AFP |
Tổng thống Mỹ Barack Obama và các lãnh đạo ASEAN tập trung thảo luận về vấn đề Biển Đông trong phiên họp thứ hai của Hội nghị Cấp cao đặc biệt Mỹ - ASEAN ngày 17/2. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, trong bài phát biểu tại phiên họp về Bảo vệ hòa bình, thịnh vượng và an ninh ở Châu Á-Thái Bình Dương, Thủ tướng đã chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến phức tạp vừa qua trên Biển Đông, đặc biệt là những hành động làm thay đổi nguyên trạng, tăng cường quân sự hóa, đe dọa hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải, hàng không ở khu vực.
Thủ tướng nêu rõ tình hình phức tạp ở Biển Đông nảy sinh từ những đòi hỏi chủ quyền không dựa trên luật pháp quốc tế và Công ước Luật biển năm 1982 của Liên hợp quốc, trái với Tuyên bố về ứng xử trên Biển Đông (DOC 2002), gần đây nhất là hành động đơn phương bồi đắp và xây dựng trên quy mô lớn các đảo nhân tạo từ những cấu trúc nửa nổi nửa chìm, làm thay đổi nguyên trạng, kể cả việc tăng cường quân sự hóa dưới các hình thức khác nhau.
Đầu tháng 1/2016, Trung Quốc điều máy bay ra các đảo nhân tạo mà không hề thông báo cho Cơ quan quản lý bay khu vực FIR-Hồ Chí Minh, vi phạm nghiêm trọng quy định về an toàn bay của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO), đe dọa an ninh và an toàn hàng không trong khu vực.
"Chúng tôi đề nghị Mỹ ủng hộ và phối hợp chặt chẽ với ASEAN phát huy các cơ chế hợp tác chính trị - an ninh khu vực của ASEAN (AMM, EAS, ARF, ADMM+…), đẩy mạnh tuân thủ luật pháp quốc tế, các chuẩn mực ứng xử chung, xây dựng lòng tin chiến lược bền vững và thực hiện các biện pháp ngoại giao phòng ngừa trên biển, diễn tập tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ, phòng chống cướp biển, lập đường dây nóng, hỗ trợ năng lực thực thi pháp luật trên biển", Thủ tướng phát biểu.
Ngoài ra, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng nhấn mạnh Việt Nam lên án mạnh mẽ và kiên quyết chống khủng bố quốc tế dưới mọi hình thức; chia sẻ lo ngại sâu sắc về thực trạng ngày càng nghiêm trọng của thách thức xuyên quốc gia này. Việt Nam đã xây dựng luật pháp và triển khai nhiều biện pháp cụ thể ở cấp độ quốc gia. Việt Nam sẵn sàng hợp tác cùng ASEAN và các đối tác chống khủng bố quốc tế.
Thủ tướng cũng đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề nhất của biến đổi khí hậu và đề nghị Hoa Kỳ tăng cường hỗ trợ ASEAN trong việc chống biến đổi khí hậu.
Hội nghị cấp cao Mỹ - ASEAN diễn ra tại Sunnylands, bang California, Mỹ. Đây là sự kiện được tổ chức riêng rẽ đầu tiên trên lãnh thổ Mỹ, thể hiện sự coi trọng của cả hai bên đối với quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Mỹ. Sau hai ngày hội nghị, các nhà lãnh đạo Mỹ - ASEAN đã ra tuyên bố chung nhấn mạnh các nguyên tắc để mối quan hệ hợp tác phát triển, trong đó đề cập nhiều đến tình hình Biển Đông.
Tuyên bố khẳng định ASEAN và Hoa Kỳ sẽ tiếp tục đề cao các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, ủng hộ xây dựng trật tự khu vực và quốc tế dựa trên luật lệ, cam kết giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hoà bình, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực, không quân sự hóa, kiềm chế, đảm bảo an ninh, an toàn hàng hải, hàng không phù hợp với các nguyên tắc được thừa nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Theo tuyên bố chung gồm 17 điều, các nhà lãnh đạo tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN và các cơ chế do ASEAN dẫn đầu trong kiến trúc khu vực phát triển ở châu Á - Thái Bình Dương.
Trong khuôn khổ hội nghị tại Sunnylands, bang California, các bên đánh giá tình hình khu vực hiện nay như căng thẳng trên Biển Đông, bán đảo Triều Tiên, khủng bố Indonesia, tội phạm xuyên quốc gia hay biến đổi khí hậu đang có những diễn biến phức tạp và tác động đến từng quốc gia. Lãnh đạo các nước nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Mỹ, đặc biệt là thúc đẩy khối thịnh vượng chung khu vực và giải quyết các thách thức xuyên quốc gia.
