Destini Ambus, sinh viên năm cuối tại Đại học Auburn ở Alabama, đã rất ngạc nhiên trước thông tin tháng trước, Quốc hội Mỹ đã cấm sử dụng TikTok trên tất cả thiết bị của chính phủ liên bang, đặt thêm sức ép với công ty này trong việc hoạt động tại Mỹ.
Ambus bất ngờ đến nỗi vô tình đọc to tin tức cảnh báo về mạng xã hội video cho bạn bè của mình nghe. "Chúng tôi như kiểu 'Ồ, sao bà ấy lại làm thế' và cười cho qua chuyện. Khi nhìn thấy email cảnh báo, tôi không thực sự nghĩ rằng nó sẽ là thứ tác động trực tiếp đến mình”, Ambus nói về cảnh báo cấm TikTok theo chỉ thị của Thống đốc Kay Ivey.
Tuy nhiên, Ambus sớm nhận ra tác động chỉ vài ngày sau khi Đại học Auburn, bang Alabama bắt đầu cấm TikTok trên các thiết bị và kết nối Wi-Fi của trường. Một số trường đại học công lập trên nước Mỹ gần đây cũng đã ban hành các lệnh hạn chế tương tự.
Hàng loạt trường đại học Mỹ cấm TikTok
Động thái này được đưa ra sau khi 19 bang của Mỹ thông qua đề xuất cấm ứng dụng TikTok trên tất cả điện thoại và thiết bị khác thuộc sở hữu của chính phủ.
Theo CNN, đã có 26 học viện và đại học và trong hệ thống trường Đại học Georgia đã áp dụng quy định tương tự cho giáo viên và sinh viên trong khuôn viên trường.
Tuy nhiên, không giống như các lệnh cấm chung, lệnh hạn chế ở những trường đại học mang tới mặt trận địa chính trị và cũng là đối tượng đông đảo nhất của TikTok là những người Mỹ trẻ tuổi.
 |
| Sinh viên tại Đại học Auburn, bang Alabama sau khi có lệnh cấm TikTok trong khuôn viên trường. Ảnh: New York Times. |
Theo Pew Research Center, có đến 2/3 thanh thiếu niên ở Mỹ sử dụng TikTok, biến đây trở thành ứng dụng phổ biến thứ hai chỉ sau YouTube trong nhóm tuổi đó.
Trả lời phỏng vấn New York Times, tổ chức nghiên cứu này cho biết lệnh cấm đã khiến các sinh viên tại Auburn ngạc nhiên bởi họ vẫn có thể truy cập TikTok bằng cách chuyển sang gói dữ liệu di động cá nhân.
Tuy nhiên, sự thay đổi có thể sớm diễn ra, chẳng hạn như một số CLB truyền thông của các trường nói rằng họ có thể sẽ xóa tài khoản TikTok mới lập.
“Tôi và những người bạn của mình đã nói về TikTok kể từ khi chúng tôi lần đầu tiên biết đến nó. Tôi hơi khó chịu vì bây giờ bất cứ khi nào muốn truy cập ứng dụng, tôi sẽ phải sử dụng dữ liệu di động riêng và tìm cách vượt qua nó”, Elizabeth Hunt, một sinh viên 20 tuổi sống trong khuôn viên trường Đại học Auburn nói.
Không chỉ Oklahoma, Alabama, Georgia nhiều bang khác ở Mỹ như Maryland, Nam Dakota và Texas cũng công bố đạo luật cấm TikTok dành cho nhân viên công chức và các thiết bị thuộc chính phủ.
Các trường cao đẳng ở Idaho, bao gồm Đại học Bang Boise và Đại học Oklahoma gần đây cho biết đã cấm TikTok trên các thiết bị và kết nối Wi-Fi của trường. Một số khác như Đại học Bang Idaho còn đi xa đến mức hủy tài khoản TikTok chính thức của trường.
Thậm chí nhiều thay đổi hơn có thể ở phía trước. Trong lá thư đầu năm, Thống đốc Montana Greg Gianforte đã yêu cầu hệ thống các trường Đại học Montana ngừng cho phép sử dụng TikTok trên mạng Wi-Fi vì rủi ro bảo mật.
 |
| Trường học và chính phủ nước Mỹ liên tiếp ban hành lệnh cấm TikTok do lo ngại về những rủi ro về an ninh quốc gia. Ảnh: Vox. |
Nói về vấn đề này, đại diện Jamal Brown của TikTok nói rằng họ rất thất vọng khi nhiều bang ở Mỹ lại hùa nhau công bố những đạo luật cấm mạng xã hội dựa trên những thông tin thiếu xác đáng về TikTok và không hề cải thiện an ninh mạng của khu vực.
