Cuốn True Believer: The Rise and Fall of Stan Lee, ra mắt ngày 16/2, không chỉ là một cuốn tiểu sử được đầu tư kỹ lưỡng về nội dung, có nhiều tình tiết chân thực và sinh động, mà còn mang tới một góc nhìn sâu sắc hơn vào đời sống riêng và đặt ra nhiều câu hỏi về di sản của Stan Lee.
Stan Lee, qua đời năm 2018 ở tuổi 95, được cho là nhân vật nổi tiếng nhất trong lịch sử truyện tranh.
 |
| Cuốn sách ra mắt ngày 16/2. Ảnh: IGN. |
Tài năng kiệt xuất cùng một số tranh cãi
Bên cạnh việc được ca ngợi về khả năng sáng tạo nhân vật, Stan Lee cũng là tâm điểm trong những tranh cãi về việc xác định ai là những người góp công trong việc tạo dựng các siêu anh hùng khởi động Kỷ nguyên Marvel. Là gương mặt đại diện cho Marvel từ những năm 1960, Lee nhận phần lớn công lao đó.
Riesman cho rằng theo nhiều cách, sự thân thiện của Stan Lee là một yếu tố cần thiết cho sự thành công của Marvel. Tài năng của ông ấy cũng là điều không thể phủ nhận. Lời thoại dí dỏm, sáng tạo của ông đã mang lại cho Marvel một giọng văn độc đáo và khiến các cuốn sách trở nên khác biệt. Lee cũng là người đưa ra ý tưởng mới lạ về một vũ trụ truyện tranh được kết nối với nhau, từ đó cho phép Spiderman xuất hiện trong các trang truyện về Avengers hoặc Fantastic Four.
Nhưng không thể phủ nhận công lao của Steve Ditko và đặc biệt là Jack Kirby trong việc cùng sáng tạo ra những siêu anh hùng nổi tiếng của Marvel. Riesman cũng tiết lộ một số lời giải thích có phần mâu thuẫn của Stan Lee trong những năm qua liên quan đến sự xuất hiện của các siêu anh hùng Marvel, điều giúp độc giả có thể tự đánh giá về tranh cãi này.
 |
| Các siêu anh hùng Marvel thường được gắn với tên tuổi của riêng Lee. Ảnh: Newyorker. |
Bên cạnh đó, Riesman cũng khắc họa sâu khoảng thời gian Stan Lee gặp nhiều thất bại, từ cuối những năm 1970 đến cuối những năm 1990. Vào giữa những năm 1970, Lee tạm dừng việc viết truyện và chuyển đến California với vị trí mới là một nhà sản xuất.
Riesman đã chia sẻ nhiều nỗ lực của Stan Lee nhằm giúp Hollywood thấy được giá trị trong kho tàng truyện tranh Marvel. Ông đã gặp gỡ nhiều giám đốc điều hành, những người trưởng thành cùng truyện tranh do ông vẽ, nhưng họ không coi trọng ông ở vị trí nhà sản xuất, ngay cả khi ý tưởng của ông có tiềm năng.
Riesman viết: “Stan có nhiều ý tưởng trong thời kỳ đó mà sau này sẽ thành hiện thực. Một ví dụ là bộ phim về Ant-Man. Lee từng nghĩ rằng một bộ phim hoặc chương trình truyền hình về Ant-Man sẽ thành công. Và mọi người đã cười nhạo ông. Nhưng vào năm 2015, bộ phim về Ant-Man kiếm được nửa tỷ USD. Không phải tất cả ý tưởng của ông đều kém nhưng rất nhiều trong số chúng không đi đến đâu".
Nhiều nỗi buồn riêng tư
Riesman cũng đi sâu vào lịch sử gia đình Lee, chia sẻ rằng cha mẹ ông có gốc Do Thái ở miền Đông Romania, đến New York vào khoảng đầu thế kỷ 20. Tác giả cũng phát hiện ra Lee thất vọng với gia đình, đặc biệt là với cha mình: “Stan rất hiếm khi nói về cha mình và vào một số lần có đề cập, Lee nói rằng bố không nghĩ nhiều về ông”. Và mong muốn thoát khỏi sự bức bối trong gia đình đã trở thành một động lực cho những nỗ lực của Lee. Riesman viết: “Ông ấy muốn thành công hơn người bình thường”.
Trong khi cuộc hôn nhân nhiều năm của Stan và vợ Joan có vẻ là hoàn hảo, trên thực tế, gia đình Lee liên tục bất ổn. Theo những người được phỏng vấn cho cuốn sách, phần lớn căng thẳng bắt nguồn từ JC, cô con gái thất thường và chi tiêu hoang phí của Stan và Joan.
 |
| Sau khi bà Joan mất, Stan Lee được cho là trải qua khoảng thời gian cuối đời bị quản lý Keya Morgan và con gái lạm dụng. Ảnh: DW. |
Tiền bạc cũng là mối quan tâm thường xuyên đối với Lee cho đến những ngày cuối cùng của ông, không chỉ đến từ thành viên gia đình mà còn do Lee thường xuyên bị vây quanh bởi những người coi ông như một mỏ tiền. Họ đề cập với Lee nhiều dự án nửa vời để có thể có sự giúp sức về tài chính và cái tên thu hút truyền thông mạnh mẽ của ông. Riesman viết: “Những năm cuối đời của Stan là một chương nhiều nỗi buồn và không ai có thể phủ nhận điều đó. Đã có quá nhiều lạm dụng", nhắc đến những cáo buộc lạm dụng người cao tuổi xuất hiện sau cái chết của bà Joan vào năm 2017.
Thông qua việc thực hiện hơn 150 cuộc phỏng vấn và nghiên cứu hàng trăm trang tài liệu, Riesman không vẽ nên một cuộc đời màu hồng của huyền thoại Marvel mà khắc họa sự vươn lên phi thường, những thăng trầm chân thực và đời sống riêng vui buồn đan xen của Stan Lee.
