 |
| Thủ tướng Merkel bên tấm bản đồ tặng cho Chủ tịch Tập Cận Bình. Ảnh: Getty Images |
Tấm bản đồ China Proper (Trung Quốc đích thực), do nhà bản đồ học người Pháp Jean-Baptiste Bourguignon d’Anville vẽ, dựa trên các cuộc khảo sát địa lý do các nhà truyền giáo Dòng Tên thực hiện trước đó, và được xuất bản năm 1735.
Điều đáng chú ý là trên tấm bản đồ này, các vùng Tibet (Tây Tạng), Xinjiang (Tân Cương), Manchuria (Mãn Châu Lý) không thuộc lãnh thổ Trung Quốc, còn các đảo Hải Nam và Đài Loan được tô màu khác với màu của những vùng thuộc lãnh thổ Trung Quốc. Tất nhiên, quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa của Việt Nam cũng không có trong bản đồ này.
Đây chính là nguyên nhân khiến báo chí phương Tây xôn xao bình luận về mục đích Thủ tướng Merkel.
Món quà gây khó xử
Tờ Time (ngày 1/4/) có bài viết Có lẽ các nguyên thủ quốc gia không nên tặng bản đồ như một món quà.
Trong bài Một Merkel, một tấm bản đồ, một thông điệp cho Trung Quốc trên tờ FP, tác giả Rachel Lu bình luận: “Bản đồ lịch sử là một vấn đề nhạy cảm ở Trung Quốc. Mỗi một học sinh Trung Quốc đều phải học rằng Tây Tạng, Tân Cương, Đài Loan và quần đảo Điếu Ngư (Nhật Bản gọi là Senkaku) phải là những phần không thể tách rời của Trung Quốc nhưng tấm bản đồ của D’Anville lại phủ nhận điều này".
Tờ Time phản ánh lời một cư dân mạng người Trung Quốc rằng: “Chúng tôi luôn khẳng định những khu vực trên là một phần không thể tách rời của Trung Quốc từ thời cổ đại. Vậy mà bà Merkel lại nói với chúng tôi rằng thậm chí đến thế kỷ 18 những khu vực ấy vẫn không thuộc về Trung Quốc”.
FP còn dẫn lời một số cây bút người Trung Quốc phản ứng và bình luận về sự kiện này: “Một món quà quá khó xử” (Hoa Qian), “Bà Merkel đang cố gắng hợp pháp hóa những phong trào đòi độc lập ở Tây Tạng và Tân Cương” (Xiao Zheng), “Người Đức rõ ràng là đang có những cuộc vận động kín đáo” (Liu Kun).
Cố tình thay bản đồ
Theo Time, các phương tiện truyền thông chính thức của Trung Quốc tránh đề cập về món quà. Tờ Nhân Dân Nhật Báo đưa tin rất tỉ mỉ về chuyến công du châu Âu của ông Tập Cận Bình nhưng đã bỏ qua sự kiện Thủ tướng Merkel tặng bản đồ.
Còn Tân Hoa Xã và nhiều phương tiện truyền thông khác của Trung Quốc (trừ tờ Tân Văn Trung Tâm) đưa tin sự kiện bà Merkel tặng bản đồ nhưng đã không in hình tấm bản đồ xuất bản năm 1735 của D’Anville, mà thay bằng tấm bản đồ vẽ tay của nhà bản đồ học người Anh John Dower (xuất bản tại London năm 1844) với nhiều chi tiết có lợi cho Trung Quốc.
Nhiều người cho rằng sai sót cố tình này đã được người đọc phát hiện nhưng không được truyền thông Trung Quốc ghi nhận hay đính chính, chứng tỏ họ cố tình làm vậy để “khắc phục hệ quả” từ tấm bản đồ của D’Anville.
Thật ra, tấm bản đồ China Proper của D’Anville không phải phát hiện mới bởi trong các thế kỷ 16-19, các nhà bản đồ học và các nhà địa lý học châu Âu đã vẽ rất nhiều bản đồ Trung Quốc tương tự của D’Anville.
