Ông Louis Nguyen (Nguyễn Thế Lữ), Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Saigon (Saigon Assets Management - SAM), là gương mặt quen thuộc của giới đầu tư qua chương trình Thương vụ bạc tỷ. Từ bỏ vị trí tại Thung lũng Silicon quyền lực để trở về Việt Nam cách đây 17 năm, ông Louis Nguyen muốn làm điều gì đó cho bản thân và đất nước. Quỹ đầu tư SAM đã đầu tư 350 triệu USD vào hơn 60 công ty và dự án nội địa, trở thành một trong những quỹ quản lý hoạt động vượt trội tại thị trường Việt Nam.
Chia sẻ với Zing, ông Louis Nguyen nhận định thị trường Việt Nam có tốc độ phát triển đáng kinh ngạc và cơ hội bùng nổ lớn. Đối với đầu tư trong thị trường chứng khoán, nếu nhà đầu tư kiên trì từ 6 tháng đến 1 năm để thị trường vượt qua giai đoạn khó khăn, sẽ có thể kiếm lời.
 |
Thị trường Việt Nam quá hấp dẫn để đầu tư
- Kinh nghiệm đáng giá nhất mà ông học được khi làm việc tại Thung lũng Silicon là gì?
- Tôi từng dành nhiều năm làm việc cho các công ty tại Thung lũng Silicon ở nhiều vị trí khác nhau như kiểm toán ở KPMG, làm trong nhà máy Apple hay ở các công ty đầu tư mạo hiểm. Thung lũng Silicon là nơi khai sinh ra những tên tuổi công nghệ hàng đầu thế giới như Intel, Apple, Facebook,..
 |
| Shark Louis Nguyễn có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực đầu tư tổ chức. |
Có hai điều tâm đắc mà tôi học hỏi được khi làm việc tại đây. Đầu tiên là về tính chuyên nghiệp. Chuyên nghiệp ở đây là tính tập trung và luôn giữ thái độ tốt cho công việc, dù có thể bạn đang gặp vấn đề cá nhân cản trở. Tính chuyên nghiệp ở Thung lũng Silicon không thể hiện ở "quần là áo lụa", vest đen thẳng thớm. Hồi làm việc tại Apple tôi quen với văn hóa mặc áo thun, quần ngắn đi làm. Về Việt Nam phải mất một thời gian tôi mới quen với văn hóa sơ mi, cà vạt.
Điều còn lại là sự trung thành và làm việc tận tâm vì doanh nghiệp. Ở Thung lũng, không thiếu những công ty "một bước hóa rồng", một nhân viên có thể trở thành triệu phú sau khi công ty lên sàn. Sự trung thành và gắn bó là điều mà tôi thấm thía trong những năm tháng tại đây.
- Theo ông, thị trường tài chính quốc tế và Việt Nam khác biệt ra sao?
- Hệ thống tài chính ở các nước tiên tiến trên thế giới đã phát triển nhiều năm, họ có độ minh bạch và trung thực cao hơn Việt Nam. Tuy nhiên, vì đã phát triển nên thị trường tài chính ở các nước này bước sang giai đoạn ổn định, tức là khả năng phát triển không mạnh nữa.
Bản chất của đầu tư phải có những rủi ro nhất định. Miếng bánh ngon không dễ đến tay, trừ khi thật sự nó không ngon
Ngược lại, tuy Việt Nam vẫn chưa đạt được độ minh bạch và tin cậy trong hoạt động tài chính nhưng lại có tiềm năng phát triển thị trường cao. Các nhà đầu tư thích những thị trường chưa phát triển vì sẽ có nhiều cơ hội. Nhà đầu tư cũng thích Việt Nam với nhiều người trẻ hứng thú lao động, cống hiến và cũng sẵn sàng chi tiêu mạnh. Một điều nữa mà tôi thích ở Việt Nam là nhịp sống năng động, sôi nổi. Ở Mỹ, ngoại trừ những thành phố lớn, cuộc sống khá bình dị và có phần “chìm”.
- Quyết định phân bổ đầu tư luôn khó khăn với nhà đầu tư cá nhân. Vậy theo ông công thức phân bổ thế nào thì hợp lý?
