Phát biểu tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc ở Singapore ngày 14/11, thủ tướng Singapore cho biết ông "cảm thấy phấn khởi vì những tiến triển trong quá trình đàm phán Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) kể từ khi đàm phán chính thức bắt đầu hồi đầu năm nay".
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cũng nói dù ASEAN và Trung Quốc có bất đồng, họ chưa bao giờ trốn tránh. Ông cho hay ASEAN và Trung Quốc đã đồng ý sẽ hoàn thành việc đọc văn bản lần thứ nhất vào năm 2019 và Trung Quốc sẵn sàng làm việc với tất cả các nước ASEAN để hoàn thành quá trình tham vấn về COC trong vòng 3 năm.
Thủ tướng Lý cũng cam kết tương tự nhưng nói sẽ có những cuộc đàm phán phức tạp và đầy thách thức. "Trong quá trình đó, tất cả các bên cần kiềm chế, giữ môi trường ổn định và có lợi để việc đàm phán COC diễn ra suôn sẻ", ông nói.
 |
| Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long tại Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc ngày 14/11. Ảnh: Channel NewsAsia. |
Về vấn đề hợp tác, thủ tướng Singapore cũng đưa ra những gợi ý về việc làm sao để tăng cường "đà tích cực" hiện tại trong quan hệ giữa ASEAN và Trung Quốc, theo Channel NewsAsia.
Ông cho rằng có thể làm được điều này bằng cách triển khai đầy đủ Nghị định thư nâng cấp về Khu vực Thương mại Tự do ASEAN - Trung Quốc, thỏa thuận được kỳ vọng giúp các doanh nghiệp tiếp cận thị trường Trung Quốc dễ dàng hơn.
Trong khi đó, phát biểu mở đầu hội nghị, thủ tướng Trung Quốc cũng nhắc đến nghị định thư nâng cấp này, so sánh nó với việc Singapore vừa sửa chữa các khu nhà cũ vừa xây dựng các khu nhà mới.
"Chúng ta đang nâng cấp hiệp định thương mại tự do hiện có, không phải bắt đầu cái gì mới", ông nói.
 |
| Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long. Ảnh: Reuters. |
Thủ tướng Lý Hiển Long nói việc hướng đến tự do hóa hoàn toàn trong triển khai Hiệp định Giao thông Hàng không ASEAN - Trung Quốc, huy động vốn tư nhân và sử dụng các thiết chế tài chính quốc tế như Ngân hàng Đầu tư Hạ tầng Châu Á (AIIB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) để xóa khoảng cách về tài chính hạ tầng tại ASEAN cũng sẽ có tác dụng.
"ASEAN và Trung Quốc hưởng lợi rất nhiều từ hệ thống thương mại đa phương tự do, mở và dựa trên luật lệ", ông nói.
Ông cũng cho hay Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN trong 8 năm liên tiếp. Năm 2017, thương mại hàng hóa của ASEAN với Trung Quốc đặt 442 tỷ USD, chiếm 17% tổng thương mại hàng hóa của ASEAN.
