'Quả bom dân số' thế giới có thể không phát nổ

Nghiên cứu mới nhận định “quả bom dân số" được lo sợ từ lâu có thể không phát nổ. Ảnh: AP.

Nghiên cứu trên dự đoán rằng theo xu hướng hiện tại, dân số thế giới sẽ đạt 8,8 tỷ người trước những năm 50 của thế kỷ này, sau đó sẽ giảm nhanh chóng, theo Guardian.

Dân số có thể đạt đỉnh sớm hơn nếu chính phủ các nước thực hiện những bước tiến để nâng cao thu nhập trung bình và trình độ học vấn.

Các dự báo mới này là tin tốt cho môi trường trên toàn cầu. Khi cuộc khủng hoảng dân số được kiểm soát, áp lực lên tự nhiên và khí hậu sẽ bắt đầu giảm bớt, cũng như những căng thẳng chính trị và xã hội đi kèm.

Tuy nhiên, các tác giả của nghiên cứu cảnh báo rằng chỉ riêng tỷ lệ sinh giảm sẽ không giải quyết được các vấn đề môi trường của hành tinh. Các vấn đề đó vốn đã nghiêm trọng khi thế giới có 7,8 tỷ người và chủ yếu là do tiêu dùng quá mức của nhóm thiểu số những người giàu.

Dân số giảm cũng có thể tạo ra những vấn đề mới, chẳng hạn lực lượng lao động bị thu hẹp và căng thẳng lớn hơn đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe liên quan đến một xã hội già hóa.

Ben Callegari, một trong những tác giả của báo cáo, khẳng định phát hiện này có thể mang đến sự lạc quan, nhưng cũng chỉ ra một vấn đề.

“Điều này cho chúng ta bằng chứng để tin rằng quả bom dân số sẽ không phát nổ, nhưng chúng ta vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể từ góc độ môi trường. Chúng ta cần nỗ lực để giải quyết mô hình phát triển hiện tại liên quan đến tiêu thụ quá mức và sản xuất thừa, vốn là những vấn đề lớn hơn dân số”, ông nói.

Các nghiên cứu trước đây đã vẽ nên một bức tranh ảm đạm hơn. Năm ngoái, Liên Hợp Quốc ước tính dân số thế giới sẽ đạt 9,7 tỷ người vào giữa thế kỷ này và tiếp tục tăng trong vài thập kỷ sau đó.

Dự báo mới, được công bố vào ngày 27/3, được thực hiện bởi tập thể Earth4All gồm các tổ chức kinh tế và khoa học môi trường hàng đầu, dưới sự ủy quyền của Câu lạc bộ Rome.

Trong kịch bản thông thường, nghiên cứu dự đoán các chính sách hiện tại là đủ để hạn chế mức tăng dân số toàn cầu xuống dưới 9 tỷ vào năm 2046 và sau đó giảm xuống còn 7,3 tỷ vào năm 2100.

Trong kịch bản thứ hai, lạc quan hơn - với việc các chính phủ trên khắp thế giới tăng thuế đối với người giàu để đầu tư vào giáo dục, dịch vụ xã hội và cải thiện bình đẳng - ước tính dân số có thể đạt mức 8,5 tỷ vào đầu năm 2040 và sau đó giảm xuống khoảng 6 tỷ vào năm 2100.

Theo con đường này, họ thấy trước những lợi ích đáng kể vào giữa thế kỷ này đối với xã hội loài người và môi trường tự nhiên.

Trong khi đó, dữ liệu của Liên Hợp Quốc cho thấy dân số thế giới đã đạt 8 tỷ người vào ngày 15/11/2022.