 |
Khi ngày Tổng thống Donald Trump rời nhiệm sở đến gần vào đầu năm 2021, bà Craighead - nhiếp ảnh gia chính của Nhà Trắng, người từng miệt mài tháp tùng vị tổng thống Mỹ quanh thế giới - lên tiếng về ý định xuất bản cuốn sách tập hợp những tấm ảnh đáng nhớ nhất bà từng chụp.
Đây không phải chuyện gì mới mẻ. Các nhiếp ảnh gia Nhà Trắng dưới mọi chính quyền từ sau thời Tổng thống Ronald Reagan đều ra sách ảnh riêng. Hai tổng thống Barack Obama và George Bush còn rất ủng hộ và tự tay viết lời mở đầu.
Nhưng cũng như nhiều thứ có liên quan tới ông Trump, kế hoạch của bà Craighead không hề diễn ra như thông lệ.
Như “cái tát vào mặt”
Đầu tiên, phụ tá ông Trump đề nghị được chia phần trăm trong khoản tiền nhà xuất bản ứng trước cho bà Craighead. Đổi lại, ông Trump sẽ giúp bà viết lời mở đầu và quảng bá sách, các đối tác cũ của vị cựu tổng thống Mỹ kể.
Sau đó, đội ngũ của ông Trump đề nghị bà Craighead tạm hoãn dự án sách vì vị cựu tổng thống Mỹ muốn dùng ảnh của bà và các nhiếp ảnh gia Nhà Trắng khác để xuất bản riêng bộ sách khác.
Trước việc lợi nhuận từ sức lao động của bà Craighead rơi vào túi ông Trump, một số cựu phụ tá của ông cảm thấy không bằng lòng nhưng cũng không quá ngạc nhiên.
“Shea là một nhiếp ảnh gia tài năng và đó đều là nỗ lực của chị”, Stephanie Grisham, người từng là cựu thư ký báo chí cho ông Trump, nói. “Tôi cứ nghĩ mãi. Thật là xấu hổ khi ông ấy lại đang hưởng lợi trên công sức của Shea. Nhưng xét cho cùng thì đây chính là người đang rao bán mũ lưỡi trai và đủ loại đồ để gây quỹ riêng”.
 |
| Shealah Craighead (trái) từng là nhiếp ảnh gia tháp tùng cho cựu Tổng thống Donald Trump. Ảnh: New York Times. |
Eric Draper, người từng là nhiếp ảnh gia chính của Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Bush, cho rằng cách làm như vậy là thiếu tôn trọng bà Craighead.
“Đó quả là một cái tát vào mặt”, ông Draper nói. “Tôi sẽ rất thất vọng nếu tôi là bà ấy”.
Theo New York Times, ông Trump đôi lúc còn có câu nói thiếu tôn trọng bà Craighead. Chẳng hạn, khi nói chuyện với khách tới Nhà Trắng, ông tỏ ra nghi ngờ khả năng chuyên môn của bà Craighead, khiến các quan chức và nhiếp ảnh gia có mặt đều giật mình.
Ông Taylor Budowich, người phát ngôn cho vị cựu tổng thống, không phủ nhận chuyện phụ tá của ông Trump từng đề xuất khả năng ông viết lời mở đầu cho cuốn sách của bà Craighead để có thể nhận lại một phần tiền ứng trước.
Thay vào đó, ông Budowich nói ông Trump quyết định tự xuất bản sách của riêng mình. Thỏa thuận này đi kèm nhiều triệu USD tiền ứng trước, cao hơn nhiều so với khoản ứng trước chỉ hàng trăm nghìn USD cho cuốn sách của bà Craighead, theo New York Times.
Trả lời New York Times, bà Craighead nói không muốn bình luận công khai về khách hàng cũ nhưng bà xác nhận sẽ dừng dự án ra sách riêng, ít nhất là trong thời gian hiện tại.
