“Trong những phát ngôn chính thức lẫn nhận định cá nhân của phó tổng thống, ông sẽ đề cập rất thẳng thắn về vấn đề Biển Đông với lãnh đạo tất cả các nước tham dự cuộc họp ngày mai”, một quan chức cấp cao chính phủ Mỹ tiết lộ về bài phát biểu sắp tới của Phó tổng thống Mike Pence tại Thượng đỉnh Đông Á lần thứ 13, sẽ diễn ra vào ngày 15/11 tại Singapore.
“Chúng tôi muốn thúc đẩy Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC) mang tính ràng buộc. Điều này đồng nghĩa rằng chủ quyền mọi quốc gia dù lớn hay nhỏ đều phải được tôn trọng, luật pháp quốc tế phải được tôn trọng”, vị quan chức giấu tên cho biết trong cuộc trao đổi qua điện đàm với phóng viên trong khu vực.
 |
| Phó tổng thống Mỹ Mike Pence hồi 4/10 tại Viện Hudson từng chỉ trích gay gắt các chính sách "khiêu khích" của Trung Quốc về kinh tế và quân sự. Ảnh: Reuters. |
Vị quan chức cấp cao cũng nhấn mạnh lập trường của Mỹ rằng việc mời đối tác tham gia thăm dò tài nguyên là quyền của mỗi quốc gia và quyền này không thể bị xâm phạm bởi một nước thứ 3.
Ông đồng thời bác bỏ những nhận định cho rằng việc Mỹ tăng tham gia vào khu vực sẽ làm suy yếu vai trò của ASEAN. Ông nhấn mạnh Mỹ luôn xem ASEAN là “trái tim” của khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương và tầm nhìn chiến lược của Mỹ trong khu vực.
“Trong tất cả các cuộc gặp vừa qua, phó tổng thống đã dành nhiều từ ngữ tốt đẹp để nói về tầm quan trọng của ASEAN và được các nước đón nhận tích cực”, ông cho biết.
Ông nhấn mạnh chuyến công du của Phó tổng thống Mike Pence mang ý nghĩa đặc biệt sau 1 năm Tổng thống Donald Trump công bố về chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương tự do và rộng mở tại Thượng đỉnh APEC 2017 ở Đà Nẵng. Sau giai đoạn trao đổi rõ với các đối tác về chiến lược của mình, Mỹ sẽ hướng đến các kết quả hợp tác bước đầu trong thời gian tới.
 |
| Mỹ và Nhật Bản ngày 13/11 đã công bố cam kết trị giá 70 tỷ USD hợp tác phát triển cơ sở hạ tầng khu vực. Ảnh: Nikkei Asian Review. |
Đề cập đến Thượng đỉnh APEC vào cuối tuần này tại Papua New Guinea, vị quan chức Mỹ tiết lộ Phó tổng thống Mike Pence sẽ có bài phát biểu nêu cụ thể tầm nhìn cho khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, cũng như cách thức để các nước cùng tham gia vào chiến lược của Mỹ trong khu vực.
Tại sự kiện này, Mỹ cũng sẽ có một số thông báo chính thức về kết quả hợp tác ba bên với Nhật Bản và Australia trong đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng cho khu vực.
Ông tiếp tục cảnh báo mô hình cho vay mà Trung Quốc đang theo đuổi là nguy hiểm. Vị quan chức Mỹ nhắc lại các trường hợp như Sri Lanka, Maldives và Malaysia đang phải đối phó với nhiều khoản nợ nghiêm trọng sau khi chấp nhận những gói cho vay thiếu minh bạch từ Trung Quốc.
