 |
Tính đến ngày 4/1, tổng cộng 12 thượng nghị sĩ của đảng Cộng hòa đã bày tỏ ý định phủ quyết kết quả bầu cử với chiến thắng nghiêng về phía ông Biden.
Chiến dịch “lật kèo” nói trên được dự đoán là sẽ không đi đến đâu khi quốc hội Mỹ tiến hành kiểm phiếu đại cử tri vào ngày 6/1, tờ Washington Post nhận định.
Dẫu vậy, Tổng thống Trump hiện vẫn thúc giục các nhà lập pháp của đảng Cộng hòa ủng hộ những tuyên bố không có cơ sở của ông về tình trạng gian lận bầu cử.
Người đứng đầu Nhà Trắng cũng đã kêu gọi hàng nghìn người ủng hộ ở thủ đô Washington xuống đường vào ngày 6/1 để phản đối chiến thắng của ông Biden.
Những người tận trung
Thượng nghị sĩ Ted Cruz tại Texas là người khởi xướng phong trào phủ quyết kết quả bầu cử trước quốc hội vào ngày 6/1, trừ khi quy trình kiểm phiếu được xem xét lại. Ông Cruz đã kêu gọi được 10 đồng minh thuộc đảng Cộng hòa tại Thượng viện cùng tham gia.
10 thượng nghị sĩ tham gia cùng ông Ted Cruz bao gồm Ron Johnson (Wiconsin), James Lankford (Oklahoma), Steve Daines (Montana), John Kennedy (Louisiana), Marsha Blackburn (Tennessee), Mike Braun (Indiana), Cynthia Lummis (Wyoming), Roger Marshall (Kansas), Bill Hagerty (Tennessee) và Tommy Tuberville (Alabama).
“Chúng tôi dự định bỏ phiếu vào ngày 6/1 để phản đối kết quả bầu cử tại các bang tranh chấp vì chúng không đảm bảo tính hợp lệ về mặt pháp lý”, 11 thượng nghị sĩ nói trên cho biết trong một thông cáo. "Chúng tôi sẽ theo đuổi nỗ lực này đến cùng, cho đến khi nào một cuộc điều tra khẩn cấp về kết quả bầu cử kéo dài trong 10 ngày được tiến hành".
 |
| Thượng nghị sĩ Ted Cruz, đảng viên Cộng hòa. Ảnh: Getty. |
Một đảng viên Cộng hòa khác cũng hướng đến mục tiêu phủ nhận chiến thắng của ông Biden. Dẫu vậy, Thượng nghị sĩ Josh Hawley ở Missouri lại chọn hướng đi riêng khi tham gia vào nỗ lực "lật kèo" kết quả bầu cử cùng các đảng viên Cộng hòa tại Hạ viện.
Những chiến dịch nói trên đều đi ngược lại lập trường của Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell, đảng viên Cộng hòa.
Trong quá khứ, ông McConnell từng kêu gọi các nghị sĩ Cộng hòa tránh xa những lùm xùm xoay quanh kết quả bầu cử. Ông McConnell cũng từng đích thân chúc mừng chiến thắng của ông Biden.
Những diễn biến căng thẳng ở Điện Capitol được cho là sẽ có tầm ảnh hưởng mang tính bước ngoặt đối với việc phân định quyền lực trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden.
Quốc hội mới nhậm chức vào ngày 10/1 sẽ khiến số thành viên đảng Dân chủ trong Thượng viện sụt giảm. Trong khi đó, vòng dồn phiếu trong cuộc đua thượng nghị sĩ ở Georgia vào ngày 5/1 sẽ xác định đảng nào kiểm soát Thượng viện.
Dự kiến vào cuối tuần đầu tiên của năm 2021, Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa sẽ tập trung lại để vạch ra chiến lược cho thời kỳ hậu Tổng thống Trump.
“Diễn biến trong tuần tới sẽ báo trước về những gì sẽ diễn ra trong 24 tháng tiếp theo”, nhà thăm dò ý kiến Peter Hart của đảng Dân chủ nói với Washington Post. “Câu hỏi đặt ra là chúng ta quyết định hướng tới tương lai hay mãi bám víu vào quá khứ. Điều này có thể xé toạc đất nước vốn đã rất phân cực”.
Hiện đảng viên Cộng hòa có đủ khả năng để giúp người đứng đầu Nhà Trắng bấu víu vào hy vọng lật ngược tình thế chính là “phó tướng” Mike Pence của Tổng thống Trump.
