Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đã công khai chỉ trích các đảng viên Cộng hòa ở Thượng viện không ủng hộ phong trào phủ quyết chiến thắng của ông Biden.
Động thái này tiếp tục gây xào xáo trong nội bộ đảng Cộng hòa vốn đã chia rẽ vì những chiến dịch “lật kèo” kết quả bầu cử của các nghị sĩ đảng này, theo Wall Street Journal.
"Bè lũ nhu nhược"
Phiên họp chung của quốc hội Mỹ nhằm chứng nhận kết quả kiểm phiếu đại cử tri đoàn dự kiến diễn ra vào ngày 6/1.
Hiện 13 thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa đã phớt lờ ý kiến của lãnh đạo Mitch McConnell và lên kế hoạch phản đối kết quả bầu cử tại một số bang tranh chấp.
Hai phong trào nổi bật được lãnh đạo bởi hai Thượng nghị sĩ Ted Cruz và Josh Hawley. Trong khi ông Cruz đã kêu gọi được 11 thượng nghị sĩ khác của đảng Cộng hòa đứng về phía mình, ông Hawley lại chọn hướng đi riêng khi tham gia vào chiến dịch phản đối cùng các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện.
 |
| Thượng nghị sĩ Josh Hawley của bang Missouri, đảng viên Cộng hòa. Ảnh: Reuters. |
Một số thành viên đảng cầm quyền cho rằng những nỗ lực nói trên chỉ mang tính tư lợi và sẽ không đi đến đâu, thậm chí có thể tác động tiêu cực đến chiến dịch tái tranh cử của đảng này vào năm 2022 và 2024.
Làn sóng phản đối phe Tổng thống Trump trở nên mạnh mẽ hơn sau khi đoạn băng ghi âm cuộc gọi giữa ông và Tổng thư ký bang Georgia Brad Raffensperger được báo Washington Post công bố hôm 2/11. Trong cuộc hội thoại kéo dài hàng giờ, ông Trump đã nhiều lần yêu cầu ông Raffensperger tìm thêm cho mình hơn 11.000 phiếu để san lấp cách biệt với ông Biden.
Tổng thống Trump lập tức chỉ trích những người muốn chứng nhận chiến thắng của ông Biden trên Twitter hôm 4/1: “‘Bè lũ nhu nhược’ của đảng Cộng hòa sẽ bị xem là những ‘người bảo hộ’ yếu kém và không tận tâm của nước Mỹ”.
Người đứng đầu Nhà Trắng còn cho rằng những đảng viên Cộng hòa nói trên “sẵn sàng chấp nhận một tổng thống đắc cử nhờ gian lận”.
 |
Tổng thống Trump công kích dữ dội những đảng viên Cộng hòa không đứng về phía mình. |
Những dòng tweet của Tổng thống Trump được dự đoán là sẽ làm trầm trọng hóa tình trạng chia rẽ trong nội bộ của đảng Cộng hòa, vốn lục đục trong thời gian gần đây.
Với tư cách chủ tịch Thượng viện, Phó tổng thống Mike Pence sẽ chủ trì phiên họp chung vào ngày 6/1 nhằm kiểm chứng 538 phiếu bầu của các đại cử tri đến từ 50 bang và đặc khu Columbia (thủ đô Washington).
Trên thực tế, vai trò của ông Pence chỉ mang tính hình thức. Dẫu vậy, tờ Washington Post dẫn nguồn tin nội bộ cho biết luật sư Sidney Powell và các đồng minh khác của ông Trump đang cố thuyết phục Phó tổng thống Pence lật ngược kết quả bầu cử bằng cách từ chối một số đại cử tri bỏ phiếu cho ông Biden.
Giới quan sát dự đoán những nỗ lực phủ quyết kết quả bầu cử đều sẽ thất bại khi quyền kiểm soát Hạ viện thuộc về đảng Dân chủ và phần lớn thành viên đảng Cộng hòa tại Thượng viện không đứng về phía ông Trump.
Những nghị sĩ "bất tuân"
Nhận xét về chiến dịch phản đối kết quả bầu cử, nhiều thành viên đảng Dân chủ cho rằng các đảng viên Cộng hòa đã “cúi đầu” trước áp lực từ phía Tổng thống Trump, dù biết cơ hội thành công gần như bằng không, theo Wall Street Journal.
“Thật đau lòng khi thấy họ tiếp tục nỗ lực phủ nhận kết quả bầu cử, nhưng nền dân chủ của chúng ta ngày càng được củng cố và mạnh mẽ hơn”, Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar, đảng viên Dân chủ, nhận xét. “Donald Trump là người thích áp đặt và ông ấy không biết giới hạn nằm ở đâu”.
 |
| Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar cho rằng nhiều thành viên đảng Cộng hòa đã "khuất phục" Tổng thống Trump. Ảnh: Detroit Free Press. |
Trên thực tế, nhiều đảng viên Cộng hòa không ngần ngại công khai thể hiện lập trường chống ông Trump. Thượng nghị sĩ Tom Cotton, ứng viên tiềm năng của đảng Cộng hòa cho cuộc tranh cử tổng thống năm 2024, tuyên bố sẽ không tham gia vào nỗ lực thách thức kết quả bầu cử trước quốc hội vào ngày 6/1.
Thượng nghị sĩ Cotton cho rằng việc phản đối nguyện vọng của cử tri sẽ “tạo ra tiền lệ không hay” vì quyền lựa chọn lãnh đạo quốc gia sẽ rơi vào tay quốc hội thay vì người dân.
 |
| Thượng nghị sĩ Tom Cotton, thành viên đảng Cộng hòa. Ảnh: Reuters. |
Trong quá khứ, ông Cotton từng tích cực kêu gọi nhiều thành viên trong đảng Cộng hòa và cử tri hậu thuẫn ông Trump.
Do đó, việc phản đối một kế hoạch ủng hộ tổng thống đương nhiệm đánh dấu bước ngoặt trong sự thay đổi lập trường của Thượng nghị sĩ Cotton.
Điều này đồng thời phản ánh sự rạn nứt ngày càng nghiêm trọng trong nội bộ đảng Cộng hòa, tờ Wall Street Journal nhận xét.
“Tôi không thể ủng hộ việc thúc đẩy quốc hội đi ngược lại với nguyện vọng của cử tri”, Thượng nghị sĩ Rob Portman ở Ohio, đảng viên Cộng hòa, phát biểu hôm 4/1.
Cùng ngày, hai Thượng nghị sĩ Shelley Moore Capito ở West Virginia và Kevin Cramer ở North Dakota cũng cho biết họ sẽ không phản đối kết quả kiểm phiếu đại cử tri.
Phần lớn đảng viên Cộng hòa không đứng về phía ông Trump vì sợ bị ảnh hưởng đến khả năng tái đắc cử trong đợt bầu cử 2022 và 2024. Một số khác cho rằng hai liên minh của ông Hawley và Cruz gần như cầm chắc thất bại nên không ủng hộ, theo Wall Street Journal.
“Nếu đã chuẩn bị kế hoạch thì phải đảm bảo kế hoạch đó có cơ hội thành công”, Thượng nghị sĩ Roy Blunt của đảng Cộng hòa nói. “Nhưng cả hai chiến dịch (của ông Cruz và Hawley) nhiều khả năng sẽ không đi đến đâu”.
