 |
| Tình yêu trong chiến tranh là một khía cạnh mà vở kịch đề cập đến. Ảnh: Nhà hát Kịch Hà Nội. |
Tác phẩm Trái tim người Hà Nội là vở diễn của Nhà hát Kịch Hà Nội đưa đi tham dự Liên hoan Sân khấu thử nghiệm 2022. Vở diễn được dàn dựng công phu; NSND Nguyễn Trung Hiếu, Giám đốc nhà hát trong vai trò chỉ đạo nghệ thuật. Bên cạnh đó, Trái tim người Hà Nội còn có sự góp sức của đạo diễn kiêm nhạc sĩ, NSƯT Tiến Minh cùng các nghệ sĩ trẻ: Tiến Lộc, Thùy Dương, Chí Nhân, Thùy Dương, Mạnh Hưng, Hồng Liên, Trần Thanh, Đặng Tùng, Tiến Huy, Hoàng Dương, Công Đại…
Vở diễn được kỳ vọng sẽ đưa khán giả quay ngược lại không gian, thời gian, ngược lại những năm tháng chiến tranh, để gặp lại những người lính trẻ, để biết họ đã sống, đã yêu, đã lựa chọn đường đi cho dù đúng, dù sai thì đó vẫn là một hành trình không thể thay đổi trong cuộc đời của họ.
Là một trong những người đầu tiên được thưởng thức vở kịch, nhà văn Bảo Ninh chia sẻ: “Tôi rất vui được NSND Trung Hiếu mời dự buổi công diễn đầu tiên của Trái tim người Hà Nội, và còn cả có được vé cho gia đình, bạn hữu cùng đi dự. Tất nhiên, vì là tác giả của cuốn tiểu thuyết mà các nghệ sĩ đã cảm tác từ nó, tôi nhận thấy được những khác biệt giữa vở kịch và cuốn tiểu thuyết. Song tôi tán thành những khác biệt ấy. Bởi còn gì vô nghĩa, vô ích và chán hơn là thấy ở trên sân khấu sự lặp lại, diễn lại y nguyên hoặc gần như y nguyên một tác phẩm văn học”.
Cùng đó, nhà phê bình văn học Phạm Xuân Nguyên cũng chia sẻ về một chi tiết ấn tượng trong vở kịch: “Những câu thơ Em ơi! Hà Nội phố của Phan Vũ và những bài hát soạn cho vở diễn vang lên trên sân khấu vừa như khúc chuyển đoạn vừa như khơi gợi cảm xúc cho người xem”.
Tác phẩm Nỗi buồn chiến tranh là dòng hồi ức đan xen của người lính trở về từ cuộc chiến. Thông qua nhân vật Kiên, cuộc sống trong thời chiến và hòa bình, chiến trường và hậu phương hiện lên rõ nét, đầy ám ảnh về thân phận con người.
 |
| Sách Nỗi buồn chiến tranh. Ảnh: NXB Trẻ. |
Nỗi buồn chiến tranh xuất bản năm 1990 với tên Thân phận của tình yêu. Một năm sau, cuốn sách tái bản với tiêu đề của chính tác giả: Nỗi buồn chiến tranh.
Tiểu thuyết đặt dấu mốc quan trọng, mở ra một lối viết khác, cách nhìn khác về chiến tranh. Trước đây, chiến tranh thường được tái hiện từ cái nhìn của cộng đồng, con người thường được khai thác từ phương diện xã hội, được nhìn từ góc độ của cái đẹp, cái anh hùng, kết cấu tiểu thuyết thường được xây dựng theo chiều tuyến tính.
Đến Nỗi buồn chiến tranh, người ta bắt gặp một lối viết hoàn toàn mới: Cá nhân hóa hư cấu, xây dựng nhân vật trên phương diện tâm lý cá nhân, kết cấu tiểu thuyết theo mô hình dòng ý thức, tiểu thuyết ở bên trong tiểu thuyết.
Đến nay, cuốn tiểu thuyết được dịch ra 15 thứ tiếng, 18 phiên bản (mỗi thứ tiếng Nhật, tiếng Hàn và tiếng Trung có hai phiên bản), tiếng Anh, Hà Lan, Đan Mạch, Thụy Điển, Pháp, Đức, Ba Tư, Hy Lạp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ba Lan, Thái Lan.
