Tăng lương tối thiểu, doanh nghiệp, người lao động đều lo?

Tăng lương, giá cả lại leo thang

Theo Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), tính bình quân, lương tối thiểu vùng tăng 9,9% năm 2010; 30,1% năm 2012 và năm 2014 dự kiến 15,2%.

VCCI cho rằng, tốc độ tăng lương tối thiểu vùng ngang bằng với tốc độ tăng trưởng của chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong giai đoạn 2010-2011, nhưng lại cao gấp 3 lần tăng trưởng CPI năm 2012. Theo đó, việc điều chỉnh lương tối thiểu sẽ ảnh hưởng tới ngành dệt may, da giày, thủy sản. 

Mỗi lần nghe tăng lương, thay vì mừng, đa số người lao động đều lo.

Bà Vi Thị Hồng Minh, Phó Giám đốc Văn phòng Giới sử dụng lao động (VCCI) cho rằng, mức độ tăng lương tối thiểu sẽ tác động lớn tới mức tăng của các loại phụ cấp và các khoản chế độ chính sách liên quan. Do đó, khi tăng lương tối thiểu thêm 10% có thể làm tổng quỹ lương DN (doanh nghiệp) phải chi trả cho người lao động tăng thêm hơn 17%.

Phó tổng giám đốc một công ty dệt may cho biết, với khoảng 7.000 cán bộ công nhân viên, mỗi lần tăng lương tối thiểu, DN phải chi thêm hơn 10 tỷ đồng để đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế. “Hiện, mức lương chúng tôi trả cho người lao động đã cao hơn mức lương tối thiểu vùng. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay, tăng lương cần phải cân nhắc, vì sẽ tác động lớn đến hoạt động của DN cũng như đời sống người lao động”, vị này cho biết.

Nhiều lãnh đạo DN cho biết, lương tối thiểu là mức lương sàn duy nhất. Nếu trả thấp hơn quy định, DN sẽ phạm luật. “Đa số các DN hiện trả lương cao hơn mức tối thiểu quy định. Việc quy định mức lương tối thiểu chỉ ý nghĩa để làm căn cứ tính bảo hiểm, không có ý nghĩa lớn với cả DN và người lao động”, ông Lê Xuân Quang, Phó giám đốc công ty CP Thương mại và Xuất nhập khẩu Xây dựng (Đà Nẵng) nói.

Theo ông Quang, người lao động tại các khu công nghiệp từ vùng I đến vùng IV hiện đều hưởng lương cao hơn mức lương tối thiểu quy định. Do đó, có tăng lương tối thiểu thêm một chút, cũng không cao bằng mức lương họ đang nhận. “Khi nghe tin tăng lương tối thiểu, DN và người lao động đều lo sốt vó. Vì mỗi lần như thế, giá cả sinh hoạt lại leo thang, trong khi lương thực nhận của người lao động không tăng”, ông Quang nói.

“Lương tối thiểu có những hạn chế”

Ông Phillip Hazelton, cố vấn trưởng Dự án Quan hệ Lao động (thuộc Tổ chức Lao động Quốc tế - ILO tại Việt Nam) cho rằng: Để tránh tác động của việc tăng lương tối thiểu, các tổ chức đại diện người sử dụng lao động trong Hội đồng Tiền lương Quốc gia phải đề xuất phương án điều chỉnh dựa trên những số liệu thống kê tin cậy. 

Theo đó, phương án tăng lương phải tập trung vào nhu cầu của người lao động và các yếu tố kinh tế như khả năng chi trả của DN cũng như tính cạnh tranh. “Lương tối thiểu có những hạn chế và không nên sử dụng để giải quyết các vấn đề liên quan đến đói nghèo”, ông Gary Rynhart, chuyên gia cao cấp về hoạt động của giới sử dụng lao động (thuộc ILO) nói.

Ông Gary Rynhart cũng cho rằng, Việt Nam nên tránh chỉ số hóa lương tối thiểu theo CPI. Bởi CPI chỉ đo lường thay đổi về giá cả mà không cung cấp thông tin về thu nhập và mức chi tiêu của tất cả các hộ gia đình.

Ông Phùng Quang Huy, Giám đốc Văn phòng Giới Sử dụng lao động (VCCI) cho rằng, việc điều chỉnh mức lương tối thiểu áp dụng cho năm 2015 cần được cân nhắc ở mức phù hợp, đảm bảo tiền lương thực tế cho người lao động cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh.

Trao đổi với phóng  viên về mức lương tối thiểu năm 2015 sẽ ra sao, một lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH cho biết, hiện chưa có mức cụ thể. Cũng theo đại diện Bộ LĐ-TB&XH, với tình hình kinh tế hiện nay, mức lương đề xuất sẽ phải được nghiên cứu kỹ càng, làm sao vừa đảm bảo lợi ích của người lao động vừa đảm bảo DN hoạt động thuận lợi.