Chiến dịch tranh cử giữa nhiệm kỳ đầy sóng gió đã trải qua ngày cuối tuần cuối cùng sôi động hôm 6/11, khi các cử tri cho thấy những dấu hiệu rõ ràng về khả năng sẵn sàng bác bỏ quyền kiểm soát Hạ viện của đảng Dân chủ, theo New York Times.
Khi các ứng viên đi khắp nước Mỹ để đưa ra các lập luận cuối cùng với cử tri, đảng Cộng hòa bước vào chặng cuối cuộc đua với niềm tin sẽ giành được quyền kiểm soát Hạ viện và có thể là Thượng viện.
Trong khi đó, các đảng viên Dân chủ đã chuẩn bị cho khả năng thua cuộc ngay cả ở những khu vực “xanh” (màu của đảng Dân chủ) truyền thống của đất nước.
Hôm 6/11, Tổng thống Joe Biden đã vận động cho Thống đốc New York Kathy Hochul ở khu bầu cử Yonkers, nơi ông giành được 80% phiếu bầu vào năm 2020. Điều đó báo hiệu những thách thức sâu sắc mà đảng của ông phải đối mặt hai năm sau khi ông tuyên bố ban hành một chương trình nghị sự sâu rộng trong nước.
Bên cạnh đó, cựu Tổng thống Donald Trump phát biểu trước những người ủng hộ ở Miami. Đây là một dấu hiệu khác cho thấy sự lạc quan của đảng Cộng hòa rằng họ có thể “lật ghế” tại quận đông dân nhất của Florida lần đầu tiên sau hai thập kỷ.
Lịch sử ủng hộ đảng Cộng hòa
Trong cuộc mít tinh tại Cao đẳng Sarah Lawrence ở New York, ông Biden đã mô tả ngày bầu cử và chiến dịch năm 2024 sắp tới là thời điểm thay đổi quan trọng trong 20 năm tới.
Trong khi đó, ông Trump đã lên sân khấu phát biểu chỉ trích đảng Dân chủ mềm mỏng với tội phạm. Ông đồng thời cho biết đã thúc đẩy những cử tri gốc Hispanic, đặc biệt là ở Florida, chuyển hướng sang ủng hộ đảng Cộng hòa.
Những lần xuất hiện đó phản ánh điểm hiếm thấy trong chiến dịch bầu cử đặc biệt này. Đây là đợt bầu cử đầu tiên hậu đại dịch Covid-19, hậu Roe, hậu vụ tấn công vào Điện Capitol ở một đất nước bị chia rẽ sâu sắc.
Những người ủng hộ Thống đốc Ron DeSantis của Florida đã tụ tập tại một sự kiện vận động ở Coconut Creek hôm 4/11. Ảnh: New York Times. |
Theo một cuộc thăm dò gần đây của ABC News/IPSOS, cử tri tin tưởng đảng Cộng hòa hơn đảng Dân chủ về các vấn đề hàng đầu như kinh tế, lạm phát và giá khí đốt.
Trong khi Tổng thống Biden đã hứa sẽ khôi phục “linh hồn của quốc gia”, nhiều cử tri lại quan ngại nhiều hơn về tài chính của họ, theo CNN.
Khi nhiều cử tri coi kinh tế là mối quan tâm hàng đầu của họ, gần 3/4 người Mỹ tin rằng nền dân chủ đang gặp nguy hiểm, với hầu hết đều xác định đảng đối lập là mối đe dọa lớn nhất.
Nếu đảng Cộng hòa càn quét các cuộc tranh cử tại Hạ viện, điều đó có thể trao quyền cho nhóm cánh hữu của đảng, từ đó mang lại lợi ích lớn hơn cho các nhà lập pháp đã lan truyền thuyết âm mưu như Hạ nghị sĩ Marjorie Taylor Greene.
Một câu hỏi trọng tâm dành cho các đảng viên Dân chủ là liệu một khoảnh khắc đặc biệt như vậy có vượt qua được những cơn gió ngược chiều mang tính lịch sử hay không. Kể từ năm 1934, gần như đảng của tổng thống đương nhiệm đều mất ghế trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đầu tiên của họ.
Sau nhiều ngày vận động khắp vùng nông thôn Nevada, Adam Laxalt, đảng viên Cộng hòa thách thức vị trí của Thượng nghị sĩ Catherine Cortez Masto, đã dự đoán một “làn sóng đỏ” sâu rộng.
Bên cạnh đó, cử tri thường “trừng phạt” đảng cầm quyền vì tình hình kinh tế không khả quan - những động lực hướng tới lợi ích của đảng Cộng hòa.
Phía đảng Cộng hòa khẳng định họ có thể lật ghế ở nhiều khu vực quan trọng của đất nước và tăng cường lợi thế ở nhiều “mảnh đất màu mỡ” của đảng này trong phần lớn thập kỷ qua.
