 |
| Tổng thống Philippines Benigno Aquino tham dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN 27 tại Malaysia ngày 21/11. Ảnh: Reuters |
Phát biểu tại Hội nghị cấp cao Đông Á lần thứ 10 tại thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia ngày 22/11, Tổng thống Philippines, ông Benigno Aquino, khẳng định Manila kiên quyết theo đuổi vụ kiện yêu sách “đường 9 đoạn” mà Bắc Kinh vẽ ra. Ông Aquino tiếp tục thúc giục Trung Quốc tôn trọng các nguyên tắc luật pháp và phán quyết của hội đồng Tòa Trọng tài Thường trực của Liên Hợp Quốc tại The Hague, Hà Lan.
“Khi Tòa Trọng tài chuẩn bị đưa ra kết luận hợp lý, chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ tôn trọng lời hứa và tuân thủ các nguyên tắc pháp luật. Thế giới đang theo dõi và kỳ vọng Bắc Kinh sẽ hành xử như một quốc gia hàng đầu có trách nhiệm”, AFP dẫn lời lãnh đạo Philippines nói.
Ông Aquino cho rằng: "Thật đáng tiếc, Trung Quốc tiếp tục bồi lấp và xây dựng ồ ạt các đảo nhân tạo, bất chấp luật pháp quốc tế cũng như Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông”.
Theo lãnh đạo Philippines, nhiều quốc gia bày tỏ quan ngại sâu sắc trước các hành động của Trung Quốc đang “đe dọa tự do hàng hải và thương mại tại một trong những tuyến đường thủy chiến lược nhất thế giới”.
Bắc Kinh nhiều lần tuyên bố nước này sẽ không tham gia vụ kiện do Manila khởi xướng về tranh chấp giữa Philippines – Trung Quốc về Biển Đông. Trung Quốc cũng nói Tòa Trọng tài Thường trực không có thẩm quyền xét xử vấn đề liên quan tới cái gọi là “chủ quyền của Trung Quốc”.
Nhật ngầm chỉ trích Trung Quốc
Theo một quan chức Nhật Bản, cũng tại Hội nghị cấp cao Đông Á, Thủ tướng Shinzo Abe bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về các hoạt động bồi lấp trái phép ở Biển Đông. Dù không nêu đích danh Trung Quốc, ông Abe nói các hành động đó cần được coi là "đơn phương" và trái với luật pháp quốc tế, theo Kyodo News.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đề nghị các nước không quân sự hóa Biển Đông. "Việt Nam luôn chủ trương làm hết sức mình cùng các nước đưa Biển Đông thành khu vực hòa bình, ổn định và hợp tác vì phát triển; giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế".
"Chúng tôi đề nghị các nước chân thành, thiện chí cùng nhau cam kết không theo đuổi, không có hành động quân sự hóa ở Biển Đông", TTXVN dẫn lời Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng phát biểu.
Bắc Kinh tuyên bố chủ quyền với hầu hết Biển Đông theo yêu sách “đường 9 đoạn” hay còn gọi là “đường lưỡi bò” phi lý, bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế và các nước Đông Nam Á.
Hội nghị cấp cao Đông Á năm nay diễn ra tại Malaysia với sự tham dự của các nhà lãnh đạo 18 quốc gia, gồm Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản và các quốc gia Đông Nam Á.
