Phe Cộng hòa đang lo lắng trước mối bất hòa hiện đã trở nên không thể tồi tệ hơn giữa cựu Tổng thống Donald Trump và Thượng nghị sĩ Mitch McConnell, lãnh đạo đảng tại Thượng viện.
Cuối tuần qua, ông Trump một lần nữa có bài phát biểu xúc phạm Thượng nghị sĩ McConnell, báo hiệu đảng Cộng hòa sẽ ngày một chia rẽ trước thềm bầu cử sơ bộ đầu năm tới. Mối hoài nghi khả năng cựu tổng thống có thể làm việc với ông McConnell trong tương lai cũng tiếp tục được dấy lên.
Về lý thuyết, hai người đàn ông quyền lực bậc nhất đảng Cộng hòa sẽ một lần nữa phải sát cánh với nhau nếu ông Trump chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống năm 2024. Nhưng viễn cảnh này sẽ trở nên bất khả thi nếu cựu tổng thống cứ tiếp tục gọi thượng nghị sĩ tiểu bang Kentucky bằng những từ ngữ miệt thị, theo Politico.
 |
| Quan hệ giữa cựu Tổng thống Trump và Thượng nghị sĩ Mitch McConnell đang tồi tệ chưa từng có. Ảnh: AP. |
Xúc phạm chưa từng có
Cựu Tổng thống Trump dành một phần bài phát biểu trước các nhà tài trợ của đảng Cộng hòa hôm 10/4 để xúc phạm Thượng nghị sĩ McConnell bằng những từ ngữ như "đồ khốn ngu ngốc" hay "kẻ thất bại".
"Đảng của chúng ta đang gặp nhiều vấn đề, xu thế nhân khẩu học chống lại chúng ta, chúng ta không có chỗ cho sai lầm. Tôi không biết đấu đá chính trị nội bộ có thể giúp ích gì, khi chúng ta đang phải thu hẹp khoảng cách, phải tìm cách giành lại các bang, và trên hết là chiến thắng cuộc bầu cử quốc gia", Thượng nghị sĩ Mike Braun nói.
Những ngày gần đây, cuộc khẩu chiến hầu như chỉ đến từ một phía. Thượng nghị sĩ McConnell hiếm khi nhắc đến tên ông Trump, cũng không có liên hệ với cựu tổng thống.
Tối 12/4, Thượng nghị sĩ McConnell từ chối bình luận về chỉ trích của cựu Tổng thống Trump nhắm vào ông. Nhưng sau đó, ông Trump tiếp tục đi xa hơn trong cuộc khẩu chiến khi công kích phản ứng của ông McConnell trước nỗ lực cải tổ Tòa án Tối cao của phe Dân chủ.
"Với những lãnh đạo như Mitch McConnell, họ sẽ không thể chiến đấu. Ông ta không xả thân cho vị trí tổng thống, và ông ta cũng sẽ không chiến đấu cho Tòa án Tối cao", cựu Tổng thống Trump nói.
 |
| Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Getty. |
Thù địch giữa hai ông Trump và McConnell đã nhen nhóm từ đầu năm 2017. Khi đó, ông Trump đã chỉ trích Thượng nghị sĩ McConnell vì từ chối giúp đảo ngược đạo luật Obamacare.
Quan hệ giữa hai chính trị gia đứng đầu phe Cộng hòa sau đó được cải thiện, nhưng cuối cùng đổ vỡ với việc Thượng nghị sĩ McConnell công nhận chiến thắng của ông Joe Biden trong cuộc tổng tuyển cử.
Chia rẽ lớn dần kể từ đó, đặc biệt sau vụ bạo loạn ở Điện Capitol hôm 6/1. Thượng nghị sĩ McConnell lên án cựu tổng thống, chỉ trích ông Trump liên tục "mớm cho cử tri những cáo buộc dối trá" về gian lận bầu cử.
Đến cuối cùng, dù bỏ phiếu trắng án cho ông Trump trong phiên tòa luận tội, Thượng nghị sĩ McConnell vẫn cáo buộc ông Trump phải chịu một phần trách nhiệm cho vụ bạo loạn.
Đoàn kết là lựa chọn duy nhất
Ông McConnell đã tuyên bố sẽ quyết đề cử những ứng viên Cộng hòa chính thống, những người có khả năng chiến thắng trước đối thủ Dân chủ tại các cuộc chạy đua quan trọng, và những đề cử này đôi lúc trái với mong muốn của ông Trump.
Tới nay, ông Trump đã công khai phản đối Thượng nghị sĩ Alaska Lisa Murkowski, cũng như chưa ủng hộ Thượng nghị sĩ John Thune tái tranh cử. Bầu cử sơ bộ lựa chọn ứng viên thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa tại Georgia, North Carolina, Arizona, Pennsylvania, Missouri và Ohio nhiều khả năng sẽ khiến xung đột giữa hai bên thêm phần gay gắt.