Trong khi đó, New York Times cho rằng có một số dấu hiệu ban đầu cho thấy các bộ phận quan trọng của liên minh đã thúc đẩy đảng Dân chủ giành chiến thắng trong năm 2018 và 2020 đang nghiêng về các ứng cử viên đảng Cộng hòa.
Các quan chức hàng đầu của đảng Dân chủ đã có nỗ lực cuối cùng để vun đắp cơ sở của họ.
Phó Tổng thống Kamala Harris đã dừng chân ở Chicago để giúp các đảng viên Dân chủ Illinois. Đệ nhất phu nhân Jill Biden đã đến Houston hôm 6/11 để cố gắng nâng cao số cử tri đi bỏ phiếu cho đảng ở quận Harris, một thành trì của đảng Dân chủ ở Texas.
Khó đoán
Đảng Cộng hòa cần lật 5 ghế để kiểm soát Hạ viện, và đảng này đang cạnh tranh ở các quận trong thành trì của đảng Dân chủ, bao gồm ở Rhode Island, ngoại ô New York, Oregon và California. Ngoài ra, họ chỉ cần thêm một ghế để kiểm soát Thượng viện.
Trong khi đó, tại Hạ viện, câu hỏi đặt ra là thế đa số của đảng Cộng hòa trong năm tới sẽ lớn đến mức nào. Một số chiến lược gia đã tăng ước tính của họ về số ghế đảng Cộng hòa đạt được lên 25, vượt quá ngưỡng kiểm soát Hạ viện.
Một số thách thức đảng Dân chủ gặp phải cũng mang tính cấu trúc: Đảng Cộng hòa có thể giành được ba ghế chỉ từ việc phân chia lại ranh giới các khu vực bầu cử và làn sóng nghỉ hưu của đảng viên Dân chủ. Điều đó khiến hàng chục ghế tại các khu vực cạnh tranh thiếu người đương nhiệm để bảo vệ.
Tổng thống Biden hôm 6/11 đã vẽ nên một bức tranh đen tối về việc hai năm tới sẽ như thế nào nếu đảng Dân chủ mất thế đa số trong Quốc hội.
"Nếu chúng ta mất Hạ viện và Thượng viện, đó sẽ là hai năm kinh khủng. Tin tốt là tôi sẽ có quyền phủ quyết”, ông phát biểu tại một sự kiện vận động ở Chicago, CBS đưa tin.
Bên cạnh đó, những sự kiện hỗn loạn của thời kỳ hậu Trump cùng với câu hỏi về cơ chế của các cuộc bầu cử đã khiến kết quả bầu cử giữa kỳ năm 2022 thêm phần không chắc chắn.
Các chiến lược gia của đảng Dân chủ đã rất quan tâm việc bỏ phiếu sớm, nói rằng con số đó bằng hoặc cao hơn số cử tri đi bầu hai năm trước, khi đảng này quét sạch Hạ viện.
Theo Tom Bonier, Giám đốc điều hành của công ty phân tích dữ liệu TargetSmart, hơn 30 triệu lá phiếu đã được đưa ra, vượt tổng số năm 2018.
Ông Biden và ông Obama "xung trận" hôm 5/11. Ảnh: Reuters. |
Tuy nhiên, các ứng cử viên Cộng hòa, được dẫn dắt bởi ông Trump, lên án bỏ phiếu qua thư và khuyến khích cử tri của họ bỏ phiếu trong ngày bầu cử. Vì vậy, những con số ban đầu của đảng Dân chủ có thể bị lấn át bởi các phiếu bầu của đảng Cộng hòa vào ngày 8/11.
Trong khi đó, đảng Cộng hòa chỉ ra số liệu trung bình trong các cuộc thăm dò đã nghiêng về phía đảng này ở tuần cuối cùng. Tuy nhiên, một số cuộc thăm dò được thực hiện bởi các công ty nghiêng về đảng Cộng hòa, và điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả của các cuộc khảo sát đó.
“Tôi chưa bao giờ đặt cược vào bất kỳ cuộc thăm dò nào, vì tôi nghĩ đặc biệt vào thời điểm này, mọi người không chia sẻ về quan điểm của họ”, Thượng nghị sĩ Patty Murray, một đảng viên Dân chủ, cho biết.
Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách “Phân cực chính trị ở Mỹ hiện nay: Tình hình, nguyên nhân và tác động” do NXB Khoa học Xã hội xuất bản năm 2019. Cuốn sách khái quát về hệ thống chính trị Mỹ, định nghĩa phân cực chính trị, lịch sử hình thành và tình hình phân cực ở Mỹ hiện nay. Bên cạnh đó cuốn sách cũng nêu nguyên nhân và tác động của phân cực chính trị, cũng như đánh giá xu hướng chính trị Mỹ trong thời gian tới.