Thủ lĩnh liên tục bị ám sát, vì sao Hezbollah vẫn không bị chặn đứng?

Các ông Yahya Sinwar, Ismail Haniyeh và Mohammed Deif (từ trái qua phải). Ảnh: Times of Israel.

Israel đã ám sát các lãnh đạo cấp cao, tấn công dữ dội cơ sở hạ tầng và nguồn cung vũ khí, đồng thời tiến hành một cuộc chiến trên bộ ở biên giới Lebanon nhằm làm suy giảm năng lực của Hezbollah, song vẫn chưa thể ngăn chặn chiến dịch tấn công trả đũa liên tục của nhóm này, theo New York Times.

Các chuyên gia nhận định sau hơn một năm tấn công Israel để thể hiện sự đoàn kết với đồng minh Hamas, Hezbollah vẫn giữ vững khả năng kháng cự.

"Trước khi mọi chuyện bắt đầu, họ đã có một kho vũ khí khổng lồ, các lãnh đạo được đào tạo bài bản, lựa chọn lãnh đạo hợp lý và một lực lượng chiến binh giàu kinh nghiệm", ông Daniel Byman - nghiên cứu viên cấp cao tại Chương trình Chiến tranh, Đe dọa phi quy ước và Khủng bố thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington - cho biết.

Ông đánh giá Hezbollah đã bị "suy yếu đáng kể", song nhóm này "vẫn còn khá mạnh".

Phục hồi

Quân đội Israel đã ám sát thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah trong một cuộc không kích gần thủ đô Beirut vào cuối tháng 9. Người kế nhiệm dự kiến - ông Hashem Safieddine - cũng đã bị sát hạt trong một cuộc không kích của Israel vào đầu tháng 10.

Những vụ ám sát này nằm trong chuỗi chiến dịch tấn công tăng cường của Israel bắt đầu từ tháng 9, với việc kích nổ từ xa hàng loạt thiết bị cầm tay của các chiến binh Hezbollah, sau đó là cuộc chiến trên bộ ở miền Nam Lebanon, cùng với các cuộc không kích dữ dội ở miền nam Lebanon và Beirut.

Tuy nhiên, dù chịu nhiều tổn thất, Hezbollah vẫn tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công vào Israel với tần suất và quy mô đáng kể.

Tối 23/10, quân đội Israel cho biết khoảng 135 quả đạn bắn từ Lebanon vào Israel. Tối 22/10, con số này là 140. Vài ngày trước đó, một chiếc drone của lực lượng Hezbollah đã tấn công nhà riêng của Thủ tướng Benjamin Netanyahu tại thị trấn ven biển Caesarea, miền Bắc Israel.

"Cách đây một tháng, Hezbollah đang chao đảo sau các cuộc tấn công bằng thiết bị cầm tay. Có khả năng các chỉ huy cấp trung đã phục hồi", ông Byman nhận định.

Một tấm bảng quảng cáo ở Baalbek, Lebanon, với hình ảnh thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah, người đã bị ám sát trong một cuộc tấn công của Israel vào tháng 9. Ảnh: New York Times.

Hezbollah và Israel từng xung đột vào năm 2006, và nhóm vũ trang này từ lâu đã chuẩn bị cho việc đối đầu với Israel một lần nữa.

Điểm mạnh của họ luôn là tên lửa và đạn pháo, theo bà Audrey Kurth Cronin, giám đốc Viện Chiến lược và Công nghệ Carnegie Mellon. Bà cho biết trong những năm gần đây, Hezbollah đã tự sản xuất động cơ cho các loại tên lửa dẫn đường chính xác sử dụng các bộ dẫn hướng được Iran cung cấp, giúp việc tăng cường nguồn cung dễ dàng hơn.

"Họ không chỉ phóng tên lửa một cách bừa bãi. Đó là cách họ có thể tấn công vào nhà của (Thủ tướng) Netanyahu”, bà giải thích.

