|
|
Nhiệm kỳ tổng thống mới của ông Trump có liên quan đến sự độc lập của Fed. Ảnh: The New York Times. |
Theo The New York Times, ông Donald Trump từng có nhiều lời lẽ không hay đối với các quan chức của Fed và điều đó có thể lặp lại.
Đảng Cộng hòa đã hứa rằng lãi suất sẽ giảm xuống dưới sự giám sát của ông Trump. Tuy nhiên, lãi suất được thiết lập bởi Fed thường mang tính độc lập về mặt chính trị và không chịu sự chi phối của tổng thống.
Câu hỏi đang trở nên mơ hồ trên thị trường và chính bản thân Fed là liệu lần này, ông Trump có hành động nhiều hơn hay đó chỉ là lời nói suông để ông có thể đạt được mục đích của mình.
Làm rung chuyển đội ngũ nhân sự của Fed
Quốc hội Mỹ đã trao cho Fed sự độc lập với chính phủ để các ngân hàng trung ương liên bang có quyền tự do đưa ra các quyết định về mặt chính sách. Những chính sách này có thể đem lại khó khăn ngắn hạn nhưng lại có lợi ích về mặt lâu dài.
Ví dụ, mức lãi suất cao hơn sẽ không được lòng người tiêu dùng và các chính trị gia đương nhiệm, mặc dù chúng có thể giúp nền kinh tế bền vững hơn theo thời gian.
Trong khi đó, một số chuyên gia Phố Wall và giới chính trị lo ngại rằng sự tách biệt của Fed khỏi chính trị có thể gây áp lực trong những năm tới.
 |
| Ông Trump từng cân nhắc sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ảnh: The New York Times. |
Ông Trump lần đầu bổ nhiệm ông Jerome Powell vào vị trí Chủ tịch Fed vào đầu năm 2018. Nhưng sau đó, ông Trump nhanh chóng mất thiện cảm với vị Chủ tịch Fed này, người đã phản đối lời kêu gọi giảm mạnh lãi suất của ông.
Ông Trump đã cân nhắc đến việc sa thải hoặc giáng chức ông Powell trong nhiệm kỳ đầu tiên. Tuy nhiên, việc này là bất khả thi và có thể phức tạp hơn nhiều về mặt pháp lý.
Trong những tháng gần đây, ông Trump đã tuyên bố sẽ không sa thải Chủ tịch Fed trong nhiệm kỳ tổng thống thứ hai. Dù vậy, ông vẫn có cơ hội thay thế Chủ tịch Fed trong thời gian sớm nhất, vì nhiệm kỳ lãnh đạo của ông Powell sẽ kết thúc vào tháng 5/2026.
Các vị trí khác của Fed sẽ dần được lấp đầy trong nhiệm kỳ tổng thống của ông Trump. Vị tổng thống thứ 47 của Mỹ sẽ thay thế 1 thành viên trong Hội đồng Thống đốc gồm 7 thành viên của Fed vào đầu năm 2026.
Đến giữa năm 2026, nhiệm kỳ của phó chủ tịch Fed kết thúc và một phó chủ tịch khác cũng sẽ rời khỏi vị trí vào năm 2027.
“Khả năng định hình lại Fed của Trump có thể được hiện thực hóa một cách chậm rãi theo thời gian”, Michael Feroli, chuyên gia kinh tế trưởng của J.P. Morgan cho biết trong một bài phân tích.
Thượng viện Mỹ sẽ là bên đứng ra phê chuẩn bất kỳ ai được ông Trump đề cử đảm nhiệm các vai trò trong Fed.
Đáng chú ý, Đảng Cộng hòa đã giành được quyền kiểm soát cơ quan này nên tổng thống đắc cử cũng sở hữu nhiều quyền tự do hơn trong việc lựa chọn người có đồng quan điểm.
Các vị trí tại Fed có thể quan trọng. Song, ông Trump gần như chắc chắn sẽ thúc đẩy lãi suất thấp cả ở khối dịch vụ công và tư nhân, dựa trên những bình luận gần đây của ông về Fed.
Khi đó, ông sẽ một lần nữa phá vỡ truyền thống kéo dài hàng thập kỷ mà trong đó các tổng thống thường tránh nói về chính sách của ngân hàng trung ương bởi sự tôn trọng quyền tự do của tổ chức này.
Tuy nhiên, ranh giới giữa Nhà Trắng và Fed có thể trở nên mờ nhạt nếu ông Trump bổ nhiệm một chủ tịch Fed sẵn sàng làm theo ý mình.
