Chiều 4/6, trả lời chất vấn liên quan đến phản ánh của đại biểu Quốc hội về tình trạng nhiều công trình xây dựng được chỉ định thầu cho một vài doanh nghiệp gây ra tình trạng lãng phí, thất thoát rồi kéo dài thời gian thi công, gây bức xúc dư luận, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết Chính phủ, Thủ tướng yêu cầu thanh tra, kiểm tra tất cả các công trình đầu tư xây dựng xem chỉ định thầu có đúng quy định pháp luật hay không.
Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng xem việc đầu tư xây dựng các công trình có đúng quy trình mà pháp luật đầu tư quy định hay không.
“Và thứ ba là xem xét có việc thông đồng giữa nhà thầu, nhà tư vấn, thẩm định, thiết kế rồi với các cán bộ của cơ quan nhà nước để tăng khống khối lượng, tăng tổng đầu tư gây thất thoát cho Nhà nước. Tất cả các vấn đề sai phạm sẽ bị xử lý nghiêm theo đúng quy định pháp luật”, Phó thủ tướng nói tại phiên chất vấn.
 |
| Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng phát biểu trước Quốc hội chiều 4/6. Ảnh: Quân Minh. |
Lập lại kỷ cương đầu tư bằng hình thức BOT
Về việc đầu tư xây dựng công trình giao thông bằng hình thức BOT, Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng nói việc huy động các nguồn lực đầu tư công trình hạ tầng nói chung, đặc biệt là công trình giao thông là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước nhằm huy động các nguồn lực xã hội cho đầu tư hạ tầng, kết cấu xã hội. Trong những năm qua, cùng các nguồn vốn đầu tư Nhà nước, việc thu hút các nguồn vốn đầu tư hạ tầng giao thông đã đạt được những kết quả rất quan trọng, góp phần thay đổi diện mạo hạ tầng giao thông đất nước, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Nhưng bên cạnh các dự án BOT phát huy hiệu quả thì không ít dự án bộc lộ nhiều hạn chế như chất lượng đầu tư còn thấp, mức phí cao, thời gian thu phí dài và đặc biệt là vị trí đặt trạm thu phí chưa hợp lý, gây bức xúc trong dư luận, gặp phải sự phản ứng mạnh mẽ của người dân.
Trước tình hình trên, Chính phủ, Thủ tướng đã có nhiều chỉ đạo để lập lại trật tự kỷ cương trong đầu tư xây dựng nói chung, đặc biệt là đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông bằng hình thức BOT như yêu cầu Bộ GTVT rà soát tất cả các dự án BOT để xác định đúng tổng mức đầu tư, kiểm soát chất lượng công trình từ đó xác định chi phí, thời gian thu phí hợp lý cũng như là giải pháp khắc phục bất cập về vị trí đặt trạm thu phí nhằm đảm bảo hài hòa trước hết lợi ích của nhà nước, của nhà đầu tư, đặc biệt là của người dân sử dụng dịch vụ đường bộ.
“Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đầu tư xây dựng nói chung, đặc biệt là đầu tư theo hình thức hợp tác công - tư nhằm huy động nguồn lực phát triển hạ tầng giao thông, đảm bảo công khai minh bạch, khắc phục kẽ hở làm thất thoát vốn và tài sản nhà nước như sửa đổi Nghị định 15 về hợp tác công - tư, Nghị định 30 về lựa chọn nhà thầu rồi nghiên cứu soạn thảo luật PPP để trình quốc hội thông qua”, ông Dũng cho hay.
Ngoài ra, Chính phủ chỉ đạo tiếp tục rà soát các dự án BOT, xử lý các tồn tại, vi phạm như đại biểu và cử tri đã nêu. Trên cơ sở quy hoạch phát triển hạ tầng giao thông từng giai đoạn sẽ xây dựng kế hoạch đầu tư để cân đối các nguồn lực, xác định rõ các tuyến đường, công trình đầu tư bằng hình thức BOT để công bố công khai. Việc lựa chọn nhà sẽ theo hình thức đấu thầu để người dân biết, tham gia giám sát.
“Chỉ đầu tư BOT trên tuyến đường mới, không đầu tư trên các tuyến đường độc đạo, đảm bảo người dân có đủ sự lựa chọn trong việc sử dụng kết cấu hạ tầng giao thông”, Phó thủ tướng nói.
Để giải quyết các tồn tại liên quan dự án BOT, theo ông Trịnh Đình Dũng cần tăng cường quản lý nhà nước về đầu tư xây từ khâu quy hoạch, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư, thiết kế kỹ thuật, tổng mức đầu tư cho đến thi công, nghiệm thu, bàn giao đưa công trình vào khai thác, vận hành để đảm bảo giảm giá phí, thời gian thu phí và đảm bảo chất lượng công trình, chống tiêu cực thất thoát.
Trước mắt, tất cả các tuyến đường bộ Bắc - Nam và tuyến đường sắp tới thi công sẽ lựa chọn nhà đầu tư bằng hình thức đấu thầu đảm bảo công khai, minh bạch, cạnh tranh. Mọi vi phạm trong công trình BOT sẽ bị xử lý theo đúng quy định pháp luật.
 |
| Chính phủ đã chỉ đạo tiếp tục rà soát các dự án BOT, xử lý các tồn tại, vi phạm đại biểu Quốc hội nêu. Ảnh: Việt Linh. |
Rà soát dự án BT
Một số đại biểu cũng rất quan tâm đến hình thức đầu tư BT có dấu hiệu gây thất thoát vốn, tài sản nhà nước, gây bức xúc trong dư luận nhân dân thời gian qua. Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng cho biết Thủ tướng đã yêu cầu các bộ, ngành, địa phương rà soát tất cả các dự án đang triển khai dạng này, xem xét việc quản lý, thực hiện đầu tư dự án liên quan việc xác định giá trị, quyền sử dụng đất giao cho nhà đầu tư tại thời điểm giao đất, giá trị công trình BT xem có nâng khống khối lượng hay không.
Việc hoàn thiện pháp luật trong đầu tư xây dựng trong đó có quy định đầu tư BT cũng được quan tâm nhằm đảm bảo sự công khai, minh bạch trong lựa chọn nhà đầu tư, đảm bảo đúng giá trị tài sản, giá trị quyền sử dụng đất, chống thất thoát vốn, tài sản của nhà nước.
Chính phủ cũng có cơ chế khuyến khích địa phương chủ động bố trí nguồn vốn để giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch tại các dự án đô thị để đấu giá thay vì chỉ định thầu, tạo nguồn vốn đầu tư trực tiếp xây dựng các công trình hạ tầng giao thông.