Vị chuyên gia nhận định dù hệ thống phòng thủ tên lửa Vòm Sắt của Israel hoạt động "rất hiệu quả”, không có hệ thống nào hoàn toàn chống lại được mọi cuộc tấn công khi phải đối mặt với nhiều vũ khí cùng lúc. Vì vậy, nếu Hezbollah phóng đồng loạt drone và tên lửa, chắc chắn sẽ có những vị trí phòng thủ bị xuyên thủng.

Thế khó của Israel

Theo các chuyên gia, Hezbollah có thể là nhóm vũ trang phi nhà nước sở hữu kho vũ khí lớn nhất thế giới. Đầu tháng 10, các quan chức Israel và Mỹ cho biết khoảng một nửa kho vũ khí của lực lượng này đã bị phá hủy. Kho vũ khí của Hezbollah được tích lũy qua nhiều thập kỷ với sự hỗ trợ từ Iran và ước tính có khoảng 120.000 đến 200.000 tên lửa.

Tuy nhiên, Hezbollah cũng có thể tiếp cận vũ khí viện trợ từ các đồng minh Iran ở Syria và Iraq qua biên giới Lebanon, vốn khá dễ thâm nhập. Hơn nữa, họ đã tích trữ tên lửa từ rất lâu.

"Israel sẽ không thể tấn công hết tất cả” và Hezbollah vẫn còn rất nhiều, bà Cronin nói.

Bà Cronin cũng cho biết các chỉ huy cấp trung của Hezbollah đã chịu tổn hại nghiêm trọng sau các cuộc tấn công hồi tháng 9, song nhóm này vẫn có "các chiến binh được huấn luyện rất tốt" từng trải qua cuộc chiến với Israel và các cuộc chiến tại Syria. Bà cũng lưu ý rằng hiện có khoảng 1.000 người huấn luyện binh sĩ từ Iran đang hỗ trợ Hezbollah ở Lebanon.

Người dân Iran tập trung ở Tehran để bày tỏ sự ủng hộ đối với Hezbollah vào tháng 9. Ảnh: New York Times.

Trong khi đó, Israel cũng đang phải đối mặt với những trở ngại đáng kể. Một bài báo của Viện Nghiên cứu An ninh Quốc gia thuộc Đại học Tel Aviv lưu ý rằng "lực lượng trên bộ đang phải đối mặt với nhiều hạn chế", khi các binh sĩ và quân dự bị "mệt mỏi sau một năm chiến đấu liên tục" tại Gaza, đồng thời "thiếu hụt đạn dược và phụ tùng thay thế".

Các hạn chế này một phần là do giới hạn chuyển giao vũ khí cho Israel, và điều này "có thể trở nên tồi tệ hơn nếu Israel đánh mất tính chính danh trong các hành động của mình tại Lebanon", bài viết cảnh báo. Bài báo được viết bởi Giám đốc chương trình Nghiên cứu Chính sách An ninh Quốc gia Israel Ofer Shelah và Chuẩn tướng Guy Hazut, tác giả của nhiều cuốn sách về quân sự.

Những thành công về quân sự và tình báo trong chiến dịch tấn công lực lượng Hezbollah gần đây đã nâng cao tinh thần ở Israel, song không có dấu hiệu cho thấy cuộc chiến sẽ sớm chấm dứt, theo một số nhà phân tích.

Bà Cronin gợi ý một phần lý do cho những hành động gần đây của Israel là thể hiện sức mạnh để chứng minh khả năng quân sự và tình báo của mình thông qua các cuộc tấn công kích nổ từ xa và các cuộc không kích vào lãnh đạo Hezbollah. Và việc thể hiện sức mạnh là một phần nỗ lực khôi phục khả năng răn đe.

Cách tiếp cận này không phải lúc nào cũng hiệu quả, bà Cronin nói. Cả Hamas và Hezbollah đều từng sống sót qua các chiến dịch ám sát lãnh đạo của Israel trước đây và sau đó khôi phục lại một cách mạnh mẽ.

"Đây là một giai đoạn khó đoán. Chỉ vì giết được một lãnh đạo không có nghĩa đối thủ của bạn sẽ ít hung hăng hơn", bà Cronin nói về cuộc chiến của Israel tại Lebanon, đặc biệt trong bối cảnh chưa rõ ai sẽ là lãnh đạo tiếp theo của Hezbollah.