- Thật sự không có một câu trả lời chuẩn với mọi người cho câu hỏi này, mà tùy thuộc vào độ chấp nhận rủi ro của từng người. Nếu bạn là người không thích rủi ro cứ bỏ tiền vào ngân hàng lấy lãi suất, rủi ro hơn là đầu tư vào chứng khoán, tiền điện tử, hay đầu tư vào quỹ mạo hiểm. Thông thường rủi ro càng nhiều, lợi nhuận càng cao.
Một nguyên tắc phân bổ đầu tư khá phổ biến và được nhiều người áp dụng là đầu tư 5-10% tổng tài sản bạn đang có. Tuy nhiên, tỷ lệ này phụ thuộc vào “độ liều” trong máu mỗi người. Độ tuổi cũng ảnh hưởng tới quyết định bỏ ra bao nhiêu để đầu tư của bạn.
Tôi thấy các bạn trẻ Việt Nam có ngọn lửa đầu tư từ rất sớm. Các bạn còn trẻ, trong trường hợp thất bại vẫn có thời gian làm lại từ đầu. Còn như người từng trải và độ tuổi cũng lớn với nhiều vấn đề khác phải lo như tôi, độ chấp nhận rủi ro có phần giảm hơn so với thời trẻ.
 |
| "Phân bổ tỷ lệ đầu tư tùy thuộc vào 'độ liều' trong máu mỗi người", theo Shark Louis Nguyen. |
Đặc biệt trong thị trường chứng khoán, đầu tư đòi hỏi sự tích lũy kinh nghiệm và học hỏi khoa học chứ không phải vấn đề "may nhờ rủi chịu". Ngoài việc phân bổ hợp lý nguồn tài chính dành cho đầu tư, bạn cần phải nghiên cứu để bỏ tiền vào đúng rổ. Đầu tư là một quá trình lâu dài, và hiểu biết về đối tượng sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu các rủi ro không đáng có. Trừ khi bạn có ý định lướt sóng, nếu không phải tìm hiểu và nghiên cứu kỹ bất cứ doanh nghiệp nào khi muốn đầu tư sinh lợi lâu dài.
- Ông có lời khuyên nào dành cho người Việt muốn đầu tư vào thị trường nước ngoài?
- Đầu tiên phải rõ pháp luật Việt Nam quy định cá nhân không được đầu tư ra nước ngoài khi chưa được cấp phép từ Bộ Kế hoạch & Đầu tư. Nếu bạn muốn đầu tư để lấy thị thực Mỹ thông qua EB-5 hay lấy quốc tịch Cyprus bằng “hộ chiếu vàng”, cần tìm hiểu kỹ những loại hình đầu tư này có phù hợp với luật pháp Việt Nam hay không.
Tại Việt Nam, đầu tư vào thị trường chứng khoán được cơ quan Nhà nước và bộ ban ngành hỗ trợ theo văn bản pháp luật quy định. Những loại hình đầu tư khác như tiền điện tử, ngoại hối... chưa có văn bản quy định cũng như chính sách hỗ trợ cho nhà đầu tư tham gia vào thị trường này. Vì vậy, nên cân nhắc và nghiên cứu kỹ vấn đề pháp lý trước khi bắt đầu đầu tư.
Tuy vậy, khi về Việt Nam tôi nhận ra cơ hội ở đây nhiều lắm và nghĩ thị trường Việt Nam quá hấp dẫn, sao phải tìm đường đầu tư ở nước ngoài. Đồng ý rằng đầu tư tại Việt Nam vẫn có cạm bẫy, nhưng những lĩnh vực được Nhà nước hỗ trợ theo quy định của pháp luật sẽ có ít rủi ro cho nhà đầu tư hơn.
Một kinh nghiệm nữa tôi muốn chia sẻ là nên cẩn trọng với những lời mời gọi quá hấp dẫn. Nếu được rủ đầu tư vào một thương vụ nào đó mà họ chỉ bày ra trước mắt những điều tốt thì nên nghi ngờ. Bản chất của đầu tư phải có những rủi ro nhất định, và miếng bánh ngon không dễ đến tay, trừ khi thật sự nó không ngon.
