Theo điều tra của Reuters, sau khi Mỹ ghi nhận ca nhiễm virus corona đầu tiên vào ngày 20/1, Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ Alex Azar đã chỉ định một trợ lý thân cận điều phối các hoạt động thường nhật của chính phủ nhằm ứng phó dịch virus corona, khi đó còn chưa được đặt tên chính thức là Covid-19.
Nhân vật này được tiết lộ là chánh văn phòng của Bộ trưởng Azar, ông Brian Harrison, vốn không có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế công cộng.
Trước khi vào làm cho Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ (HHS), Harrison từng quản lý một doanh nghiệp lai giống chó Labradoodle (phối giữa hai giống Labrador Retriever và Poodle) trong 6 năm.
Theo chia sẻ từ 5 nguồn thạo tin với Reuters, một số quan chức trong Nhà Trắng có chế nhạo ông Harrison là "nhà lai giống chó".
 |
| Bộ trưởng Alex Azar và HHS đang chịu nhiều chỉ trích về các tính toán sai lầm trong giai đoạn đầu chống Covid-19 để cho dịch bệnh bùng phát nghiêm trọng. Ảnh: Reuters. |
Dấu hỏi về kinh nghiệm và chuyên môn
Brian Harrison, 37 tuổi, là một sự lựa chọn đầy tranh cãi của Bộ trưởng Azar trong giai đoạn đầu cuộc chiến với Covid-19. Vị chánh văn phòng HHS không trải qua trường lớp về y tế cộng đồng, quản lý y tế hay ngành y dược nói chung.
Kinh nghiệm làm việc của ông trong lĩnh vực này cũng hạn chế. Năm 2006, khi ông Alex Azar còn giữ chức thứ trưởng HHS và là trưởng cố vấn pháp lý cho cơ quan này, Harrison được tuyển vào làm việc trong 1 năm với vị trí "trợ lý riêng". Nhân vật này cũng từng đảm nhiệm một số vị trí dưới quyền phó tổng thống Dick Cheney, Bộ Quốc phòng Mỹ và một công ty quan hệ công chúng ở thủ đô Washington D.C.
Theo tiểu sử chính thức của ông Harrison trên cổng thông tin HHS, trước khi tham gia chính phủ Tổng thống Donald Trump từ tháng 1/2018, ông "quản lý một doanh nghiệp nhỏ ở Texas". Phần tiểu sử không tiết lộ cụ thể tên hoặc tính chất hoạt động của doanh nghiệp.
Theo tìm hiểu của Reuters, dựa trên các mẫu khai báo tài chính cá nhân từ năm 2012-2018, công ty của Harrison có tên là Dallas Labradoodles. Công ty này chuyên kinh doanh chó Labradoodles của Australia, một giống được phối giữa chó săn Labrador Retriever và chó Poodle. Ông đã bán lại công ty này vào tháng 4/2018. Theo tiết lộ của HHS, giá bán lại công ty là 225.000 USD.
Harrison được thăng chức vào giữa năm 2019, thay thế Chánh văn phòng Peter Urbanowicz, một cựu giám đốc bệnh viện với kinh nghiệm hàng chục năm làm việc trong lĩnh vực y tế cộng đồng.
 |
| Tiểu sử của Chánh văn phòng HHS, ông Brian Harrison, cho thấy ông không có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế cộng đồng mà xuất phát từ lĩnh vực kinh tế. |
Quyết định gây tranh cãi
Sau khi được chỉ định làm tổng điều phối nỗ lực ứng phó virus corona tại Mỹ, Harrison đưa ra quyết định gây tranh cãi khi loại người đứng đầu Cục Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) Stephen Hahn khỏi các cuộc họp của nhóm chuyên trách, theo tiết lộ của một quan chức trong chính phủ Mỹ.
Sau khi ghi nhận ca nhiễm virus corona đầu tiên tại Mỹ, HHS được giao nhiệm vụ tập hợp nguồn lực từ các cơ quan y tế công cộng then chốt của chính phủ để sẵn sàng ứng phó dịch bệnh, bao gồm: Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Các Viện Y tế Quốc gia (NIH), Văn phòng Các vấn đề Toàn cầu, Trợ lý Bộ trưởng HHS về Chuẩn bị và Ứng phó và FDA.
Harrison trở thành nhân vật then chốt trong kế hoạch ứng phó virus corona của HHS từ tháng 1, gần 6 tháng sau khi được thăng chức lên Chánh văn phòng của Bộ trưởng Alex Azar.
"Mọi người đều phải báo cáo thông qua ông ấy", một quan chức HHS tiết lộ.
Khi danh sách thành viên nhóm chuyên trách được công bố vào ngày 29/1, cả Cục trưởng Hahn lẫn FDA đều không có tên. Phải đến gần cuối tháng 2, khi Phó tổng thống Mike Pence được chỉ định lãnh đạo nỗ lực ứng phó Covid-19, Cục trưởng FDA Stephen Hahn mới được bổ sung vào nhóm.
Một số ý kiến cho rằng việc FDA thiếu tiếng nói ngay từ đầu đã dẫn đến nhiều hệ quả trực tiếp khiến Mỹ chệch nhịp trong ứng phó dịch bệnh. Hai nguồn thạo tin tiết lộ Nhà Trắng không được cập nhật tình trạng tổ chức xét nghiệm, vốn đã giao do FDA quản lý dựa trên tuyên bố tình trạng y tế khẩn cấp của Bộ trưởng Azar.
HHS phủ nhận việc loại ông Hahn và FDA khỏi nhóm chuyên trách trong giai đoạn đầu là quyết định của ông Harrison, nhưng cũng không tiết lộ ai là người đưa ra điều chỉnh nhân sự này.
Trong thông báo chính thức, ông Hahn khẳng định FDA quan tâm việc ứng phó dịch bệnh, "chứ không phải thời điểm chúng tôi được đưa vào nhóm chuyên trách".
Ông Harrison từ chối bình luận về các phát hiện của Reuters. Trong một tuyên bố sau đó, chánh văn phòng HHS nhấn mạnh ông tự hào về quá trình làm việc của mình. Trong khi đó, Bộ trưởng Alex Azar vẫn khẳng định vị trợ lý đã có đóng góp quan trọng cho nỗ lực ứng phó.
"Từ ngày đầu tiên, Brian đã cho thấy khả năng tài năng lãnh đạo và quản lý đáng nể", ông cho biết.
