Bức tranh thị trường điện ảnh Việt năm 2024 sở hữu nhiều gam màu nổi bật, tới từ các tác phẩm lập kỷ lục doanh thu, mà điển hình là phim của Lý Hải hay Trấn Thành. Nhưng bên cạnh đó, cũng không ít dự án nội địa chịu cảnh bị lạnh nhạt ngay trên sân nhà, kết thúc hành trình phòng vé với doanh thu thảm họa.
Nếu ví sự biến động của điện ảnh Việt năm nay như đồ thị hình sin, thì điểm cực đại chính là Mai của Trấn Thành, với thành tích hơn 550 tỷ đồng. Trong khi, điểm cực tiểu phải kể đến Biệt đội hot girl, một dự án do Vĩnh Khương đạo diễn. Phim kiếm được chưa đầy 70 triệu đồng trước khi phải rời rạp trong thầm lặng, thành tích thấp nhất nhì trong lịch sử, chỉ sau Huyền sử vua Đinh (2022 - doanh thu 43 triệu đồng).
"Mai" và "Lật mặt 7" thống lĩnh
Theo khảo sát, đã có khoảng 25 phim điện ảnh Việt trình làng trong năm 2024 tính đến hiện tại (chưa kể một số tác phẩm được nhà nước đặt hàng như Đào, phở và piano hay Hồng Hà nữ sĩ). Con số này tương đương năm ngoái, khi cũng có 25 tác phẩm ra rạp.
Theo số liệu thống kê của đơn vị độc lập Box Office Vietnam, tổng doanh thu phòng vé phim nội địa năm nay đạt con số hơn 1.900 tỷ đồng, tăng 22% so với 2023 (khoảng 1.560 tỷ) - năm thành công nhất về mặt doanh thu trong lịch sử phim Việt.
Trong số đó, có 5 tác phẩm gia nhập "câu lạc bộ phim trăm tỷ", lần lượt là Quỷ cẩu (108 tỷ đồng), Mai (551 tỷ đồng), Lật mặt 7: Một điều ước (482 tỷ đồng), Ma da (127 tỷ đồng) và Làm giàu với ma (128 tỷ đồng). Trường hợp Quỷ cẩu, phim ra mắt cuối năm 2023, doanh thu chủ yếu trong năm 2024.
Số lượng phim trăm tỷ có giảm nhẹ so với năm ngoái (6 phim). Song, Mai và Lật mặt 7 lại phá kỷ lục phòng vé, trở thành 2 phim Việt ăn khách nhất lịch sử. Chỉ riêng 2 dự án do Trấn Thành và Lý Hải cầm trịch đã kiếm được số tiền vượt mốc 1.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 54% tổng doanh thu phim nội địa năm nay.
 |
| Tổng doanh thu phim Việt năm 2024 tăng 22% so với năm ngoái. |
Kỷ lục phòng vé của Mai giúp Trấn Thành trở thành đạo diễn nghìn tỷ đầu tiên tại Việt Nam. Trong bối nền điện ảnh nước nhà đang phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, sự xuất hiện của nam đạo diễn trẻ cùng các dự án của anh như mỏ vàng với nhà rạp và đơn vị phát hành. Thậm chí, vài năm đổ lại đây, Trấn Thành được ví như “vua phim Tết”, khi các tác phẩm của anh thống lĩnh rạp chiếu, áp đảo các đối thủ ngoài rạp dịp Tết Nguyên Đán.
Trong khi, Lý Hải lại xưng vương vào kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5. Liên tiếp hai năm 2023 và 2024, các phần phim thuộc thương hiệu Lật mặt gây sốt phòng vé, dẫn đầu bảng tổng sắp doanh thu nội địa suốt nhiều ngày liền.
Bên cạnh những tác phẩm của Trấn Thành và Lý Hải, điện ảnh nước nhà trong năm qua còn chứng kiến “trend” kinh dị lên ngôi - thể loại từng được cho là kén khách, ít tiềm năng cạnh tranh so với các dòng phim vốn được yêu thích như gia đình hay hài hước.
Quỷ cẩu, Ma da, tiếp đó là Cám hay gần nhất là Linh miêu đều lần lượt chinh phục các cột mốc doanh thu ấn tượng. Trong đó, Quỷ cẩu và Ma da kiếm được hàng trăm tỷ, con số kỷ lục với dòng phim kinh dị Việt. Cám rời rạp với thành tích 96 tỷ đồng, trong khi Linh miêu vẫn đang công chiếu, hiện đã vượt mốc doanh thu 80 tỷ.