Với tư cách chủ tịch Thượng viện, Phó tổng thống Pence sẽ là người giám sát quá trình kiểm phiếu đại cử tri nhằm xác định người chiến thắng trong cuộc bầu cử hồi tháng 11/2020.
 |
| Phó tổng thống Mike Pence. Ảnh: Reuters. |
Trên thực tế, vai trò của ông Pence chỉ mang tính hình thức. Dẫu vậy, tờ Washington Post dẫn nguồn tin nội bộ cho biết luật sư Sidney Powell và các đồng minh khác của ông Trump đang cố thuyết phục Phó tổng thống Pence lật ngược kết quả bầu cử bằng cách từ chối một số đại cử tri bỏ phiếu cho ông Biden.
Những nỗ lực xoay chuyển tình thế của một số thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa đang đẩy thành viên đảng này phải đối mặt với hai lựa chọn: hoặc tôn trọng nguyện vọng của cử tri, hoặc đứng về phía ông Trump.
Nội bộ lục đục
Trong những tuần gần đây, Tổng thống Trump tỏ ý không hài lòng với ông Pence và nhiều cố vấn khác vì cho rằng họ chưa nỗ lực hết sức để đem chiến thắng về cho mình, theo Washington Post.
Tuy nhiên, nguồn tin nội bộ cho biết mối quan hệ giữa hai người đàn ông quyền lực nhất Nhà Trắng vẫn bền chặt.
Nhưng điều đó không có nghĩa là những thành viên và phe phái khác trong đảng Cộng hòa vẫn hòa thuận.
Theo đó, Lãnh đạo phe đa số Thượng viện McConnell đã nói riêng với một số nhà lập pháp của đảng Cộng hòa rằng ông thất vọng trước động thái phủ quyết phiếu bầu của đại cử tri đoàn từ phía Thượng nghị sĩ Hawley.
Ông cũng cho rằng nỗ lực phản đối chiến thắng của Tổng thống đắc cử Biden có thể gây chia rẽ trong nội đảng Cộng hòa.
 |
| Lãnh đạo phe đa số Thượng viện Mitch McConnell không đồng tình với động thái phủ quyết kết quả bầu cử của một số đảng viên Cộng hòa. Ảnh: Reuters. |
Trong một bức thư ngỏ gửi cử tri, Thượng nghị sĩ Ben Sasse tại Nebraska, một đảng viên Cộng hòa thường xuyên chỉ trích ông Trump, đã mô tả chiến dịch “lật kèo” kết quả bầu cử là một “âm mưu nguy hiểm”. Ông Sasse thậm chí cho rằng nỗ lực này “có nguy cơ tước quyền dân chủ của hàng triệu công dân Mỹ”.
Vào ngày 2/1, liên minh 11 thượng nghị sĩ do ông Cruz dẫn đầu đã công khai bác bỏ quan điểm nói trên. Họ lập luận rằng “sự nghi ngờ sâu sắc” của một bộ phận cử tri về tính chính danh của kết quả bầu cử đã dẫn đến việc cần tiến hành “một cuộc điều tra khẩn cấp về quy trình kiểm phiếu kéo dài trong 10 ngày”.
Những người trong liên minh của ông Cruz cũng cho biết họ sẽ phủ quyết phiếu của các đại cử tri đến từ những bang tranh chấp vì chúng không được “chứng nhận một cách hợp pháp”.
Cùng ngày, Thượng nghị sĩ Pat Toomey của đảng Cộng hòa đã công kích hai ông Hawley và Cruz. Ông Toomey cho rằng những động thái gần đây của một số đảng viên Cộng hòa đang "trực tiếp hủy hoại" quyền dân chủ cơ bản của người Mỹ trong việc bầu ra lãnh đạo cho đất nước.
 |
| Thượng nghị sĩ Pat Toomey, đảng viên Cộng hòa. Ảnh: Tribune-Review. |
Chưa dừng lại ở đó, những chiến dịch “lật kèo” kết quả bầu cử của các thượng nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa còn đe dọa khả năng tái đắc cử của họ trong cuộc đua Thượng viện vào năm 2022.
Thậm chí, ngay cả những nghị sĩ Cộng hòa không đồng tình với nỗ lực phản đối chiến thắng của ông Biden cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng, đơn cử như ông John Thune ở South Dakota và Roy Blunt ở Missouri.
Cả hai ông Thune và Blunt đều dự kiến bỏ phiếu công nhận ông Biden là tân tổng thống. Thượng nghị sĩ Thune từng nói với báo giới rằng những nỗ lực xoay chuyển tình thế của đảng Cộng hòa “sẽ chẳng đi đến đâu, cứ như một con chó giãy chết vậy”.