“Tôi cố gắng để mình phi chính trị nhất có thể vì tôi là một nhà ghi chép lịch sử trung lập”, bà nói. “Thông qua sự trung lập, tôi có thể duy trì vị trí là người quan sát sắc sảo”.
 |
| Ông Trump tại một buổi tuần hành ủng hộ tại Florida năm 2020. Ảnh: Reuters. |
Nhiều cách kiếm tiền bằng ảnh
Với tựa đề “Our Journey Together” (tạm dịch: “Hành trình ta bên nhau”), cuốn sách ảnh dày 317 trang được ông Trump xuất bản vào tháng 12/2021. Sách của ông Trump hiện được bán với giá lên tới 230 USD/quyển.
Cuốn sách không hề ghi nguồn ảnh. Phải tới trang cuối, ông Trump mới thoáng có “lời ghi nhận đầy biết ơn” đến “mọi nhiếp ảnh gia Nhà Trắng tuyệt vời”. Sau đó, ông liệt kê tên từng người, trong đó có bà Craighead.
Về mặt pháp lý, ông Trump không bị cấm tổng hợp và xuất bản ảnh do nhân viên Nhà Trắng chụp trong nhiệm kỳ của ông. Theo quy định liên bang, những bức ảnh này được coi là tài sản công cộng và không có bản quyền.
Nhưng trong cách ứng xử với bà Craighead, ông Trump có vẻ đã trở thành vị cựu tổng thống Mỹ đầu tiên cố gắng kiếm tiền từ dự án sách của một cựu nhiếp ảnh gia Nhà Trắng, ông John Bredar, người nghiên cứu về lịch sử nhiếp ảnh gia Nhà Trắng, nói.
Theo các cựu quan chức Nhà Trắng, kế hoạch xuất bản “Our Journey Together” ra đời rất chóng vánh. Kế hoạch này xuất hiện ngay sau khi bà Craighead đã chọn được nhân viên đại diện, thỏa thuận xong hợp đồng xuất bản, cũng như nhận được lời hứa viết tựa sách từ ông Trump.
 |
| Sách ảnh bản có chữ ký của ông Trump đã bán hết. Ảnh: Winning Team Publishing. |
Thông qua đại diện của ông Trump, bà Craighead sau đó mới hay tin vị cựu tổng thống sẽ không thể lập tức viết lời tựa cho bà. Nguyên nhân là trong hợp đồng ông Trump ký với bên xuất bản khác có điều khoản ngăn hành động tạo ra sự cạnh tranh.
Cuốn sách của ông Trump do công ty Winning Team xuất bản. Người sáng lập công ty này là con trai vị cựu tổng thống, Donald Trump Jr., cùng Sergio Gor, người từng làm phụ tá cho các nghị sĩ Mỹ.
Ông Gor cho biết công ty mình đã bán hết 300.000 ấn bản đầu tiên. Với mức giá 75 USD/quyển cho bản không có chữ ký, tổng doanh thu ròng sẽ là ít nhất 20 triệu USD nếu phần lớn số sách trên không được đem tặng.
Bên cạnh tiền ứng trước, ông Trump nhiều khả năng sẽ được hưởng phần trăm từ doanh thu bán sách.
Cuốn sách “Our Journey Together” không phải cách duy nhất gia đình ông Trump kiếm tiền từ những bức ảnh do nhiếp ảnh gia Nhà Trắng chụp.
Nhân dịp Ngày Tổng thống (ngày 21/2), bà Trump từng mở bán series ảnh điện tử chụp trong nhiệm kỳ của chồng, bao gồm ảnh ông Trump ở núi Rushmore, ảnh ông bước khỏi Không lực Một hoặc ảnh ông mặc tuxedo tham gia tiệc tối ở Nhà Trắng. Giá bán mỗi bức là 50 USD.
Trong tuần qua, sau khi New York Times đặt câu hỏi về cuốn sách ảnh, ông Trump đã gọi cho bà Craighead. Đây là lần đầu tiên hai người trực tiếp nói chuyện kể từ khi ông rời Nhà Trắng.
Qua điện thoại, ông Trump nói mình vẫn sẵn sàng viết lời tựa cho dự án sách ảnh hai người có thể cùng nhau thực hiện trong tương lai, ông Budowich nói.
“Chuyện ấy sẽ rất vui”, ông Trump nói với bà Craighead.