Trước đó, phim kinh dị Việt kiếm tiền lẹt đẹt, không nhiều cái tên có thành tích phòng vé vượt điểm hòa vốn.
 |
| Năm 2024 chứng kiến thể loại kinh dị lên ngôi tại rạp Việt, trong khi phim hành động thất thế. |
Hàng loạt phim Việt ‘ngã ngựa’
Bên cạnh những tác phẩm đạt thành tích tốt, thị trường điện ảnh năm qua cũng chứng kiến không ít phim Việt “ngã ngựa” với doanh thu bết bát, đáng thất vọng.
Nửa đầu năm, có tới 9 cái tên gây thua lỗ cho nhà sản xuất, lần lượt là Trà (Lê Hoàng), Sáng đèn (Hoàng Tuấn Cường), Quý cô thừa kế 2 (Hoàng Duy), Cái giá của hạnh phúc (Nguyễn Ngọc Lâm), B4S - Trước giờ yêu (Tùng Leo, Michael Thái, Huỳnh Anh Duy), Đóa hoa mong manh (Mai Thu Huyền), Án mạng lầu 4 (Nguyễn Hữu Tuấn), Móng vuốt (Lê Thanh Sơn) và Mùa hè đẹp nhất (Vũ Khắc Tuận).
Trong đó, Đóa hoa mong manh theo đạo diễn chia sẻ có kinh phí đầu tư rất lớn, nhưng chỉ thu 430 triệu đồng, lọt nhóm phim Việt lỗ nặng nhất lịch sử.
Bước sang nửa cuối năm 2024, thêm 4 phim Việt có thành tích phòng vé bết bát là Domino: Lối thoát cuối cùng (Nguyễn Phúc Huy Cương), Biệt đội hot girl (Vĩnh Khương), Cu li không bao giờ khóc (Phạm Ngọc Lân) và Giải cứu anh thầy (Nguyễn Phi Phi Anh). Danh sách này không bao gồm phim tài liệu Bóng đá nữ Việt Nam, chuyện lần đầu kể.
Cu li không bao giờ khóc từng giành giải Phim đầu tay xuất sắc trong hạng mục Panorama của LHP quốc tế Berlin hồi cuối tháng 2. Song, tác phẩm lại không được đón nhận rộng rãi ở quê nhà, chỉ dắt túi hơn 700 triệu đồng. Thời điểm hiện tại, khi khán giả Việt chuộng phim bom tấn, kinh dị hay drama, những dự án độc lập như Cu li không bao giờ khóc bị thờ ơ là điều không khó lý giải. Điều tương tự xảy ra với Giải cứu anh thầy của Nguyễn Phi Phi Anh. Tác phẩm được phát hành dưới dạng “chiếu mù” lần đầu tiên tại Việt Nam, song cũng chỉ thu khoảng 140 triệu đồng.
Ở diễn biến khác, cả hai phim hành động Domino: Lối thoát cuối cùng và Biệt đội hot girl đều lọt nhóm lỗ nặng. Trong đó, Biệt đội hot girl chỉ kiếm vỏn vẹn 68 triệu đồng, thấp kỷ lục. Hai dự án này đều có ngân sách lớn khi ghi hình ở nước ngoài, sử dụng nhiều CGI, kỹ xảo... Song, thể loại hành động không còn giữ nhiệt trong năm 2024, cộng thêm việc nhận phản hồi tiêu cực về chất lượng nên việc “chết yểu” tại phòng vé là chuyện tất yếu xảy ra.
 |
| Đóa hoa mong manh gây thua lỗ nặng cho nhà sản xuất. |
Tổng số lượng phim lỗ trong năm 2024 tới hiện tại là 13 tác phẩm, chiếm tỷ trọng 52% trong biểu đồ doanh thu phim nội địa, cho thấy tính chất đào thải khắc nghiệt tại thị trường lẫn thị hiếu khán giả.
Ngoài ra, sự phân hóa giữa phim có doanh thu cao và thấp cũng diễn ra ngày càng sâu sắc. Trong năm 2024, doanh thu của phim cao nhất (Mai) so với phim thấp nhất (Biệt đội hot girl) chênh lệch tới... 551 tỷ đồng (doanh thu Mai gấp hơn 8.200 lần doanh thu Biệt đội hot girl).
Ngoài câu chuyện thành tích phòng vé, chất lượng phim điện ảnh nội địa năm qua cũng khá trồi sụt. Một số tác phẩm khi ra rạp thậm chí vấp phải phản ứng trái chiều của khán giả vì kịch bản yếu, nội dung thảm họa, mà điển hình là Đóa hoa mong manh, Án mạng lầu 4 hay Biệt đội hot girl.
Tủ sách Điện ảnh - Truyền hình giới thiệu những cuốn sách hay và mới nhất về nền công nghiệp điện ảnh, công nghệ truyền hình của Việt Nam cũng như thế giới. Ngoài ra, tủ sách còn giới thiệu các tác phẩm đáng đọc về các bộ phim, diễn viên, MC... nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới.