‘Về Việt Nam là duyên lành’
- Một nhà đầu tư giỏi có thể dùng trực giác nhận biết một công ty đáng để đầu tư. Ông sử dụng phương pháp này thế nào?
- Tôi nghĩ số người có sẵn thiên bẩm “nhìn đúng” người khác qua trực giác chỉ là thiểu số, còn lại các nhà đầu tư phải trải qua nhiều chông gai, nếm mùi thất bại vô số lần mới tích lũy được loại kinh nghiệm này. Với tư cách nhà đầu tư tổ chức, tôi không trông đợi các khoản đầu tư lúc nào cũng thành công. Đầu tư 10 mã nhưng chỉ hy vọng thắng một, mà công ty duy nhất đó trở thành kỳ lân như Uber, Grab, Facebook thì đã quá thành công.
Điều tôi tìm kiếm khi nói chuyện với các doanh nghiệp tiềm năng là sự tin tưởng về người đối diện. Trong cuộc trao đổi đó mình có cảm thấy tin tưởng họ không? Doanh nghiệp có chân thành và thật thà với số liệu họ đưa ra không? Mình có cảm thấy phù hợp và có thể đồng hành lâu dài với họ? là những câu hỏi tôi tự đặt ra và tìm câu trả lời trước mỗi quyết định đầu tư.
 |
| Lấy "Liêm Chính" làm phương châm sống và làm việc, ông Louis Nguyen tin vào sự chân thành, trung thực, dám nghĩ dám làm và yêu thương gia đình bằng hành động thực tế. |
- Nếu dùng một từ để miêu tả phương châm sống, từ nào sẽ phác họa cuộc đời ông?
- Tôi dành nhiều thời gian trong lĩnh vực đầu tư, nhưng không nghĩ những thành công về công việc với tôi là một niềm tự hào. Ở Mỹ khi người ta chết đi, bia mộ của họ được khắc dòng chữ về điều vinh quang nhất trong cuộc đời. Với cá nhân tôi, tôi không muốn tất cả những thứ người khác nhớ về mình sau này chỉ là “ông này rất thành công về đầu tư” và hết.
Khi bạn rời khỏi thế giới này tài sản hay quyền lực đều không mang theo được, vậy mục tiêu cuộc đời của bạn là kiếm tiền để sống, hay sống để kiếm tiền? Với tôi, phương châm sống giúp tôi phát triển hơn qua từng ngày là “Liêm chính”. Tôi tin tưởng vào sự chân thành, ăn ngay nói thật, dám nghĩ dám làm và yêu thương gia đình bằng hành động thực tế.
Về Việt Nam tôi mới hiểu về chữ "tình nghĩa". Khi bố tôi mất tại bệnh viện, những người bạn bản địa không tới chia buồn thân thiết như người Việt Nam. Khi đó tôi mới nhận ra tôi sai nhiều quá, tôi không nghĩ về gia đình sớm hơn. Dù lúc mới về nước, tôi không hiểu tiếng Việt, đi đâu cũng cần người hỗ trợ phiên dịch. Tôi cũng sợ quay lại Mỹ với tâm thế kẻ thất bại. Tuy nhiên, tôi muốn về tìm lại nguồn cội, làm gì đó cho bản thân và đất nước Việt Nam.
Tôi tin tưởng vào sự chân thành, ăn ngay nói thật, dám nghĩ dám làm và yêu thương gia đình bằng hành động thực tế.
- Lý do gì khiến ông quyết định gác lại sự nghiệp tại Mỹ để về Việt Nam?
- Trở về Việt Nam là một sự kiện lớn mà tôi chưa bao giờ hối hận. Khoảng thời điểm năm 2003, tôi là người Việt nhưng sống tại Mỹ nhiều năm và không biết mình là ai, trong tâm trí tôi luôn muốn trở về Việt Nam tìm kiếm nguồn cội của mình. Ngay lúc đó, tôi may mắn nhận được lời mời về nước phát triển. Lý do cá nhân và công việc cùng lúc, tôi quyết định về Việt Nam.
