Tiểu đêm nhiều lần ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, khiến cơ thể mệt mỏi. Ảnh minh họa: L.C.

Bốc hỏa (nóng trong người) là khái niệm đặc hữu của Đông y, cũng là vấn đề rất được người Á Đông quan tâm. Không phải người phương Tây không bị bốc hỏa mà vì phương Tây coi bốc hỏa là một phản ứng của cơ thể trước kích thích. Phản ứng trước kích thích là một bản năng của cơ thể, sẽ phát huy tác dụng trong những tình huống bất thường.

Để phán đoán một người đã bắt đầu lão hóa hay chưa, có thể nhìn vào số lần tiểu đêm của người đó. Đi tiểu đêm càng nhiều lần, mà mỗi lần đều tiểu rất nhiều, chứng tỏ người đó bị thận hư.

Dù tuổi tác chưa già, nhưng điều này cũng cho thấy cơ thể có dấu hiệu lão hóa sớm, vì thận dương yếu, thiếu nguyên dương, hỏa lực yếu, không đủ nhiệt lượng để làm bốc hơi nước, nên nước buộc phải bài tiết qua đường tiểu, hiện tượng này được gọi làtiểu tiện thanh trường trong Đông y, bệnh tình thường thuộc tính hàn.

Tiểu tiện thanh trường có nghĩa là nước tiểu có màu trắng trong, đồng thời lượng tiểu nhiều, đây đều là đặc điểm của người bị dương hư. Nếu tình trạng này xuất hiện ở người lớn tuổi thì không được xem là bệnh, vì hỏa lực ở người sẽ yếu dần khi tuổi tác tăng lên, hơn nửa đời người của các cụ già cao tuổi đã tiêu hao hết phần lớn năng lượng của họ.

Nhưng nếu mới 40 tuổi mà đã gặp tình huống này thì cần điều trị ngay, nếu không nó sẽ kéo theo các vấn đề lão hóa sớm khác, ví dụ như sợ lạnh, mặc đồ sớm hơn người khác một mùa, vận động nhẹ là thở hổn hển, chức năng sinh lý cũng có vấn đề...

Tổ chức Y tế Thế giới đã định nghĩa ba đặc điểm của người khỏe mạnh: Nói chuyện nhanh, đi lại nhanh, đại tiện nhanh. Nói chuyện nhanh chứng tỏ người này có tư duy và phản ứng nhanh nhạy. Đi lại nhanh chứng tỏ cơ thể người này hoạt động tốt, đồng đều ổn định. Đại tiện nhanh chứng tỏ chức năng đường ruột của người này khỏe mạnh, trung khí dồi dào.

Thường thì trẻ con sẽ đại tiện rất nhanh, vì hỏa lực của trẻ thường rất mạnh mẽ. Nhưng một khi khuyết thiếu trung khí, thanh khí không thể dâng lên cao, trọc khí cũng không hạ xuống dưới, đại tiện sẽ trở nên khó khăn.

Khi gặp phải tình huống này, cần sử dụng Bổ Trung Ích Khí hoàn để bổ sung hỏa lực cho cơ thể. Ngược lại, nếu sử dụng thuốc trừ hỏa, trung khí sẽ ngày càng hư nhược.

Dù đại tiện thông thuận thì cũng chỉ là uống rượu độc giải khát mà thôi, sau này đại tiện sẽ càng vất vả mệt mỏi hơn, thường thì hai, ba ngày mới đại tiện được một lần, nhưng đại tiện rất khó khăn, vất vả, vã cả mồ hôi, lượng thải ra cũng rất ít ỏi. Đây là triệu chứng của khí hư, đường ruột không co bóp được, không đủ lực để bài tiết chất thải.

Danh y Trương Cảnh Nhạc thời Minh có chế ra một phương thuốc tên là Tế Xuyên Tiễn, phương thuốc này toàn chứa các vị thuốc bổ, bao gồm đương quy bổ huyết, nhục thung dung và ngưu tất bổ thận dương. Người bình thường không thể ngờ được đây lại là thuốc chữa táo bón, nhưng khi sử dụng nó để điều trị táo bón do khí huyết hư nhược, thì hiệu quả lại cực kỳ tuyệt vời.