Trong xu thế phát triển của sách thiếu nhi, dòng sách cho trẻ em 0-6 tuổi ngày càng được quan tâm. Bên cạnh những đầu sách mua bản quyền, các tác giả trong nước cũng sáng tác cho lứa tuổi này, tạo nên sự sôi động của thị trường.
Trẻ em trải nghiệm sách đục lỗ Chú sâu háu ăn. Ảnh: QV. |
Thị trường đa dạng, phong phú
Ngoài Nhà xuất bản Kim Đồng với truyền thống làm sách thiếu nhi, một số đơn vị khác cũng tham gia làm sách cho trẻ dưới 6 tuổi như Nhà xuất bản Trẻ, Nhã Nam, Alpha Books… Thị trường có một số đơn vị chuyên làm sách cho trẻ dưới 6 tuổi như Đinh Tị, Ehomebooks, Wabooks, Crabit Kidbooks…
Trên thị trường xuất hiện ngày càng nhiều sách tô màu cho trẻ mầm non, sách tranh với hình vẽ ngộ nghĩnh giúp trẻ nhận biết sự vật, hiện tượng.
Các câu chuyện kể trong sách cho trẻ dưới 6 tuổi đơn giản, ít tình tiết, thường có nội dung tích cực thậm chí hài hước, mang tính giáo dục cao.
Chủ đề sách phong phú như nền nếp sinh hoạt, tình cảm gia đình, tình bạn, động thực vật, phương tiện giao thông…
Về hình thức, sách giấy được làm với chất liệu chuyên biệt hướng tới lứa tuổi mầm non như chọn mực in thân thiện môi trường, sách bo góc tròn cho trẻ dễ sử dụng, sách vải, sách đục lỗ, sách pop-up, đa tương tác.
Khoảng 5 năm trở về trước, ehon Nhật Bản là dòng sách chủ đạo, nay thị trường chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của dòng sách song ngữ đến từ các nước phương Tây, một phần sách tranh do chính tác giả Việt Nam sáng tác. Sự đa dạng này phù hợp trẻ ở từng độ tuổi và nhu cầu của mỗi gia đình. Phụ huynh vì thế cũng có nhiều sự lựa chọn hơn.
“Trước đây, phụ huynh có thể nghĩ rằng trẻ chưa biết đọc thì cần gì sách. Nhưng thời nay, cha mẹ hiện đại có quan niệm cởi mở hơn với việc chọn sách cho trẻ chưa biết đọc. Sách thiếu nhi rồi đây sẽ trở thành những sản phẩm không thể thiếu dành cho trẻ em, không kém gì những món đồ chơi”, ông Đức Anh - đại diện công ty sách Đinh Tị - lý giải về việc sách cho trẻ mầm non ngày càng phát triển.
Theo ông Đức Anh, 0-6 tuổi là giai đoạn trẻ phát triển trí thông minh và hình thành nhân cách. Nhiều bậc cha mẹ không bỏ lỡ giai đoạn này. Thực tế dòng sách cho trẻ 0-6 tuổi trên thế giới đã phát triển từ lâu, do điều kiện hội nhập, phụ huynh trong nước đã sớm nhận thức được tầm quan trọng của việc đọc sách cho trẻ ở độ tuổi này.
Trẻ em trải nghiệm sách chiếu bóng. Ảnh: ĐT. |
Đặt mình vào vị trí của trẻ khi làm sách
Làm sách dành cho lứa tuổi mầm non, trong đó nhiều trẻ chưa biết chữ, các đơn vị xuất bản đều có những tiêu chí lựa chọn bản thảo và quy tắc thực hiện riêng.
Ehomebooks (khai thác dòng sách cho trẻ dưới 6 tuổi trong gần 10 năm qua) thường chọn những đầu sách tranh cho trẻ dưới 6 tuổi đã nổi tiếng ở nước ngoài. Đơn vị này sở hữu bản quyền tiếng Việt một số bộ ehon Nhật Bản nổi tiếng, sách tranh cho thiếu nhi của thị trường Âu - Mỹ.
“Mục tiêu hàng đầu của chúng tôi khi xuất bản một tựa sách là mang đến niềm vui cho trẻ nhỏ - niềm vui khi được nghe cha mẹ đọc sách, niềm vui khi trẻ được xem tranh, được khám phá thế giới qua hình ảnh và câu chữ, niềm vui được gặp gỡ các nhân vật…”, bà Vũ Thị Trâm - đại diện Ehomebooks - nói về tiêu chí chọn sách.
Từ đó, đơn vị bà Trâm chọn thực hiện những cuốn sách phù hợp sự phát triển về khả năng nhận thức và mức độ chú ý của trẻ dưới 6 tuổi. Đó thường là sách tranh với câu chuyện đơn giản kèm theo hình ảnh minh họa tươi sáng, đẹp mắt.
Sách dành cho trẻ nhỏ tuổi thường ngắn, đơn giản về nội dung và hình thức. Những cuốn sách tương ứng với giai đoạn phát triển của trẻ sẽ không làm trẻ áp lực.
Thông điệp của sách cho trẻ dưới 6 tuổi cũng nhẹ nhàng, không lên gân, giáo điều. Trẻ sẽ đọc sách, xem tranh, tận hưởng niềm vui và tự mình lĩnh hội những thông điệp trong cuốn sách đó.
“Có nhiều người từng thấy một cuốn sách tô màu và nghĩ rằng việc làm ra sách ấy khá đơn giản. Thực tế, để làm ra dù chỉ là những cuốn sách giản dị nhất cho trẻ em cũng cần phải hiểu biết và trau dồi hiểu biết đó qua các nghiên cứu cụ thể cũng như tư vấn của các chuyên gia giáo dục. Chưa kể đến nhiệt huyết và đam mê của người làm sách phải đủ lớn để kiên nhẫn tạo ra sản phẩm tốt”, ông Đức Anh nói về việc làm sách cho lứa tuổi mầm non.
Với Đinh Tị, đơn vị này đề cao yếu tố văn hóa Việt, thường đặt tác giả trong nước sáng tác cho thiếu nhi. Các cuốn sách chiếu bóng (dùng đèn rọi qua trang sách để chiếu bóng lên tường) thường là các câu chuyện quen thuộc với người Việt như Thánh Gióng, Tấm Cám, Cây tre trăm đốt... Các cuốn sách lật mở khám phá, sách mặt nạ… đều có chủ đề quen thuộc, gần gũi với trẻ nhỏ Việt.
Khi làm sách cho trẻ dưới 6 tuổi, các đơn vị cũng thường đưa ra những tiêu chí cụ thể như ngôn từ phải trong sáng, quen thuộc, đơn giản, hàm lượng kiến thức phù hợp và chuẩn xác.