Mặt khác, thị trường Việt Nam bấy giờ quá thu hút và nhiều cơ hội. Tại thời điểm đó VinaCapital chỉ quản lý hơn 37 triệu USD, đến nay con số ấy đã lên tới 3 tỷ USD. Việt Nam là một trong những quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất thế giới tới tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc.
Kinh tế Việt Nam có cơ hội khởi sắc từ quý II-III/2020
- Quản lý quỹ đầu tư tại Việt Nam đã 17 năm. Những lĩnh vực nào hấp dẫn ông?
- Tôi tập trung vào các ngành công nghệ, y tế, giáo dục, tiêu dùng và bất động sản vì tiềm năng phát triển lớn của những thị trường này tại Việt Nam. Các bạn có thể thấy rất nhiều nhà đầu tư nước ngoài lấn sân sang thị trường y tế Việt Nam, mở bệnh viện, viện thẩm mỹ, spa chăm sóc sắc đẹp vì người Việt Nam có nhu cầu về y tế rất cao. Trung bình mỗi năm, người Việt tiêu tổng cộng 2-3 tỷ USD cho các khoản chi về y tế ở nước ngoài.
 |
| Ông Louis Nguyen nhận định kinh tế Việt Nam có thể hồi phục vào giữa năm sau, và những ngành cốt lõi như ngân hàng, bất động sản, tiêu dùng sẽ phát triển mạnh mẽ. |
Một lĩnh vực tiềm năng lớn khác tại Việt Nam là giáo dục. Ít có nơi đâu mà bố mẹ sẵn sàng đầu tư 50% thu nhập vào giáo dục cho con cái như ở Việt Nam. Ngoài ra, với thị trường dân số trẻ và sẵn sàng chi tiêu, các lĩnh vực như tiêu dùng, ăn uống, mua sắm, bất động sản đã có thế mạnh từ lâu. Đặc biệt, các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ được định giá cao hơn so với các lĩnh vực khác vì làm chủ công nghệ là làm chủ xu hướng tương lai.
Trung bình mỗi năm, người Việt tiêu tổng cộng 2-3 tỷ USD cho các khoản chi về y tế ở nước ngoài
Mặt khác, nhà đầu tư ngày nay ngoài tìm kiếm lợi nhuận còn mong muốn góp phần xây dựng, kiến thiết xã hội. Vì thế, các lĩnh vực mới liên quan đến môi trường như thực phẩm sạch, năng lượng xanh và làm sạch môi trường được giới đầu tư dành nhiều sự quan tâm hơn trước. Ba yếu tố của ESG – Môi trường, Xã hội và Quản trị doanh nghiệp ngày càng được chú ý và sẽ trở thành xu hướng đầu tư trong tương lai gần.
- Năm nay là một năm nhiều biến động với kinh tế do ảnh hưởng của đại dịch. Theo ông, tình hình kinh tế Việt Nam có thể khởi sắc vào cuối năm nay?
- Nếu nói là cuối năm nay thì có lẽ quá sớm. Với tình hình hiện tại, nhiều chủ đầu tư chỉ mong hòa vốn hoặc lỗ ít đã thấy may mắn rồi. Nhiều quốc gia phát triển trên thế giới cũng dự đoán ít nhất nửa cuối năm 2021 nền kinh tế mới có thể phục hồi.
Nếu thị trường có thể bừng lên sớm thì rất may mắn, nhưng tôi dự đoán thời gian khởi sắc là khoảng quý II-III năm sau. Những ngành nghề như ngân hàng, bất động sản, tiêu dùng là các ngành cốt lõi tại Việt Nam. Tương lai các ngành này sẽ phục hồi và phát triển tốt nhất.
Bên cạnh đó, giới trẻ Việt Nam lứa tuổi 20-30 là đối tượng đã có điều kiện kinh tế và sẵn sàng chi tiêu phục vụ nhu cầu cá nhân. Nhóm đối tượng này sẽ là nhân tố kích thích thị trường tiêu dùng phục hồi mạnh mẽ sau giai đoạn khó khăn.
