Ngày 10/3, Tòa Hiến pháp Hàn Quốc đã ra phán quyết phế truất tổng thống Park Geun Hye. Việc phế truất nữ tổng thống đầu tiên của Hàn Quốc sẽ mở đường cho cuộc bầu cử mới trong vòng 60 ngày tới. Giới phân tích nhận định, một trong những thách thức to lớn nhất đối với chính quyền mới là giải quyết các vấn đề liên quan đến việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD đang khiến Trung Quốc nổi giận.
Các thành phần của THAAD đã được chuyển đến Hàn Quốc vào tuần trước theo thỏa thuận giữa Mỹ và chính phủ của bà Park. THAAD được sử dụng để đánh chặn tên lửa đạn đạo Triều Tiên có thể bắn vào Hàn Quốc.
Mỹ và Hàn Quốc cho rằng THAAD là cần thiết để đối phó với hành động khiêu khích của Triều Tiên. Tuy nhiên, việc triển khai vấp phải sự phản đối kịch liệt của Trung Quốc, gây tổn hại quan hệ song phương giữa Seoul và Bắc Kinh.
Bài toán THAAD
“Chúng tôi rất buồn khi thấy quan hệ song phương Trung - Hàn đang trở nên xấu đi”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nói vào ngày 10/3, sau phán quyết phế truất bà Park. Ông Geng kêu gọi Seoul chấm dứt việc triển khai, loại bỏ những rào cản đối với sự phát triển quan hệ giữa hai nước.
 |
| Trung Quốc đang nổi giận vì sự có mặt của THAAD tại Hàn Quốc. Ảnh: Stripes |
Rất nhiều câu hỏi được đặt ra cho cuộc bầu cử sắp tới, các đảng phái ở Hàn Quốc vẫn chưa tiến hành bầu cử sơ bộ để xác định ứng viên của họ. Số phận của THAAD cũng như các bức xúc chính trị khác vẫn chưa thể giải quyết.
Nhiều người biểu tình chống lại bà Park cũng phản đối việc triển khai THAAD. Tại cuộc mít tinh sau phán quyết của Tòa Hiến pháp xuất hiện nhiều bong bóng với dòng chữ “Không THAAD - Có hòa bình”. Tuy vậy, một trong những ứng viên tiềm năng cho vị trí tổng thống nói rằng vấn đề THAAD cần được đánh giá một cách nghiêm túc.
“Nếu Hàn Quốc hủy việc triển khai THAAD, điều này sẽ tạo ra một tiền lệ rất xấu, tạo cho Trung Quốc lối suy nghĩ rằng họ có thể sử dụng áp lực kinh tế đối với Hàn Quốc để kiểm soát các chương trình chiến lược của Seoul”, Benjamin Lee, nhà phân tích thuộc Tổ chức Cống hiến Hòa bình Quốc tế Carnegie của Mỹ, nói.
Kim Young Woo, nhà lập pháp bảo thủ, Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Hàn Quốc, nói với CNN rằng: “Bán đảo Triều Tiên đang đối mặt với tình huống vô cùng nguy hiểm”. Ông nói rằng nếu chính phủ sắp tới đàm phán lại việc triển khai THAAD sẽ làm suy yếu liên minh Mỹ - Hàn.
Để đối phó với áp lực từ Trung Quốc, ông Kim cho biết sẽ quan tâm đến việc liệu Mỹ có muốn triển khai trở lại vũ khí hạt nhân chiến thuật tại Hàn Quốc hay không. Ông cho biết sẽ nêu vấn đề trong cuộc họp với các quan chức quân sự cấp cao của Mỹ dự kiến diễn ra vào cuối tuần này tại Washington.
Trong khi đó, những người biểu tình phản đối việc phế truất bà Park bày tỏ sự quan tâm đến tương lai của hệ thống THAAD. “Chính phủ tiếp theo phải hỗ trợ mối quan hệ đồng minh với Mỹ. Chúng tôi ủng hộ việc triển khai THAAD, vì Triều Tiên và Trung Quốc đang chĩa tên lửa vào chúng tôi”, Kim Jung-hyun, 40 tuổi, người biểu tình nói. Jason Choi, 36 tuổi tỏ ra lắng về một chính phủ tương lai “thân Trung Quốc”.
Đối đầu kinh tế
Bắc Kinh đã trút giận lên một số công ty Hàn Quốc, đặc biệt là tập đoàn Lotte sau khi công ty này đồng ý bàn giao đất sân golf để triển khai THAAD. Ít nhất 23 siêu thị Lotte tại Trung Quốc đã bị đóng cửa, tập đoàn này cho biết.
 |
| Siêu thị Lotte ở Thẩm Dương bị chính quyền Trung Quốc đóng cửa để phản đối việc triển khai THAAD. Ảnh: CNN |
Ngoài ra, Bắc Kinh yêu cầu các công ty lữ hành đình chỉ tour du lịch đến Hàn Quốc. Trong số 17 triệu lượt khách quốc tế đến Hàn Quốc năm 2016, 8 triệu là du khách Trung Quốc, theo số liệu của Tổ chức Du lịch Hàn Quốc.
Yonhap cho biết 70% cửa hàng miễn thuế phụ thuộc vào du khách Trung Quốc. Một đại diện khách sạn hạng trung tại Myeongdong, khu mua sắm nhộn nhịp nói với CNN rằng họ nhận được nhiều thông báo hủy đặt phòng từ du khách Trung Quốc.
Thủ đô Seoul, khu vực phổ biến với du khách đã ghi nhận sự sụt giảm lượng khách du lịch Trung Quốc. Tuy vậy, giới kinh doanh ở đây tỏ ra khá lạc quan. Hans Kwon, người kinh doanh, thành viên đại diện cho các công ty trong thị trường chợ đen nói rằng số lượng du khách Trung Quốc giảm đáng kể trong thời gian ngắn.
Ông hoan nghênh việc sụt giảm và phàn nàn du khách Trung Quốc luôn mặc cả về giá. “Đúng là nhiều chủ cửa hàng ở đây thấy sự sụt giảm doanh số nhưng hầu hết trong số họ đều nghĩ rằng, tôi thà kiếm được ít hơn”, ông Hans nói.
Ông Hans cho biết thêm, nếu biết tăng cường sự hợp tác cùng nhau, không có gì là không thể giải quyết. Hans nói không muốn vì các doanh nghiệp mà phải hy sinh an ninh quốc gia và sẽ bỏ phiếu cho bất kỳ ứng viên nào có “chính sách cứng rắn với Triều Tiên”.
