Genre: Kinh dị
Director: Coralie Fargeat
Cast: Demi Moore, Margaret Qualley, Dennis Quaid...
Rating: 9/10
*Lưu ý: Bài viết tiết lộ một phần nội dung phim
Elisabeth Sparkle (Demi Moore) - một đại minh tinh với sự nghiệp lừng lẫy, nhưng chẳng thể thắng nổi trong cuộc chạy đua với thời gian. Qua thời kỳ đỉnh cao, nhan sắc của cô dần lụi tàn, sự nghiệp cũng vì vậy mà bên bờ vực thẳm.
Không chịu chấp nhận số phận, Elisabeth tìm đến một loại thuốc bí ẩn từ thị trường chợ đen, giúp cô “thay da đổi vận”, tạo ra phiên bản trẻ trung hơn của chính mình (Margaret Qualley). Quyết định này, ngờ đâu lại thay đổi hoàn toàn cuộc đời của ngôi sao lừng lẫy, theo cái cách kinh hoàng và tuyệt vọng nhất.
Thể xác và bản ngã
Thần dược (The Substance) gắn nhãn 18+, với hơn 1 phút thời lượng đã bị cắt trong quá trình kiểm duyệt tại Việt Nam. Phim thuộc thể loại Body- horror (kinh dị thể xác), khai thác bệnh tật, sự đau đớn, biến dạng mà cơ thể con người phải chịu đựng. Trong Thần dược, sự biến dạng đó không đơn thuần nằm ở thể xác. Tựa phim cũng chính là loại thuốc từ thị trường chợ đen đã gieo rắc cơn ác mộng lên các nạn nhân - The Substance.
 |
| Thần dược đoạt giải Kịch bản xuất sắc tại Liên hoan phim Cannes 2024. |
Phim mở đầu kỳ lạ với hình ảnh ống tiêm đưa chất lỏng bí ẩn vào lòng đỏ trứng. Dị tượng xuất hiện: lòng đỏ mới sinh ra, tách rời khỏi chính lòng đỏ cũ. Chuyển cảnh sau đó đưa người xem tới Đại lộ Danh vọng Hollywood, nơi ngôi sao danh giá dành cho Elisabeth Sparkle được gắn lên. Đoạn montage ngắn ngủi khắc họa thời gian tàn nhẫn ra sao, khi người ta từng hào hứng check-in cùng ngôi sao của Elisabeth Sparkle, rồi chẳng mấy chốc lại không ai nhớ nổi về cái tên được khắc trên đó.
Giám đốc đài truyền hình sẵn sàng loại bỏ Elisabeth để tìm kiếm một gương mặt trẻ trung hơn. Hay ngay cả hình ảnh cô trên Billboard, minh chứng cho danh tiếng lừng lẫy một thời, cũng bị người ta lạnh lùng xé bỏ.
Trong cơn tuyệt vọng, cô vội tìm đến một loại thuốc bí ẩn, giúp tạo ra bản thể “trẻ hơn, đẹp hơn và hoàn hảo hơn” của chính mình. Vậy là Sue chào đời, chui ra ngay từ vết rạch tại sống lưng của Elisabeth.
The Substance có quy tắc đặc biệt, thiết lập mối quan hệ cộng sinh giữa hai bản thể. Cứ định kỳ 7 ngày, ý thức phải được chuyển giao giữa cả hai và không có ngoại lệ. Thế nhưng càng nổi tiếng, Sue càng muốn chiếm đoạt hoàn toàn cuộc sống của “nửa kia”. Những lần Sue cố tình phá luật khiến cơ thể Elisabeth lão hóa, biến dạng nhanh chóng. Ngược lại, Elisabeth ngày càng suy kiệt, song không dám chấm dứt mối quan hệ kỳ dị này.
Dù chỉ là một ý thức duy nhất, cả hai dần tự coi mình là những cá thể riêng biệt, khinh thường lẫn nhau. Elisabeth ghen tị với sự trẻ đẹp và thành công của Sue, phẫn nộ vì cô thường xuyên vi phạm quy tắc chuyển đổi. Trong khi Sue kinh tởm trước những hành vi tự hủy hoại bản thân của “phiên bản già”.
Nội dung Thần dược thực chất không quá mới mẻ, khác biệt, nhưng cách Coralie Fargeat kể chuyện lại mê hoặc người xem một cách kỳ lạ. Không đơn thuần là câu chuyện sắc đẹp, thời gian, Thần dược thức tỉnh cơn ác mộng sâu bên trong con người, đó là việc đánh mất tri giác, quyền làm chủ cơ thể, hay thậm chí là đánh mất bản ngã.