“Chúng tôi đặc biệt lấy làm tiếc khi thấy những hậu quả không mong muốn từ những chính sách vội vàng này. Lệnh cấm đã ảnh hưởng đến khả năng chia sẻ thông tin, tuyển sinh và xây dựng cộng đồng của các trường đại học công lập xung quanh những đội thể thao, nhóm sinh viên hay các ấn phẩm trong khuôn viên trường", đại diện của TikTok phản hồi về lệnh cấm.
Giới trẻ nước Mỹ phớt lờ lệnh cấm
Nói với New York Times, sinh viên tại Auburn cho rằng TikTok là một hình thức giải trí nhưng nó cũng gắn liền với cuộc sống trong khuôn viên trường. Hầu hết sinh viên hiện nay đang làm video ngắn trên TikTok để làm nổi bật đội bóng đá của trường, tuyển thành viên cho hội nữ sinh và xu hướng mua sắm độc đáo.
Lệnh cấm thật sự đã khiến giới trẻ nước Mỹ mất đi một kênh quảng cáo truyền thông có sức lan tỏa tốt.
Nhiều trường học ở bang Georgia đang sử dụng TikTok để chiêu sinh, kết nối với học viên và cộng đồng. Ít nhất 20 đại học công và cao đẳng ở bang này đã lập tài khoản TikTok. Trong số đó, đại học Valdosta State còn sở hữu đến 8 tài khoản khác nhau trên mạng xã hội chia sẻ video ngắn.
 |
| Trường học ở Mỹ đang dùng TikTok để chiêu sinh, kết nối với học viên và cộng đồng. Ảnh: AP. |
Braden Haynes, học sinh cuối cấp 22 tuổi và là quản lý đài truyền hình do sinh viên điều hành Eagle Eye TV cho biết trong tương lai, nhóm phát thanh này sẽ chỉ sử dụng Reels, tính năng bắt chước định dạng video ngắn của Instagram.
Trái ngược với sự lo lắng của chính phủ về việc TikTok ăn cắp dữ liệu và ảnh hưởng an ninh mạng, nhiều sinh viên ở Mỹ cho rằng điều này không đủ thuyết phục để ban hành lệnh cấm.
“Từ những gì tôi đã nghe và nói chuyện với bạn bè của mình, tôi nghĩ tất cả chúng ta đều có chung quan điểm rằng điều đó có vẻ ngớ ngẩn và không được đúng cho lắm. Mặc dù tôi hiểu mối lo ngại xung quanh chuyện không ai biết dữ liệu của bạn sẽ đi đâu, nhưng đó không phải là vấn đề dành riêng cho TikTok mà tất cả ứng dụng mạng xã hội đều thu thập dữ liệu như vậy”, sinh viên Elizabeth Hunt nhận định.
Phản ứng từ các sinh viên đã phản ánh lập trường khác biệt đáng kể giữa lượng người dùng trẻ của TikTok tại Mỹ và những lo ngại ngày càng tăng của lưỡng đảng về quyền riêng tư cùng rủi ro bảo mật.
Nhiều nhà lập pháp và cơ quan quản lý tại Mỹ lo ngại TikTok mang những rủi ro về an ninh quốc gia vì mối quan hệ với ByteDance, công ty mẹ có trụ sở ở Trung Quốc.
Sự phản đối còn dâng cao khi Buzzfeed tiết lộ Trung Quốc đã truy cập vào dữ liệu của một số người dùng Mỹ hồi tháng 6.
 |
| Trái ngược với sự lo lắng của chính phủ về việc TikTok ăn cắp dữ liệu và ảnh hưởng an ninh mạng, nhiều sinh viên ở Mỹ cho rằng điều này không đủ thuyết phục để ban hành lệnh cấm. Ảnh: Dreamstime. |
"Mọi thứ đều được giám sát từ Trung Quốc”, một thành viên của bộ phận An toàn và Tin cậy của TikTok cho biết trong một cuộc họp vào tháng 9/2021.
Sau đó, CEO TikTok cho biết một số nhân viên công ty có thể truy cập dữ liệu của người dùng Mỹ, nhưng khẳng định họ không chia sẻ cho chúng chính phủ Trung Quốc.
Trong khi đó, Franco kể lại khi được một giáo viên hỏi về lệnh cấm, các sinh viên thẳng thắn trả lời họ không quan tâm đến điều đó và vẫn tích cực sử dụng TikTok.
Hiện tại, lệnh cấm dường như không thay đổi quá nhiều cuộc sống của sinh viên đại học. Phần lớn các trường cho biết họ sẽ không cấm TikTok trong toàn bộ khuôn viên trường học và sinh viên có thể vẫn có thể sử dụng TikTok trên thiết bị riêng với kết nối Internet riêng.
Những chiếc bẫy vô hình trên mạng xã hội
Cuốn sách Vũ trụ kĩ thuật số của giáo sư Kim Sang Kyun đã đi sâu phân tích, mổ xẻ một cách tường tận, những tác động các thiết bị thông minh, thế giới ảo và mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại.