"Sẽ xảy ra đối đầu trong bầu cử sơ bộ. Tổng thống Trump có lẽ sẽ chọn người của ông ấy. Đó cũng có thể là người mà chúng ta muốn đề cử. Nhưng đến cuối cùng, mục tiêu cao nhất là chọn người có khả năng chiến thắng tổng tuyển cử", Thượng nghị sĩ John Cornyn, đồng minh thân cận của ông McConnell, nói.
Mới đây nhất, cựu Tổng thống Trump tiếp tục đổ lỗi cho ông McConnell vì thất bại của đảng Cộng hòa trong cuộc chạy đua cả hai ghế thượng nghị sĩ đại diện Georgia, cũng như việc thông qua các gói cứu trợ đại dịch Covid-19.
Căng thẳng đang tồn tại giữa cựu tổng thống và ông McConnell có nguy cơ khiến đảng Cộng hòa thêm phần chia rẽ, giữa một bên là tầm nhìn bảo thủ truyền thống của ông McConnell, và bên kia là sự bốc đồng của ông Trump.
Phe Cộng hòa đang mong đợi Chủ tịch Ủy ban Thượng nghị sĩ Cộng hòa Quốc gia Rick Scott có thể giải tỏa bất đồng. Cuối tuần qua, ông Scott đã cùng cựu tổng thống dự một cuộc gặp với các nhà tài trợ của đảng Cộng hòa. Thượng nghị sĩ này nói mối bất hòa Trump - McConnell chưa gây ra thiệt hại cho nỗ lực gây quỹ của đảng.
 |
| Quan hệ giữa cựu Tổng thống Trump và Thượng nghị sĩ McConnell đổ vỡ sau cuộc tổng tuyển cử năm 2020. Ảnh: AP. |
Nhiều thượng nghị sĩ Cộng hòa hôm 12/4 bày tỏ mong muốn hai ông Trump và McConnell đình chiến và ngồi lại cùng nhau.
"Hy vọng sẽ có đình chiến. Điều đó mang lại lợi ích tốt nhất cho tất cả, trong đó có cựu tổng thống, nếu ông ấy muốn tiếp tục có tiếng nói về chính trị, ông ấy cần giúp chúng tôi giành lại thế đa số vào năm 2022. Điều đó có nghĩa là phải phối hợp với Thượng viện Cộng hòa, không phải chống lại chúng tôi", Thượng nghị sĩ John Thune nói.
Thượng nghị sĩ Joni Ernst, thành viên ban lãnh đạo phe Cộng hòa ở Thượng viện, cho biết bà hy vọng ông Trump và McConnell có thể hòa giải "vào một thời điểm nào đó".
"Chúng ta thực sự cần đoàn kết, cả ông McConnell và Tổng thống Trump. Đảng chúng ta cần những cuộc thảo luận tích cực vào lúc này", bà Ernst nói.
Một số đảng viên Cộng hòa tin rằng bất đồng với chương trình nghị sự của Tổng thống Biden là đủ để đoàn kết các lập trường trong phe bảo thủ. Những người này cho rằng quan hệ lạnh nhạt giữa cựu tổng thống và Thượng nghị sĩ McConnell đang bị thổi phồng.
Trong số lạc quan này có Thượng nghị sĩ Scott. Khi được hỏi về lời xúc phạm cựu tổng thống mới dành cho ông McConnell, ông Scott nói: "Tôi có nhiều kinh nghiệm làm việc với Thượng nghị sĩ McConnell. Ông ấy là một trong những đồ ngốc thông minh nhất tôi từng biết".
"Ít nhất chúng ta có Mitch McConnell và Donald Trump. Đảng không thể thành công nếu thiếu Donald Trump, và ông Trump không thể thành công nếu không có đảng Cộng hòa", Thượng nghị sĩ Kevin Cramer nói.
Dẫu vậy, đảng Cộng hòa cũng không thể yên ổn trước tình trạng chia rẽ hiện nay. Mới đây, ông Trump đã đề nghị các nhà tài trợ rót tiền cho các ủy ban hành động chính trị của riêng mình, thay vì dành cho các ủy ban tranh cử khác của đảng Cộng hòa.
Trong khi đó, ông McConnell quyết đề cử những ứng viên ưa thích của mình cho các cuộc đua sống còn trong cuộc bầu cử Thượng viện giữa nhiệm kỳ vào năm sau.
Không khó để thấy bất hòa hiện nay sẽ cản bước nỗ lực giành lại thế đa số tại Thượng viện của đảng Cộng hòa. Đó là lý do các đảng viên đang sốt ruột mong đợi quan hệ giữa cựu Tổng thống Trump và Thượng nghị sĩ McConnell có chuyển biến tích cực.