Chứng kiến hai bản thể dù cùng chung một ý thức nhưng dần trở nên tách biệt như hai lòng đỏ trứng, rồi không ngừng đấu tranh và tổn hại lẫn nhau, người xem mới bàng hoàng nhận ra bi kịch không hẳn là tuổi già, mà là khi đánh mất bản ngã, khi ta không còn là chính ta.
 |
| Phim có ngân sách 17,5 triệu USD. |
Nỗ lực níu kéo hào quang quá khứ, Elisabeth Sparkle bị nhấn chìm bởi nỗi lo sợ về sự tàn phai của nhan sắc, tuổi tác. Sue một mặt là hiện thân của phiên bản hoàn hảo mà Elisabeth ao ước, mặt khác là tấm gương phơi bày nỗi ám ảnh đang nuốt chửng cô ngay từ bên trong.
Không những vậy, Thần dược còn mạnh dạn bóc trần mặt xấu xí của ngành công nghiệp giải trí, về cách phụ nữ bị tổn hại ra sao bởi những định kiến về nét đẹp. Sống trong những tiêu chuẩn đó, họ phải cố gắng, thậm chí không ngần ngại biến đổi mình đến không thể nhận ra để có được sự công nhận và trân trọng, song rốt cuộc lại tự chuốc lấy ê chề.
Những thước phim sốc óc
Coralie Fargeat cực kỳ khéo léo trong việc kiểm soát tiết tấu phim, với những cú máy đầy tính toán, chơi đùa với cảm xúc của nhân vật và của chính khán giả. Nắm trong tay chất liệu body-horror, nữ đạo diễn không chỉ tạo nên những thước phim quái dị, sốc óc đơn thuần, mà còn phủ lên nó nhiều tầng nghĩa độc đáo. Đằng sau câu chuyện khiêu khích về cách xã hội biến phụ nữ thành “món hàng", là thông điệp mạnh mẽ về sự bất công khi họ chịu kiểm soát, đánh giá dựa trên ngoại hình theo ý thích của những gã đàn ông xấu.
Những cắt cảnh độc đáo, “foreshadowing” và đặc biệt là hình ảnh ẩn dụ xuất hiện dày đặc trong phim. Từ những lòng đỏ trứng gà, ngôi sao danh vọng, hành lang studio đầy tranh chân dung, cho đến những cảnh kinh dị thể xác như cơ thể mới sinh ra từ lưng, móc đồ ăn từ bụng hay nội tạng rơi rớt khỏi cơ thể... Chúng hiện thể hiện cái nhìn đầy châm biếm của Coralie Fargeat về sự lạc lối trong hành trình đi tìm hào quang, về cách những nạn nhân phải vật lộn trong những tiêu chuẩn mà xã hội đặt lên họ.
Còn gì ám ảnh hơn khi trải qua chuỗi sự kiện kinh hoàng, Elisabeth trong hình dạng quái thai cố lết tới ngôi sao danh vọng của mình, ngước nhìn lên trời với sự tiếc nuối về một thời huy hoàng đã qua. Cô biến mất mà chẳng một ai quan tâm, để lại vũng máu bầy nhầy giữa đại lộ danh vọng, thứ bị người ta dọn sạch chỉ trong chớp mắt.
Có lẽ Elisabeth đã có kết cục hạnh phúc, nếu biết thức tỉnh và dừng lại đúng lúc. Chỉ có điều, cô đã không thể quay đầu kể từ sau lựa chọn lỡ hẹn với Fred - anh bạn học cũ - chỉ vì quá ám ảnh với nhan sắc hư ảo.
 |
| Phim có nhiều cảnh quay gây sốc. |
Demi Moore tỏa sáng rực rỡ khi hóa than Elisabeth Sparkle, một nhân vật với tính cách phức tạp. Nữ diễn viên gạo cội khắc họa tinh tế sự mâu thuẫn trong tâm lý của một phụ nữ từng ở đỉnh cao danh vọng, nhưng sẵn sàng đánh đổi mọi thứ để níu giữ hào quang đang phai tàn.
Trong khi ngôi sao trẻ Margaret Qualley cũng có một màn trình diễn xuất sắc không kém, khi mang đến một bản thể liên kết độc đáo với Elisabeth của Demi Moore. Cô nàng không ngại ngần thử sức với những cảnh quay khó và táo bạo.
Với kịch bản lôi cuốn cùng diễn xuất thuyết phục, không ngạc nhiên khi Thần dược nhận mưa lời khen từ giới phê bình. IndieWire đánh giá phim là "một tác phẩm kinh điển, táo bạo của thể loại phim kinh dị. Trong khi Variety nhận xét Coralie Fargeat đã đưa thể loại Body-horror lên một tầm cao mới, nơi sự ám ảnh và nỗi sợ không chỉ đến từ cảnh bạo lực mà từ chính sự thật đau lòng về xã hội.
Tủ sách Nghệ thuật - Giải trí giới thiệu những cuốn sách hay và mới nhất về nền công nghiệp giải trí và các bộ môn nghệ thuật đại chúng tiêu biểu. Ngoài ra, tủ sách cũng đề xuất loạt tác phẩm đáng đọc về các nghệ sĩ nổi tiếng ở Việt Nam và thế giới, giúp độc giả hiểu hơn và biết thêm về những câu chuyện hậu trường, chưa từng được tiết lộ.