Trong quá khứ, các chủ tịch Fed từng làm việc theo ý muốn của tổng thống và đặt lãi suất thấp hơn mức lý tưởng.
Arthur Burns, cựu Chủ tịch Fed là một nhân vật nổi tiếng vì đã giữ lãi suất quá thấp trong một thời gian dài, sau khi bị Tổng thống Richard Nixon chỉ trích. Quyết định đó được xem là đã góp phần mở đường cho "thảm hoạ" lạm phát vào những năm 1970.
Ông Trump gặp trở ngại
Mỗi chính quyền Nhà Trắng đều thay đổi nhân sự tại Fed và trước khi ông Bill Clinton lên làm tổng thống, việc văn phòng điều hành pháp không đồng ý với mức lãi suất của ngân hàng trung ương là điều bình thường.
Câu hỏi lớn được đặt ra là liệu ông Trump có thử những cách tiếp cận sáng tạo hơn để tác động đến ngân hàng trung ương.
Một cố vấn của ông Trump đã công khai đề xuất tổng thống đắc cử nên công bố lựa chọn thay thế ông Powell trước khi nhiệm kỳ của vị Chủ tịch Fed kết thúc vào năm 2026.
Dù vậy, kế hoạch này có thể gặp phải vấn đề. Ngay cả các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa cũng có thể không muốn phê chuẩn một người được coi là chính trị gia.
Và điều này cũng có thể đẩy kỳ vọng lạm phát lên cao. Các nhà đầu tư dự đoán Fed sẽ không phản ứng với việc giá cả tăng cao bằng cách nâng lãi suất.
Blerina Uruci, chuyên gia kinh tế trưởng tại T. Rowe Price (Mỹ), cho biết về “cái bóng” chủ tịch có thể xảy ra. “Tôi không mong đợi rằng thị trường sẽ hoàn toàn phớt lờ chúng”, ông nói thêm.
Một số chuyên gia về quy định tài chính của Đảng Cộng hòa đã lập luận rằng dù Chủ tịch Fed có thể không bị sa thải, nhưng người đứng đầu cơ quan giám sát ngân hàng của Fed thì có thể.
Ông Michael Barr, người từng được ông Biden bổ nhiệm đang giữ chức vụ này. Thời gian gần đây, người này đã khiến ngành ngân hàng và các nhóm vận động hành lang tức giận với nỗ lực không thành công trong việc tăng dự trữ bắt buộc tại các ngân hàng.
Nhiệm kỳ của ông Barr sẽ kết thúc vào năm 2026, trong khi ông Trump đã thể hiện mạnh quan điểm nới lỏng quy định trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.
Scott Alvarez, cựu Trưởng ban pháp chế Fed, cho rằng việc sa thải Phó chủ tịch Fed phụ trách giám sát sẽ gặp phải những trở ngại pháp lý tương tự như việc cố gắng sa thải Chủ tịch Fed.
Một khi vụ việc được đưa ra tòa, cuộc tranh cãi pháp lý về việc cố gắng loại bỏ ông Barr có thể kéo dài hơn cả nhiệm kỳ thực tế của ông ấy.
“Theo tôi, điều này rắc rối hơn so với những gì Trump có thể đạt được. Quyết định này cũng sẽ phải đối mặt với thách thức về mặt pháp lý”, Ian Katz, Giám đốc điều hành tại công ty nghiên cứu Capital Alpha nói thêm.
Không phải ai cũng có cơ hội gặp gỡ, trò chuyện với những doanh nhân, tỷ phú, những nhà quản lý doanh nghiệp nổi tiếng thế giới. Tuy nhiên, vẫn có cách để chúng ta tiếp cận, tìm hiểu về câu chuyện kinh doanh, cuộc đời, kinh nghiệm của các doanh nhân, tỷ phú nổi tiếng thông qua sách.
Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách doanh nhân - nơi chia sẻ những cuốn sách, câu chuyện về cuộc đời và kinh nghiệm của các tỷ phú, nhà quản lý nổi tiếng thế giới. Tủ sách không chỉ bao gồm các cuốn sách, câu chuyện từ tác giả độc lập mà còn bao gồm những cuốn sách do chính các tỷ phú viết về cuộc đời mình. Tủ sách doanh nhân mong muốn gửi tới độc giả các câu chuyện, góc nhìn về những cá nhân thành công nhất trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời mong muốn lan tỏa tri thức, phát triển văn hóa đọc cho người Việt.
