Hành động của Spotify và Audible có khó hiểu?

Ảnh: Istock.

Xu hướng này đã dần hiện rõ khi có nhiều thương vụ mua bản quyền phục vụ riêng cho ra mắt sách nói trong năm 2025 và ông lớn Simon & Schuster thậm chí ra mắt chi nhánh phục vụ riêng cho thế giới âm thanh Simon Maverick ở Vương quốc Anh.

Động thái của các ông lớn âm thanh

Không chỉ đưa sách nói vào hạng mục tính giờ trong Spotify Premium, Spotify cũng đã ra mắt nền tảng xuất bản Spotify for Authors vào cuối năm 2024. Còn Audible trong năm 2025 cũng mua bản quyền phát hành cho bộ ba tác phẩm kinh dị ăn khách của Lisa Jewell.

Nhưng không chỉ các tác giả lớn như Lisa được hưởng lợi. Cuốn tiểu thuyết thiếu nhi đầu tay của Will Yamaguchi Dobson, The Fortress of Lost Memories, cũng đã được Audible ra mắt bản âm thanh với sự đầu tư công phu. Yamaguchi Dobson nói với The Bookseller: “Họ đã chỉ định một đạo diễn, một nhà sản xuất, một giám đốc diễn xuất, một nhà soạn nhạc để soạn nhạc gốc và cả một đội ngũ thiết kế âm thanh lớn. Tôi không biết chi phí bao nhiêu, nhưng quá trình sản xuất mất bảy tháng”.

Một điều đáng chú ý là ấn bản trên Audible đã được ra mắt tháng 10 vừa qua, sớm hơn 6 tháng so với bản in, được Scholastic xuất bản tháng 4 năm sau.

Theo Yamaguchi Dobson, đây là sự đầu tư không bình thường khi bản âm thanh có sự tham gia của 17 diễn viên, trong đó có nhiều giọng đọc nổi tiếng. Tác giả không tiết lộ số tiền bản quyền tạm ứng nhưng cho biết người đại diện của ông rất vui mừng vì nó “tương xứng với quy mô mà Audible đã lên kế hoạch”.

Các ông lớn âm thanh đang đón đầu thị trường xuất bản Ảnh: Spotify Newsroom.

Đón đầu làn sóng sách nói

Đặt vào bối cảnh phát triển của sách nói, liên tục duy trì đà tăng trưởng suốt thập kỷ qua, hành động của Spotify và Audible không có gì khó hiểu. Theo Hiệp hội các nhà xuất bản Mỹ, doanh thu sách nói của họ đã tăng 13% trong thời gian từ năm 2023 đến 2024.

Podium là nhà xuất bản sách nói có trụ sở tại Los Angeles, nổi tiếng với việc ra mắt bản ấn bản âm thanh của cuốn tiểu thuyết The Martian của Andy Weir trước cả khi ra mắt sách in truyền thống. Họ đã phát triển từ năm nhân viên vào năm 2019 lên hơn 100 người, với 3.000 tác giả và hơn 10.000 cuốn sách đã xuất bản.

Giám đốc điều hành của Podium, Scott Dickey, nói với The Bookseller: "Lịch sử luôn báo trước tương lai. Có thể thấy sự tương đồng trong xu hướng phát triển của ngành xuất bản với những gì ngành công nghiệp âm nhạc đã trải qua, như khi họ bắt đầu tiếp cận dịch vụ phát trực tuyến".

Ông nói thêm: "Chúng tôi rất tin tưởng vào cơ hội cất lên âm thanh cho sách, đặc biệt là trong thể loại tiểu thuyết, nơi chúng tôi có rất nhiều người kể chuyện".

Các nhà xuất bản chính thống cũng đang đón đầu làn sóng này. Simon & Schuster thành lập chi nhánh ra mắt sách nói Simon Maverick ở Mỹ hai năm trước. Sự xuất hiện của chi nhánh này ở Vương quốc Anh được công bố cách đây sáu tuần, do Alice Twomey đứng đầu.

Bà nói với The Bookseller: “Khán giả rất đa dạng... Với Simon Maverick, chúng tôi đang hợp tác với các tác giả độc lập, những người đã có lượng độc giả cho sách của họ và có nhiều tiềm năng thu hút lượng khán giả lớn hơn cho bản âm thanh".

Lợi thế của thị trường sách nói

Đối với các tác giả, một lợi ích lớn là thời gian ra mắt bản âm thanh nhanh hơn nhiều sách in. Tác giả người Scotland Heather Palmer đã trải nghiệm điều này khi có hợp đồng xuất bản ba cuốn sách nói cho loạt truyện lãng mạn Eynhallow Saga với Audible. “Đội ngũ sản xuất chỉ dành vài tháng để làm mọi thứ… họ tách nội dung thành nhiều kịch bản, sau đó ghi âm lại mọi thứ, chỉnh sửa âm thanh… những người sản xuất thậm chí làm việc nhiều giờ”, bà chia sẻ.

Việc phát hành định dạng âm thanh cũng tạo nên các tập dữ liệu hữu ích cho biên tập viên. Ví dụ, hơn một nửa (52%) khán giả nghe sách toàn cầu của Spotify nằm trong độ tuổi từ 18 đến 34. Trong thời buổi công nghệ vượt xa tốc độ đổi mới của ngành xuất bản, việc sở hữu thông tin sớm có thể giúp thay đổi chiến lược tiếp cận.

Điều này đã được thể hiện ngay trong hành động gần đây của Amazon, công ty mẹ của Audible. Amazon hiện cung cấp tính năng phát giọng đọc AI trên Kindle Direct Publishing, theo đó, mọi cuốn sách đều có thể được tường thuật miễn phí bằng giọng nói ảo.

Trước câu hỏi về khả năng AI thay thế giọng đọc truyền thống, Dickey chắc chắn rằng cách kể chuyện của con người sẽ luôn thành công. Mọi hoạt động kinh doanh nội dung trên thế giới đều có chiến lược riêng. Nói về nội dung, điều quan trọng nhất là những câu chuyện hay và cách thu hút sự chú ý của người hâm mộ bằng điều gì đó mới mẻ và khác biệt. Điều đó rất khó tạo ra trong thế giới AI, Dickey nhận định.

Dường như sự lên ngôi của âm thanh không còn là câu hỏi với giới xuất bản thế giới. Giờ đây, câu hỏi chỉ còn là sử dụng chiến lược nào để mang về thành công tối đa trong làn sóng này.

Gu nghe sách nói khác biệt tại Pháp, Italy và Đức Người Pháp thích tiếng cười sảng khoái, người Italy thích phiêu lưu và người Đức thích tác phẩm đen tối. 15:00 18/10/2025

Vũ khí của Spotify Gã khổng lồ phát trực tuyến đang thử nghiệm bổ sung hình ảnh và âm nhạc vào kho sách nói để tạo nên một trải nghiệm mới cho độc giả, theo Fast Company. 13:00 26/8/2025

Đà tăng trưởng mạnh của sách nói thế giới Theo trang Radioinfo, sách nói được dự đoán sẽ là một trong những phân khúc tăng trưởng nhanh nhất trong ngành công nghiệp âm thanh trong vài năm tới. 06:15 25/2/2025